Sau cuộc điện đàm ngày 18/3 với người đồng cấp Nga Putin, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố đã đạt được thỏa thuận về một lệnh ngừng bắn ngay lập tức tại các cơ sở hạ tầng năng lượng và các khu vực trọng yếu khác tại Ukraine, đồng thời nhấn mạnh mục tiêu cuối cùng là chấm dứt hoàn toàn cuộc chiến giữa Moscow và Kiev.

"Quá trình này hiện đang có hiệu lực và chúng tôi hi vọng sẽ nhanh chóng hoàn tất nó để mang lại hòa bình vì lợi ích của nhân loại", ông Trump nói.

Tuy nhiên, trong cuộc phỏng vấn mới đây với Fox News, ông Trump thừa nhận việc duy trì lệnh ngừng bắn sẽ là một thách thức lớn, đặc biệt khi Nga đang nắm lợi thế trên chiến trường. Tổng thống Mỹ cho rằng việc thuyết phục Tổng thống Nga Putin tuân thủ thỏa thuận này sẽ không dễ dàng. Trong khi đó, đặc phái viên Mỹ về vấn đề Nga-Ukraine Steve Witkoff cho biết Cố vấn An ninh Quốc gia Mike Waltz và Ngoại trưởng Marco Rubio sẽ tới Saudi Arabia vào cuối tuần này để thảo luận về các chi tiết của thỏa thuận giữa hai bên - một chỉ dấu cho thấy các cuộc đàm phán vẫn đang tiếp diễn.

Trong khi chính quyền Mỹ đương nhiệm vẫn đang nỗ lực thúc đẩy lệnh ngừng bắn, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy tỏ ra hoài nghi về thiện chí của Nga. Trong một thông điệp đăng tải trên mạng xã hội X mới đây, ông Zelensky tuyên bố rằng ông Putin "thực tế đã bác bỏ đề xuất ngừng bắn", đồng thời lên án Nga vẫn tiếp tục tấn công Ukraine trong bối cảnh các bên đang đẩy nhanh tiến trình đàm phán. Tổng thống Zelensky cũng kêu gọi cộng đồng quốc tế có phản ứng cứng rắn hơn, bao gồm việc áp đặt thêm lệnh trừng phạt đối với Moscow và tăng cường hỗ trợ quân sự cho Kiev nhằm đảm bảo an ninh khu vực.

Ông Zelensky nhấn mạnh: "Chỉ khi Nga thực sự ngừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng dân sự, điều đó mới có thể được coi là một dấu hiệu thiện chí thực sự để chấm dứt cuộc chiến này".

Chính quyền Trump khẳng định rằng đàm phán thực sự chỉ có thể bắt đầu sau khi lệnh ngừng bắn được đảm bảo, song vẫn chưa có cơ chế giám sát rõ ràng để đảm bảo các bên tuân thủ. Hiện tại, NATO và Liên minh châu Âu cũng chưa đưa ra phản hồi chính thức sau cuộc trao đổi giữa ông Trump và ông Putin.

Trước đó, Ukraine đã nhất trí về một lệnh ngừng bắn sau cuộc họp kéo dài với Ngoại trưởng Marco Rubio và Cố vấn An ninh Quốc gia Mike Waltz. Tuy nhiên, Kiev nhấn mạnh rằng lệnh ngừng bắn cần bao gồm cả các khu vực trên bộ, trên không và trên Biển Đen để đảm bảo an toàn cho dân thường. Trong khi Washington vẫn chưa đưa ra thông tin chi tiết về các cuộc đàm phán, phía Ukraine khẳng định rằng các vấn đề về trao đổi tù nhân, bảo vệ và tạo điều kiện cho thường dân, đặc biệt là trẻ em, quay trở lại quê hương cũng cần được ưu tiên.

Theo báo cáo từ chính phủ Ukraine, khoảng 20.000 trẻ em đã đã được sơ tán khỏi Ukraine, chủ yếu từ các khu vực Luhansk và Donetsk, sau đó được đưa vào các chương trình nhận con nuôi tại Nga. Dù Điện Kremlin tuyên bố rằng họ đã đồng ý trao đổi 175 tù nhân với Ukraine, Moscow hoàn toàn không đề cập đến tương lai của những trẻ em này. Đây được xem là một nút thắt trong tiến đàm phán, khi Kiev yêu cầu cộng đồng quốc tế gây sức ép lên Nga để đảm bảo quyền lợi cho nhóm đối tượng kể trên.

Ngoài ra, nhiều vấn đề quan trọng vẫn chưa có giải pháp, bao gồm tư cách thành viên NATO của Ukraine, an ninh lâu dài của Kiev cũng quyền kiểm soát các vùng lãnh thổ mà Nga tuyên bố sáp nhập. Các nhà lãnh đạo châu Âu và Tổng thống Zelensky đề xuất triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình quốc tế tại Ukraine nhằm ngăn chặn Nga mở một đợt tấn công mới trong trương lai Tuy nhiên, Moscow đã lên tiếng phản đối ý tưởng này, coi đây là một mối đe dọa đối với an ninh nước Nga.

Ông Dan Hoffman, cựu đặc vụ CIA từng làm trưởng đại diện tại Moscow, cảnh báo rằng chính quyền Trump cần thận trọng để không rơi vào tình thế mà Washington mong muốn ngừng bắn hơn cả Moscow.

"Vào thời điểm này, Nga có thể sẽ ưu tiên bất kỳ giải pháp nào giúp nước này đảm bảo lợi thế trước Ukraine. Nếu ông Putin chưa thực sự đồng ý ngừng bắn, vậy thì Washington sẽ làm gì tiếp theo?", ông Hoffman nói.

Theo các chuyên gia, nếu không có một thỏa thuận được giám sát chặt chẽ, lệnh ngừng bắn hiện tại có thể giúp Nga có thêm thời gian củng cố lực lượng và phục hồi sức chiến đấu sau hơn 3 năm giao tranh ác liệt với Ukraine. Trong bối cảnh này, cộng đồng quốc tế vẫn đang theo dõi sát sao những bước đi tiếp theo từ cả Washington, Kiev và Moscow để đánh giá liệu thỏa thuận ngừng bắn có thực sự mở đường cho hòa bình hay chỉ là một động thái mang tính tạm thời.

Nga hay Ukraine được hưởng lợi nhiều hơn từ lệnh ngừng bắn?

VOV.VN - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 18/3 có cuộc điện đàm với người đồng cấp Nga Vladimir Putin để thảo luận về đề xuất ngừng bắn. Moscow trước đó đã từ chối chấp nhận ngay đề xuất ngừng bắn trong 30 ngày, đồng thời chỉ ra rằng Ukraine sẽ được hưởng lợi nhiều hơn từ việc dừng các hoạt động quân sự.