Israel “chạy nước rút” thành lập Chính phủ mới

Không ngoài dự đoán, tối 25/3, Tổng thống Israel - Reuven Rivlin đã chính thức chỉ định ông Netanyahu, Chủ tịch đảng cực hữu Likud, thành lập Nội các mới. Đây là Chính phủ thứ 34 tại Israel và là bộ máy cầm quyền thứ 4 do chính khách 65 tuổi lãnh đạo.

Theo Hiến pháp Israel, ông Netanyahu có 28 ngày để thành lập Nội các mới, tức là việc công bố Chính phủ mới chậm nhất là ngày 22/4 tới đây, đúng vào ngày lễ Độc lập của Israel. Sau thời hạn này, nếu việc đàm phán thành lập Chính phủ mới thất bại, ông Netanyahu sẽ có thêm một lần ân hạn 14 ngày nữa để hoàn thành sứ mệnh của mình.

Ngay sau khi việc chỉ định được công bố, các nguồn tin Israel đồng loạt khẳng định, ông Netanyahu và đảng Likud sẽ lập tức tiến hành các cuộc đàm phán chi tiết về thành lập liên minh cầm quyền với 5 đảng đã giành đủ số ghế cần thiết để tham gia Chính phủ trong cuộc bầu cử Quốc hội Israel vừa qua là Kulanu, Ngôi nhà Do thái (Bayit Yehudi), Shas, Israel – Ngôi nhà của chúng ta (Yisrael Beytenu) và đảng Torah Judaism Thống nhất, đều là các đảng thuộc cánh hữu.

Các nguồn tin nhận định, liên minh cầm quyền của ông Netanyahu có thể tập hợp được tới 67 ghế, chiếm đa số áp đảo trong Nghị viện 120 ghế nhiệm kỳ thứ 20 này. Tuy nhiên, việc phân chia các ghế Bộ trưởng trong Nội các liên hiệp vẫn chưa đạt được sự thống nhất với hầu hết các đồng minh cánh hữu trong liên minh. Các ghế quyền lực như Quốc phòng, Tài chính và Ngoại giao vẫn chưa được xác định, dù trước đó có tin nói rằng ông Bennett, Thủ lĩnh đảng Ngôi nhà Do thái, đã nhận được cam kết từ ông Netanyahu để giữ một trong 3 ghế quyền lực này.

Mặc dù vậy, các nguồn tin đánh giá khả năng liên minh thành công được là khá cao và ông Netanyahu có thể sẽ không phải sử dụng đến 14 ngày ân hạn thêm.

Các nguồn tin cũng nhận định, Chính phủ mới của Israel sẽ phải đối mặt và giải quyết nhiều thách thức lớn cả về đối nội lẫn đối ngoại. Về đối nội, ông Netanyahu và Nội các mới sẽ phải xử lý một loạt các vấn đề kinh tế xã hội nổi cộm và đang được người dân Israel  đặc biệt quan tâm như sự leo thang giá nhà ở và bất động sản; tình trạng thất nghiệp và nghèo đói gia tăng; chi phí tiêu dùng tăng cao; sự quá tải của các trường học hay thực trạng giáo dục đang có nhiều vấn đề…

Về đối ngoại, Chính phủ mới sẽ phải vượt qua ít nhất 3 thách thức lớn là cải thiện quan hệ đồng minh chiến lược đang bị rạn nứt nghiêm trọng với Mỹ; đối phó với Iran cả trên phương diện vấn đề hạt nhân và tầm ảnh hưởng của Quốc gia hồi giáo tại khu vực; và cuối cùng là giải quyết cuộc xung đột dai dẳng với người Palestin dưới sức ép mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế. Những thách thức này được đánh giá là không hề đơn giản và hoàn toàn có thể khiến ông Netanyahu thêm một lần nữa phải đưa ra lời kêu gọi tiến hành bầu cử sớm trước thời hạn như cách đây một năm./.