Mỹ sẵn sàng tấn công Syria, nếu nỗ lực ngoại giao thất bại

Tổng thống Mỹ Barack Obama tỏ ý hoan nghênh thỏa thuận về xử lý vũ khí hóa học Syria đã đạt được trong cuộc đàm phán giữa Nga và Mỹ tại Geneva, nhưng ông cảnh báo rằng Mỹ sẽ vẫn “sẵn sàng hành động” nếu các nỗ lực ngoại giao thất bại.

Tổng thống Mỹ Barack Obama: Mỹ vẫn sẵn sàng hành động, nếu nỗ lực ngoại giao thất bại (Ảnh AFP)

Theo Hãng tin RT, Tổng thống Mỹ đã đưa tuyên bố như vậy, chỉ vài giờ sau cuộc gặp giữa Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov kết thúc. Hai vị ngoại trưởng đã có cuộc đàm phán ba ngày Geneva, Thụy Sĩ, và đạt được một thỏa thuận về xử lý các kho vũ khí hóa học Syria. Mục đích kế hoạch là phá hủy hoặc loại bỏ vũ khí hóa học Syria xong vào giữa năm 2014. Damascus cũng có thời hạn 1 tuần để nộp một danh sách đầy đủ các loại vũ khí hóa học của mình.

Thỏa thuận là bước đột phá quan trọng

Tổng thống Mỹ Obama hoan nghênh tiến bộ đạt được tại Geneva, theo lời của ông, cuộc kết quả đạt được là "một bước quan trọng, cụ thể hướng tới mục tiêu chuyển giao vũ khí hóa học của Syria dưới sự kiểm soát quốc tế".

Trong một tuyên bố do Nhà Trắng cung cấp, Tổng thống Mỹ nói rằng thỏa thuận này cũng tạo cơ hội cho việc loại bỏ các vũ khí hóa học Syria "một cách minh bạch, nhanh chóng, và có thể kiểm chứng”, những vũ khí là "mối đe dọa không chỉ đối với người Syria mà với cả khu vực và thế giới".

Ông Obama nhấn mạnh rằng cộng đồng quốc tế hy vọng Tổng thống Syria Bashar Assad sẽ thực hiện đúng cam kết mà ông đã tuyên bố công khai.

RT trích dẫn lời Tổng thống Obama nói rằng Washington sẽ tiếp tục làm việc với Liên Hợp Quốc, Nga, Pháp, Anh và đối tác quốc tế khác để "đảm bảo rằng quá trình này có thể kiểm chứng được" và rằng, Syria sẽ phải hứng chịu hậu quả nếu Chính quyền của ông Assad không thực hiện theo đúng thỏa thuận đã đạt được tại Geneva hôm thứ Bảy (14/9).

"Và, nếu giải pháp ngoại giao thất bại, Mỹ vẫn sẵn sàng hành động", RT trích dẫn lời ông Obama nói.

Chưa có kết luận ai đứng đằng sau vụ tấn công 21/8

Tuy nhiên, một lần nữa, Tổng thống Mỹ vẫn đổ lỗi cho chính phủ Syria phải chịu trách nhiệm về việc sử dụng vũ khí hóa học ngày 21/8 tại ngoại ô Damascus.

Trong khi chưa có kết quả thử nghiệm về vũ khí hóa học đã được sử dụng, cộng đồng quốc tế vẫn mâu thuẫn về việc ai đứng đằng sau vụ việc - chính phủ Assad hay lực lượng đối lập. Hai bên vẫn tiếp tục đổ lỗi cho nhau.

Nga tin rằng cuộc tấn công hóa học ở ngoại ô Damascus đã được ngụy tạo, Ngoại trưởng Nga Lavrov nói như vậy hôm thứ Bảy trong một cuộc trả lời phỏng vấn với kênh truyền hình Rossiya 1.

Ngoại trưởng Nga Lavrov gặp phóng viên báo chí trước cuộc họp báo chính thức cùng người đồng cấp Mỹ tại Geneva ngày 14/9 (Ảnh AFP)

"Có rất nhiều bằng chứng do các chuyên gia độc lập đưa ra, kể cả trên web, thậm chí có cả bằng chứng được một nữ tu sĩ từ tu viện gần đó cung cấp, cũng có một số nhân chứng, phóng viên phương Tây cũng ở đó. Bên cạnh đó, các chuyên gia ở châu Âu và Mỹ, trong đó có 12 nhân viên đã nghỉ hưu của Lầu Năm Góc và CIA, như bạn đã biết, họ đã gửi một bức thư ngỏ cho Tổng thống Obama, giải thích vụ việc được ngụy tạo như thế nào", ông Lavrov giải thích.

Mỹ mặc dù tuyên bố rằng họ có bằng chứng cho thấy Chính quyền ông Assad đã ra lệnh sử dụng các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt, nhưng cho đến nay họ vẫn chưa đưa ra được bất kỳ một cơ sở thực tế công khai nào. Sau vụ tấn công, Tổng thống Obama đã thúc đẩy Quốc hội Mỹ thông qua một cuộc tấn công quân sự “có giới hạn” để đáp trả vụ thảm sát hôm 21/8.

Quyết định đã được hoãn lại sau khi Nga đề nghị Damascus bàn giao và đặt vũ khí hóa học dưới sự kiểm soát quốc tế và tham gia Hiệp ước quốc tế cấm sản xuất, tàng trữ, sử dụng vũ khí hóa học. Chính phủ Syria đã chấp nhận đề nghị này, và tiếp đó kế hoạch thực hiện đã được ông Kerry và ông Lavrov thảo luận chi tiết tại Geneva.

"Bây giờ chúng ta có cơ hội để đạt được mục tiêu thông qua một giải pháp ngoại giao", Obama nói trong một tuyên bố hôm thứ Bảy.

Trong phần kết của tuyên bố, Tổng thống Mỹ chỉ ra rằng “việc sử dụng vũ khí hóa học ở bất cứ nơi nào trên thế giới cũng là một sự sỉ nhục đối với phẩm cách loài người và là mối đe dọa đối với an ninh của tất cả mọi người dân trên thế giới". Ông nói thêm rằng "chúng ta có nghĩa vụ" để bảo vệ một thế giới tự do, "không còn nỗi sợ hãi vũ khí hóa học đối với con em chúng ta” và hôm nay đánh dấu một bước quan trọng hướng tới việc đạt được mục tiêu này.

Syria chính thức gia nhập Công ước vào ngày 14/10

Hôm thứ Năm (12/9), Syria đã gửi văn bản lên Liên Hợp Quốc về việc gia nhập chính thức Công ước Vũ khí hóa học .

"Về mặt pháp lý, từ ngày hôm nay Syria đã trở thành một thành viên đầy đủ của Công ước", Đại sứ Syria tại Liên Hợp Quốc, ông Bashar Jaafari nói với các phóng viên ở New York. Ông cũng nói rằng Tổng thống Syria Assad đã ký sắc lệnh chấp thuận gia nhập Công ước, và Bộ trưởng Ngoại giao của nước này, ông Walid Moualem đã viết thư cho Tổ chức Cấm vũ khí hóa học để thông báo các quyết định của chính quyền Damascus. Những điều đó là đủ điều kiện để tham gia một cách hợp pháp Hiệp ước này.

Hôm qua (14/9) Liên Hợp Quốc đã khẳng định rằng nhận được văn bản của Syria về việc tham gia Công ước Vũ khí hóa học .

"Công ước sẽ có hiệu lực đối với nước Cộng hòa Arab Syria vào ngày thứ 30 sau ngày nộp lưu chiểu, cụ thể là vào ngày 14/10/2013",  Hãng tin Reuters trích phát ngôn từ văn phòng báo chí của Liên Hợp Quốc cho biết./.