Cuộc xung đột Nga - Ukraine hiện đã bước sang năm thứ tư, với việc sử dụng rộng rãi công nghệ máy bay không người lái, cho phép cả hai bên nhắm mục tiêu hiệu quả vào xe bọc thép của đối phương – vốn là phương tiện cốt lõi trên chiến trường. Được trang bị các cảm biến tiên tiến, những máy bay không người lái này ngày càng có khả năng chống gây nhiễu.

Để ứng phó, Nga và Ukraine đã sử dụng xe bọc thép mồi nhử đánh lạc hướng máy bay không người lái của đối phương, buộc đối thủ phải lãng phí nguồn lực trong khi bảo vệ thành công những phương tiện thật. Mặc dù việc sử dụng mồi nhử đã được áp dụng rộng rãi trong Thế chiến I và Thế chiến 2, nhưng cuộc xung đột tại Ukraine đang chứng kiến những tiến bộ đáng kể trong thiết kế và nâng cao hiệu quả của chúng.

Mồi nhử gỗ

Mức độ tinh vi của các mồi nhử trên chiến trường Nga-Ukraine thay đổi đáng kể. Ở cấp độ cơ bản nhất, các phương tiện mồi nhử, chẳng hạn như xe chiến đấu bộ binh lội nước BMP-1 được chế tạo từ khung gỗ phủ vải bạt dày. Khung gỗ được tạo hình giống với BMP-1, có một ống dài gắn ở tháp gỗ mô phỏng khẩu pháo. Mặc dù những mồi nhử này khá thô sơ, nhưng chúng vẫn có khả năng đánh lừa máy bay không người lái trinh sát hoặc người quan sát từ xa. Nhưng khi áp dụng công nghệ hình ảnh hiện đại, những mồi nhử thô sơ đó rất dễ dàng bị phát hiện.

Nhiều hình ảnh trên mạng xã hội gần đây cho thấy, bản sao xe tăng Leopard 2A6 của Ukraine được làm từ các tấm gỗ nguyên khối, sao chép chính xác kích thước và hình dạng của xe tăng.

Những mồi nhử hạng nặng này cần phải vận chuyển bằng xe tải quân sự để đưa đến các vị trí khác nhau trên khắp chiến tuyến của Ukraine. Một số báo cáo cho biết, Nga đã lãng phí nhiều UAV Lancet để tiêu diệt từng mồi nhử của Ukraine. Một video khác từ mùa hè năm 2024 cho thấy mồi nhử có hình dạng giống như xe tăng Leopard 2A4 xuất hiện ở tỉnh Donetsk. Mồi nhử này đã được cải tiến bằng lưới ngụy trang để gia tăng độ chân thực.

Mồi nhử giả xe chiến đấu bộ binh lội nước BMP-1. Nguồn: Forbes

Mồi nhử bơm hơi

Ngoài ra, cả Nga và Ukraine cũng triển khai những mồi nhử tinh vi và giống thật hơn. Theo một số nhà phân tích, hai bên đều sử dụng rộng rãi các mô hình bơm hơi để làm mồi nhử. Video do máy bay không người lái của Ukraine quay được cho thấy Nga đã sử dụng mô hình bơm hơi của xe tăng T-72 trên chiến trường. Nhìn từ xa, mô hình giống hệt xe tăng thật, nhưng khi tiến gần hơn hơn, máy bay không người lái sẽ phát hiện ra các góc bo tròn và thiếu chi tiết.

Những mồi nhử bơm hơi này nhiều khả năng do công ty Rusbal phát triển. Công ty này là nhà cung cấp thiết bị bơm hơi chính cho quân đội Nga. Ukraine cũng được cho là đã triển khai mồi nhử xe tăng bơm hơi. Công ty InflaTech của CH Séc vào năm 2024 tiết lộ, họ đã gửi mô hình bơm hơi của xe tăng Leopard 2A4 và cung cấp nhiều hệ thống tương tự cho Ukraine.

Mồi nhử bơm hơi này có thể được triển khai nhanh chóng, dễ dàng vận chuyển và có chi phí thấp, có khả năng đánh lừa các nỗ lực trinh sát của đối phương. Khi công nghệ được cải thiện, các phương tiện mồi nhử trở nên khó phân biệt hơn với các xe bọc thép thực sự. Một số mẫu mồi nhử mới hơn được trang bị hồng ngoại và radar để mô phỏng tín hiệu nhiệt và mặt cắt radar của xe tăng thật. Những mẫu khác có thêm tháp pháo cơ giới để khiến chúng trông giống thật hơn. Những mồi nhử này không cần quá tinh xảo, nhưng phải đủ tính thuyết phục để đánh lừa các thuật toán của vệ tinh và máy bay không người lái.

Bước tiến vượt trội về công nghệ mồi nhử

Công ty I2K Defense của Mỹ, chuyên về sản xuất hệ thống quân sự bơm hơi, đã công bố báo cáo dự đoán xu hướng tương lai trong lĩnh vực này. Họ cho rằng các mô hình mồi nhử trong tương lai sẽ kết hợp các vật liệu siêu bền và vật liệu thông minh để tăng cường khả năng tái sử dụng. Ngoài ra, các hệ thống sẽ có thể được triển khai tự động, cho phép chúng đến vị trí nhanh hơn và an toàn hơn mà không cần sự tham gia của các binh sỹ. Bên cạnh đó, chúng có thể được tích hợp các cảm biến để nâng cao giá trị chiến lược.

Công ty TEMERLAND Military Solutions có trụ sở tại Kiev đang tiến xa hơn một bước, đưa ra khái niệm "mồi nhử chủ động". Về cơ bản, đây là khung xe tăng mồi nhử được gắn trên xe tải dân sự có thể điều khiển từ xa. Mặc dù chúng không có tính năng giống xe tăng thật, nhưng khả năng cơ động cho phép chúng dễ thay đổi vị trí giống như các đơn vị thiết giáp thực sự, nâng cao khả năng đánh lừa lực lượng đối phương. Các mồi nhử trong tương lai có khả năng được nâng cấp thêm với tính năng di chuyển tự động, nhằm giảm rủi ro cho người vận hành và khiến việc đánh lừa trở nên hiệu quả hơn nữa.

Khi cả Nga và Ukraine đang nỗ lực để duy trì lực lượng chiến đấu trong bối cảnh thiếu hụt cả vũ khí và phương tiện, các mồi nhử giả xe tăng và xe bọc thép được cho là cung cấp một giải pháp thiết thực. Tuy nhiên, để duy trì hiệu quả, những mồi nhử này phải trở nên tinh vi hơn nhằm đi trước công nghệ máy bay không người lái và công nghệ hình ảnh có thể phân biệt thật giả. Khi cuộc chiến tiêu hao tiếp diễn, chiến lược sử dụng mồi nhử chắc chắn sẽ được nhân rộng, nhằm giúp các bên giảm thiểu tổn thất về phương tiện quân sự.

Cuộc cạnh tranh ngầm giữa Mỹ và EU về tài nguyên đất hiếm của Ukraine

VOV.VN - Sự cạnh tranh trong việc tiếp cận với nguồn tài nguyên khoáng sản quý giá của Ukraine được cho là một trong những nguyên nhân khiến quan hệ giữa Mỹ và châu Âu rạn nứt trong thời gian gần đây.