Thế giới 7 ngày: Biểu tình thành bạo động ở Ferguson

1. Cảnh sát Ferguson hôm 29/11 bắt giữ 15 người trong cuộc bạo động đêm ngày 28/11 khi khoảng 100 người tụ tập biểu tình trước cửa trụ sở cảnh sát. Đây là cuộc biểu tình mới nhất trong làn sóng phản đối việc cảnh sát Darren Wilson được miễn truy tố vụ nổ súng và làm chết thanh niên da đen 18 tuổi hồi tháng 8 năm nay tại Ferguson.

Trong một diễn biến liên quan, viên cảnh sát Ferguson Darren Wilson, người đã bắn chết thanh niên da màu Michael Brown đã từ chức, luật sư của ông cho biết thứ Bảy 29/11, sau khi sở cảnh sát bị đe dọa tấn công nếu Wilson còn tiếp tục làm việc.

Sau khi Tòa án tuyên bố không truy tố Daren Wilson, làn  sóng giận dữ từ vụ việc không chỉ bùng phát tại Ferguson mà đã lan sang nhiều thành phố trên khắp nước Mỹ, thậm chí vượt ra ngoài lãnh thổ nước này. Tổng thống Mỹ Obama đã lên tiếng kêu gọi các bên kiềm chế và cử các nhóm thuộc Bộ An ninh Nội địa và Cục điều tra liên bang Mỹ tới điều tra về vụ việc.

2. Ngày 24/11, Lầu Năm Góc cho biết ông  Chuck Hagel đã đồng ý thôi đảm nhận cương vị Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ theo đề nghị ngày 21/11 của Tổng thống Obama. Lý do Tổng thống Obama đề nghị Bộ trưởng Quốc phòng Hagel nghỉ việc là do cuộc chiến chống IS tại Iraq và Syria đang đặt ra cho nước Mỹ hàng loạt thách thức an ninh mới, do vậy “cần phải có những người có những khả năng mới”.

Những ứng cử viên sáng giá nhất thay thế ông Chuck Hagel được dự đoán sẽ bao gồm cựu Thứ trưởng Quốc phòng Michele Flournoy, cựu Thứ trưởng Quốc phòng Ashton Carter và Thượng nghị sỹ Jack Reed. Bà Flournoy hiện được coi là ứng cử viên hàng đầu cho chức vụ Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, tuy nhiên, trong một bức thư gửi đến ban lãnh đạo Trung tâm An ninh Mỹ mới (CNAS) do bà sáng lập và là người đứng đầu, bà Flournoy nhấn mạnh bà sẽ không chạy đua cho vị trí này.

Trong lúc chờ có người thay thế, ông Hagel sẽ tiếp tục đảm nhận cương vị người đứng đầu Lầu Năm Góc.

3. Ngày 29/11 người dân Đài Loan (Trung Quốc) tiến hành một  cuộc bầu cử địa phương.  Người   dân Đài Loan sẽ lựa chọn 11.130 vị trí lãnh đạo tại tất cả các đơn vị hành chính của Đài Loan mà quan trọng nhất chính là thành phố Đài Bắc. 

Theo kết quả sơ bộ, Dân Tiến Đảng đối lập giành chiến thắng ở đa số các địa phương, trong khi Chủ tịch Quốc Dân Đảng đã thừa nhận thất bại, đồng thời tuyên bố sẽ sớm đưa ra phương án cải tổ trong đảng. Cụ thể, trong 6 ghế người đứng đầu các thành phố lớn, Dân Tiến Đảng giành được 4 ghế; Quốc Dân Đảng chỉ giành được 1 ghế, còn 1 ghế thuộc về ứng cử viên không đảng phái.

Ngay sau khi thất bại trong cuộc bầu cử, người phụ trách cơ quan hành chính Đài Loan Giang Nghi Hoa đã  tuyên bố từ chức.

4. Trong phiên họp đầu tiên của Quốc hội Ukraine mới ngày 27/11, ông Vladimir Groysman thuộc “Khối Poroshenko” được bầu Chủ tịch Quốc hội, vị trí hai phó chủ tịch sẽ được Quốc hội nước này bỏ phiếu bầu vào ngày 2/12 tới.

Tại phiên họp, Liên minh Quốc hội gồm 5 đảng phái chính thức công bố thành phần gồm 302 nghị sĩ.  Thủ tướng Ukraine Arseny Yatseniuk tiếp tục giữ chức Thủ tướng trong Chính phủ mới được thành lập. Trong tuyên bố của mình, ông Yatsenyuk, người đã nắm quyền Thủ tướng kể từ khi Tổng thống Viktor Yanukovych bị phế truất vào tháng 2/2014, đã thừa nhận Chính phủ mới sẽ gặp rất nhiều khó khăn để có thể đưa Ukraine thoát khỏi nguy cơ sụp đổ về kinh tế. 

5. Ngày 29/11, nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng đã lần đầu tiên tiến hành một vụ đánh bom kép nhằm vào đồn biên phòng của người Kurd ở biên giới Syria - Thổ Nhĩ Kỳ, châm ngòi cho các cuộc giao tranh ác liệt tại thành phố Kobane liền kề.

Cuộc tấn công đã khiến đụng độ bùng phát dữ dội giữa IS và Đơn bị bảo vệ nhân dân (YGP), lực lượng người Kurd đang chiến đấu trong hơn 2 tháng qua để bảo vệ thị trấn Kobane.

Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR) cho biết thêm các vụ đụng độ và không kích tại Kobane  trong 24 giờ qua đã khiến 39 người thiệt mạng, trong đó có 11 chiến binh người Kurd và 28 phiến quân IS, kể cả những kẻ đánh bom liều chết nói trên.

Trong một diễn biến liên quan, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan ngày 29/11 tại Hội nghị của Ủy ban Hợp tác Kinnh tế và Thương mại thuộc Tổ chức Hợp tác Hồi giáo, đã thể hiện quan điểm của minh: “Hãy tin lời tôi, họ (phương Tây) không thích chúng ta. Họ làm ra vẻ là bạn bè của chúng ta, nhưng họ lại muốn chúng ta phải chết. Họ thích chứng kiến con cháu chúng ta bị giết hại. Chúng ta còn phải chịu cảnh này đến bao giờ?”.

6. Hàng nghìn người biểu tình Hong Kong đã đụng độ với lực lượng cảnh sát  làm nhiệm vụ dỡ bỏ lều trại tại quận Mong Kok đêm 28/11. Căng thẳng đã kéo dài trong 3 ngày trước đó kể từ khi cảnh sát ra tay dọn dẹp khu vực lều trại của người biểu tình tại quận Mong Kok và vấp phải sự phản kháng của người biểu tình. 

Trước đó, ngày 25/11, đụng độ giữa cảnh sát Hong Kong và người biểu tình nổ ra sau khi hàng nghìn người biểu tình dựng lại các hàng rào trên đường phố. Khoảng vài nghìn cảnh sát đã được điều động theo lệnh của tòa án để mở lại một tuyến phố bị người biểu tình chặn lại tại khu vực có nhiều người lao động sinh sống ở quận Mong Kok. 

Cảnh sát chống bạo động Hong Kong đã phải  giải tán đám đông bằng đạn hơi cay và dùi cui. Họ cũng đã bắt giữ tới 80 người biểu tình sau cuộc đụng độ này, trong số đó có nhiều thủ lĩnh biểu tình.

7. Thứ trưởng Ngoại giao Nga Alesei Meshkov hôm qua (29/11)  đề nghị Liên minh châu Âu (EU) dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt nhằm vào nước này. Đổi lại, Nga cũng sẽ dỡ bỏ lệnh cấm nhập lương thực từ Liên minh châu Âu.

Đề nghị này của Nga được cho là  nhằm giảm căng thẳng giữa hai bên. Tuy nhiên, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker bác bỏ đề nghị này và khẳng định, các biện pháp trừng phạt sẽ tiếp tục được duy trì nếu Nga không có những bước đi nhằm làm giảm căng thẳng trong khu vực.

Hồi cuối tháng 7 vừa qua, EU và Mỹ đã  áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế  nhằm vào lĩnh vực năng lượng, ngân hàng và quốc phòng của Nga, với cáo buộc Nga có các hành động khiến cuộc khủng hoảng ở Ukraine leo thang. Đáp lại, phía Nga cũng ban bố lệnh cấm đối với hầu hết các thực phẩm được nhập khẩu từ phương Tây, với trị giá lên tới 9 tỉ USD./.