Vai trò của ông Kim Yong-chol trong quan hệ Mỹ-Triều

Nhiệm vụ của ông Kim Yong-chol trong chuyến thăm tới Mỹ lần này được cho là nhằm chuẩn bị cho cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều được kỳ vọng sẽ diễn ra vào ngày 12/6 tới tại Singapore.

Việc cử ông Kim Yong-chol tới Mỹ cho thấy tầm quan trọng của ông trong các chính sách của Triều Tiên, đặc biệt là mối quan hệ với Mỹ.

Ông Kim Yong-chol hiện là Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương đảng Lao động Triều Tiên. Ảnh: Japan Times

Ông Kim Yong-chol là ai?

Ông Kim Yong-chol dù cùng họ nhưng không có quan hệ thân thích với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un. Ông hiện đang giữ chức Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương đảng Lao động Triều Tiên và là một chiến lược gia chủ chốt của Bình Nhưỡng.

Sinh năm 1946, ông Kim Yong-chol, có phần lớn sự nghiệp phục vụ trong quân đội. Ông Kim Yong-chol nhập ngũ năm 1962, phục vụ trong lực lượng Công an Biên phòng của Triều Tiên tại Khu phi quân sự (DMZ). Ông Kim Yong-chol có mối quan hệ mật thiết và từng là cận vệ của Nhà lãnh đạo Kim Jong-il (cha của ông Kim Jong-un). Ông cũng từng đóng vai trò người phát ngôn của Quân đội Nhân dân Triều Tiên (KPA).

Đáng chú ý, ông Kim Yong-chol từng tham gia các cuộc đối thoại cấp cao liên Triều đầu những năm 1990. Ông từng là quan chức phụ trách an ninh cho cuộc gặp thượng đỉnh năm 2000 giữa Tổng thống Hàn Quốc Kim Dae-jung với nhà lãnh đạo Triều Tiên khi đó Kim Jong-il.

Từ năm 2006 đến năm 2008, ông Kim Yong-chol làm trưởng đoàn của Triều Tiên tham gia đàm phán quân sự với phía Hàn Quốc. Năm 2009, ông Kim Yong-chol được bổ nhiệm làm chỉ huy đầu tiên của Cục Trinh sát Trung ương (đơn vị có chức năng nhiệm vụ tương đương với Cục tình báo Trung ương Mỹ CIA).

Tuy nhiên, ông Kim Yong-chol cũng là người gây nhiều tranh cãi. Hàn Quốc cho rằng ông phải chịu trách nhiệm về vụ đánh chìm tàu Cheonan của nước này năm 2010 làm 46 người thiệt mạng. Ông cũng bị cho là đứng đằng sau vụ nã pháo vào đảo Yeonpyeong 6 tháng sau đó.

Ông Kim Yong-chol còn được cho có liên quan tới các vụ tấn công mạng của Triều Tiên trong đó có vụ tấn công nhằm vào Sony Pictures năm 2014 khi ông còn là người đứng đầu Cục Trinh sát Trung ương.

Ông Kim Yong-chol được chỉ định làm người phụ trách Mặt trận thống nhất đảng Lao động Triều Tiên năm 2016 và hiện là người đứng đầu cơ quan tình báo dân sự kết hợp và cơ quan phụ trách quan hệ liên Triều.

Khi các phóng viên Hàn Quốc không được tiếp cận buổi biểu diễn của các nghệ sỹ Hàn Quốc ở Bình Nhưỡng hồi tháng 4 vừa qua, ông Kim Yong-chol chính là quan chức đã đưa ra lời xin lỗi hiếm hoi của Triều Tiên.

Cánh tay phải của Kim Jong-un

Theo CNN, ông Kim Yong-chol và bà Kim Yo-Jong (em gái nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un) được cho là những nhân vật quan trọng nhất và có tầm ảnh hưởng thấy rõ trong sự thay đổi cách tiếp cận của Triều Tiên đối với Hàn Quốc và Mỹ, đặc biệt là từ đầu năm đến nay.

Ông Kim Yong-chol (trái) xuất hiện bên cạnh nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un trong cuộc gặp Thượng đỉnh liên Triều ngày 27/4. Ảnh: BBC

Chuyến đi của ông Kim Yong-chol tới Mỹ cho thấy Washington và Bình Nhưỡng có kênh liên lạc trực tiếp và đang phối hợp chặt chẽ giải quyết các vấn đề trước thềm cuộc gặp Thượng đỉnh lịch sử được nhiều người mong đợi.

Các Ngoại trưởng của Triều Tiên vẫn thường xuyên tới New York để tham dự khóa họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, nhưng sẽ là sự hiện diện cấp cao hơn khi ông Kim Yong-chol có mặt tại nơi đặt trụ sở Liên Hợp Quốc.

Ông John Delury, giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học Yonsei cho rằng: “Có một nhân vật quyền lực bước chân tới lãnh thổ của kẻ thù. Bản thân hành động này đã xây dựng lòng tin ở cả 2 phía. Nó thể hiện bước tiến đáng kể mà 2 bên đang làm việc với sự chân thành để thay đổi mối quan hệ”.

Ông Kim Yong-chol là quan chức hàng đầu của nhà lãnh đạo Kim Jong-un phụ trách quan hệ liên Triều. Ông thường xuất hiện bên cạnh nhà lãnh đạo Kim Jong-un trong các sự kiện quan trọng. Đặc biệt, ông là một trong số ít quan chức xuất hiện trong cả 2 cuộc gặp Thượng đỉnh giữa nhà lãnh đạo Kim Jong-un với Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in ở Bàn Môn Điếm.

Ông Kim Yong-chol cũng là một thành viên trong đoàn đại biểu Triều Tiên tới Hàn Quốc hồi tháng 2 để tham dự lễ bế mạc Thế vận hội mùa đông PyeongChang.

Ông Kim Yong-chol chính là một trong những quan chức cấp cao của Triều Tiên tiếp xúc với giới chức Mỹ. Truyền thông quốc tế gần đây đã đăng tải một số bức ảnh cho thấy ông Kim Yong-chol tiếp đón Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo khi ông Pompeo tới Bình Nhưỡng hồi tháng 4 và đầu tháng 5.

Phát biểu với TIME, Giáo sư Cheong Seong-chang của Viện Sejong Hàn Quốc nói rằng, nếu Mỹ và Triều Tiên có thể đạt được thỏa thuận về phi hạt nhân hóa, ông Kim Yong-chol sẽ đóng một vai trò lớn. “Do phi hạt nhân hóa là vấn đề cốt lõi trong các cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều và Trung-Triều thời gian gần đây, ông Kim Jong-un luôn để ông KimYong-chol ở bên cạnh, vì ông là nhân vật có nhiều hiểu biết về vấn đề hạt nhân và quân sự”./.