Tê tê không phải vật chủ truyền bệnh: SARS-CoV-2 có nguồn gốc từ đâu?

Tê tê có thể không phải là vật chủ lây nhiễm virus corona chủng mới sang con người, các nhà nghiên cứu Trung Quốc cho biết, đồng thời khẳng định thêm rằng các nghiên cứu nên tập trung vào những loài động vật hoang dã có cùng môi trường sống.

Tê tê có thể không phải là vật chủ lây nhiễm virus corona chủng mới sang con người. Ảnh: Imaginechina

Trước đó, tê tê được cho là vật chủ trung gian truyền bệnh Covid-19 sang con người sau khi một số nghiên cứu khoa học nhấn mạnh đến mối liên hệ mật thiết giữa SARS-CoV-2 và các loại virus tương tự được tìm thấy trong loài động vật này.

Tuy nhiên, đội ngũ các nhà nghiên cứu, dẫn đầu là chuyên gia Zhang Zhigang từ Đại học Vân Nam cho biết hôm 25/3 rằng các bằng chứng cho thấy sự tương đồng về gien giữa 2 loại virus này không vượt qua ngưỡng 99%, ngưỡng cần thiết vẫn được coi là khiến virus lây từ tê tê sang con người.

Các nhà nghiên cứu trên khắp thế giới đang cố gắng phát hiện con đường lây nhiễm của virus corona chủng mới sang con người nhằm ngăn chặn dịch Covid-19 giữa bối cảnh dịch bệnh này đã khiến 468.905 người nhiễm bệnh và hơn 21.000 người tử vong.

Ông Zhang cho biết các loài động vật như dơi và tê tê từng được biết tới là vật chủ tự nhiên lây nhiễm các loại virus tương tự với SARS-CoV-2 song những vật chủ tự nhiên này thường không thể truyền các loại virus này sang con người.

Thay vào đó, các nhà nghiên cứu cần xác định vật chủ trung gian mà virus đã truyền qua để từ đó lây nhiễm sang con người.

Dơi và tê tê cũng từng là tâm điểm chú ý sau khi các nhà khoa học xác định chúng là những nguồn mang các loại virus có nhiều đặc điểm cấu tạo gien giống với virus corona chủng mới.

Tháng 1/2020, một nhóm các nhà khoa học Trung Quốc dẫn đầu là chuyên gia Shi Zhengli từ Viện Virus học Vũ Hán đã phát hiện ra rằng SARS-CoV-2 giống bộ gien của virus BatCoV RaTG13 tới 96%. Đây là một loại virus corona khác được tìm thấy trên những con dơi móng ngựa trung gian sống trong các hang động ở tỉnh Vân Nam.

Trong một bài báo khoa học công bố tuần trước trên Current Biology, đội ngũ các nhà nghiên cứu này đã phát hiện ra rằng virus corona được tìm thấy trên tê tê Malay, có tên là Pangolin-CoV là "họ hàng" có mối quan hệ gần gũi thứ hai với SARS-CoV-2 khi 2 loại virus này giống nhau tới 91,02% về bộ gien.

Đầu tháng 2, các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Nông nghiệp Nam Trung Quốc cho biết họ phát hiện ra sự tương đồng tới 99% giữa 2 virus này và tuyên bố tê tê Malay là một "vật chủ trung gian tiềm năng". Tuy nhiên, sau đó, các nhà khoa học đã sửa lại kết quả này khi giảm con số trên xuống còn 90,3%.

Guan Yi - một nhà virus học thuộc Đại học Hong Kong (Trung Quốc) sau đó cũng cho biết nghiên cứu của ông chỉ cho thấy 92,4% sự tương đồng giữa 2 loại virus này.

Trong một cuộc phỏng vấn, ông Zhang cho biết nghiên cứu của ông Shi đã loại bỏ dơi móng ngựa trung gian là loài truyền virus corona chủng mới sang con người nhưng những loài dơi khác có thể là vật chủ và các nhà nghiên cứu nên tiếp tục nghiên cứu.

Ông Zhang cũng nhận định các nhà khoa học nên xem xét môi trường sống tự nhiên của dơi móng ngựa trung gian và tê tê Malay để tìm ra vật chủ trung gian thực sự.

"Nếu dơi móng ngựa và tê tê Malay được cho là vật chủ tự nhiên thì  môi trường sống tự nhiên hiện nay của chúng có thể là nơi tạo ra virus corona chủng mới", ông Zhang cho biết.

"Điều quan trọng hiện nay là xác định vật chủ trung gian, virus đã truyền từ động vật sang con người ở nơi nào? Tại sao dịch bệnh lại bùng phát ở Vũ Hán? Những câu hỏi này là hướng đi chính cho những nghiên cứu khoa học tương lai”.

Dơi móng ngựa trung gian thường được tìm thấy ở Nam Á, khu vực phía nam và miền trung Trung Quốc, cũng như tại Đông Nam Á. Tê tê Malay (tên khoa học là Manis javanica) còn được gọi là tê tê Sunda, tê tê Java được tìm thấy chủ yếu ở Đông Nam Á./.

Kiều Anh/VOV.VN (biên dịch)

Theo: SCMP