Thỏa thuận Geneva ở Ukraine, căng thẳng đã tạm lắng?

Trong một động thái nhằm giảm căng thẳng tại Ukraine cũng như thực hiện một phần thỏa thuận 4 bên vừa đạt được tại Geneva, Chính phủ lâm thời Ukraine tuyên bố dừng chiến dịch nhằm vào lực lượng biểu tình đòi liên bang hóa tại khu vực miền Đông nước này.

Hôm nay (20/4), Tổ chức An ninh và hợp tác châu Âu cũng bắt đầu các cuộc đàm phán với những người biểu tình tại phía đông Ukraine.

Người biểu tình thân Nga tại một chốt chặn ở Donetsk (Ảnh: Fox News)

Ngoại trưởng Ukraine Andriy Deshchytsia cho biết, mục đích của chiến dịch tại phía đông nhằm mang lại trật tự cũng như bảo vệ dân thường. Tuy nhiên, chiến dịch này sẽ tạm dừng trong kì nghỉ lễ Phục sinh và chính quyền Ukraine cũng không có ý định sử dụng vũ lực nhằm vào lực lượng biểu tình trong thời điểm hiện nay.  

Ngoại trưởng Ukraine cho biết, các nhà hòa giải của Tổ chức An ninh và hợp tác châu Âu (OSCE) sẽ giám sát việc thực hiện thỏa thuận Geneva vừa đạt được và hôm nay bắt đầu đối thoại với những người biểu tình tại miền đông Ukraine.  

Ông Deshchytsia nói: “Phái bộ giám sát của OSCE hôm nay sẽ thảo luận với chính quyền khu vực Donetsk để chuẩn bị cho việc  thực hiện thỏa thuận vừa đạt được. Chúng tôi cũng nhất trí có các cuộc tham vấn đều đặn về vấn đề này, thậm chí cả trong những ngày nghỉ của Lễ phục sinh”.

Những động thái này của chính quyền Ukraine được cho là nhằm làm giảm căng thẳng và thực hiện thỏa thuận vừa ký. Thực tế liệu những bước đi này có hiệu quả hay không thì vẫn còn là một câu hỏi lớn. Những người biểu tình ở miền đông Ukraine cho rằng, chính quyền Kiev cáo buộc việc họ chiếm giữ trụ sở cơ quan công quyền là “bất hợp pháp”. Tuy nhiên, hành động tương tự của những người biểu tình Maidan ở Kiev, từng gây ra làn sóng biểu tình chống chính phủ của Tổng thống Viktor Yanukovych lại là “hợp pháp”.

Chính vì vậy, những người biểu tình khẳng định sẽ không rút khỏi các địa điểm chiếm đóng, nếu như chính phủ “ bất hợp pháp” tại Ukraine không từ chức . Trong khi đó, chính quyền Ukraine cảnh báo chiến dịch an ninh sẽ được nối lại, nếu những người biểu tình tiếp tục chiếm đóng các tòa nhà chính quyền địa phương. Theo Đài tiếng nói nước Nga, 6 người thiệt mạng và một người bị thương trong một vụ tấn công tại Slavyansk, phía đông Ukraine sáng sớm nay .

Không chỉ trong nội bộ Ukraine, các bên tham gia đàm phán 4 bên tại Geneva hiện cũng chưa có dấu hiệu "dịu giọng" sau thỏa thuận đạt được. Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Susan Rice cảnh báo nếu Nga thất bại trong việc thực hiện thỏa thuận , một vòng trừng phạt mới, được cho là sẽ có tác động lớn đến  kinh tế Nga, sẽ được đưa ra.

Theo một số nguồn tin, Mỹ đang xem xét việc triển khai khoảng 150 binh lính cho cuộc diễn tập quân sự bắt đầu tại Ba Lan và Estonia trong một vài tuần tới, cũng như lên kế hoạch cho một loạt các biện pháp bổ sung giúp tăng cường khả năng của châu Âu sẵn sàng đối phó với mọi mối đe dọa.

Những biện pháp này có thể sẽ vấp phải sự phản ứng từ phía Nga. Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm qua nhấn mạnh, không có gì cản trở việc bình thường hóa quan hệ giữa Nga và Tây phương, sau khi các mối quan hệ đã hạ xuống một mức thấp của thời kỳ hậu "Chiến tranh lạnh". Tuy nhiên Tổng thống Putin khẳng định điều này không phụ thuộc hoàn toàn vào phía Nga.

Ông Putin nói: “Điều này không phụ thuộc vào phía Nga, hay nói cách khác là không chỉ phụ thuộc vào chúng tôi mà còn phụ thuộc vào cả các đối tác của Nga. Tôi nghĩ sẽ không gì có thể cản trở được việc bình thường mối quan hệ hợp tác song phương”.

Để hình thành một mối quan hệ song phương tốt không chỉ có thiện chí từ một phía. Đối với Thỏa thuận Geneva vừa đạt được cũng vậy, để thỏa thuận này không chỉ có ý nghĩa trên giấy tờ đòi hỏi sự tôn trọng các cam kết, thiện chí của tất cả các bên liên quan tham gia đàm phán./.