Thỏa thuận hạt nhân Iran đang trên con đường hồi sinh

Đây là tuyên bố lạc quan hiếm hoi của phía Iran, được nhận định là có thể mở đường cho việc việc khôi phục thỏa thuận hạt nhân 2015 vốn bị đình chỉ trong 4 năm qua.

Phát biểu tại cuộc họp báo, Ngoại trưởng Iran Adollahian nêu rõ: "Chúng tôi gần đạt được thỏa thuận tại các cuộc đàm phán ở Vienna về chương trình hạt nhân. Chúng tôi đã đưa ra các đề xuất mới nhất của mình cho Mỹ thông qua Điều phối viên của Liên minh châu Âu để đạt được thỏa thuận cuối cùng. Nếu Mỹ hành động thực dụng, chúng tôi sẵn sàng để ngoại trưởng của các nước thuộc ủy ban chung của thỏa thuận hạt nhân tập trung tại Vienna để hoàn tất thỏa thuận."

Về phía Mỹ, cùng ngày, người phát ngôn Nhà Trắng Ned Price cho biết, Mỹ sẵn sàng đưa ra "các quyết định khó khăn" để đạt được thỏa thuận khôi phục Kế hoạch Hành động chung toàn diện. Theo ông Price, đối với Mỹ, các vấn đề chính vẫn là Iran cam kết tuân thủ một cách có thể kiểm chứng các hạn chế đối với hoạt động hạt nhân của mình, đổi lại việc nới lỏng các lệnh trừng phạt.

“Chúng tôi biết rằng cần nhanh chóng đạt được thỏa thuận và giờ đây Iran cần phải đưa ra các quyết định liên quan đến việc họ có sẵn sàng tham gia thỏa thuận một lần nữa để hai bên cùng tuân thủ hay không. Chúng tôi có cảm giác không còn lâu nữa, các bên sẽ đạt được điều này”.

Thông báo được các bên đưa ra khi trong vòng gần 1 năm qua, các bên đã tiến hành 8 vòng đàm phán để khôi phục thỏa thuận mang tên Kế hoạch Hành động chung toàn diện nhưng vẫn chưa mang lại kết quả.

Hiện vấn đề khúc mắc chính là Iran muốn Mỹ phải dỡ bỏ tất cả các biện pháp trừng phạt. Trong khi đó, Mỹ chỉ đồng ý dỡ bỏ từng phần các lệnh trừng phạt, cũng như cho rằng trong những năm qua Iran đã làm giàu urani lên quá mức cho phép trong thỏa thuận 2015, phá vỡ nhiều điều khoản của thỏa thuận… Ngoài ra, các bên còn đưa các điều kiện khác mà được cho là cản trở tiến trình đàm phán.

Theo các nhà phân tích, mặc dù các bên tham gia đã thông báo về tiến bộ, nhưng họ chưa đạt đến đỉnh điểm đồng thuận để ký một thỏa thuận và sẽ đưa Mỹ trở lại thỏa thuận, đưa Iran trở lại thực hiện các nghĩa vụ quy định trong thỏa thuận để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt. Tuy nhiên, đây được cho là tiền đề để các bên tiến tới đạt đồng thuận về việc khôi phục thỏa thuận hạt nhân trong tương lai không xa. Trong bối cảnh thế giới có nhiều bất ổn bởi cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine và tình hình dịch bệnh, thì những tín hiệu lạc quan về việc khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran là điểm sáng hiếm hoi trong bức tranh thế giới ảm đạm./.