Ukraine tiến tới bầu cử Tổng thống, thành lập Chính phủ

Ngày 25/2, tại Ukraine bắt đầu tiến trình bầu cử Tổng thống trước thời hạn, cũng như bổ nhiệm Thủ tướng và Chính phủ lâm thời. Phát biểu với báo chí tại Thủ đô Kiev, Chủ tịch Ủy ban bầu cử Trung ương Ukraine Mikhail Ohendovsky cho biết, công tác chuẩn bị bầu cử Tổng thống trước thời hạn đang được tiến hành và những thông tin cơ bản về cuộc bầu cử cũng đã được đăng trên trang thông tin điện tử (web) của Ủy ban bầu cử Trung ương Ukraine tối 24/2.

Theo đó, kể từ 25/2, việc đề cử ứng viên tranh cử Tổng thống chính thức bắt đầu. Ông Ohendovsky cam kết, Ủy ban sẽ tổ chức cuộc bầu cử Tổng thống phù hợp với tiêu chuẩn bầu cử Ukraine và quốc tế. Hiện nay, cựu Thủ tướng Ukraine Yulia Tymoshenko, người vừa được trả tự do sau khi ngồi tù vì liên quan đến các cáo buộc tham nhũng- được đánh giá là ứng cử viên sáng giá cho cuộc bầu cử Tổng thống Ukraine. Trước đó, ngày 24/2, đảng cầm quyền Các khu vực của Tổng thống bị phế truất Viktor Yanukovych đã tuyên bố tham gia chiến dịch tranh cử Tổng thống. 

Cuộc chính biến tại Ukraine (Ảnh: RIA Novosti)

Cùng ngày, trong phiên họp toàn thể Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Ukraine Aleksander Turchinov tuyên bố, Quốc hội nước này đang gấp rút thành lập Chính phủ liên minh mới để bắt bắt tay vào thực hiện các nhiệm vụ hàng đầu là thanh toán các khoản nợ, khôi phục và phát triển kinh tế, bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ.  

Trong khi đó, những biến động trên chính trường Ukraine tiếp tục gây căng thẳng giữa Nga và các nước phương Tây. Tại Quảng trường Độc lập ở trung tâm Thủ đô Kiev, thay cho những khẩu hiệu phản đối chính quyền của cựu Tổng thống Yanukovych trước đây là những lá cờ của Liên minh châu Âu. Đây là hình ảnh có ý nghĩa biểu tượng cao, bởi nguyên nhân bùng phát cuộc khủng hoảng hiện nay là sau quyết định của ông Yanukovych từ chối ký thỏa thuận liên kết với Liên minh châu Âu, để xích lại gần hơn với Nga.

Trong một phản ứng đầu tiên trước những biến động trên chính trường Ukraine, chính phủ Nga ngày 24/2 đã chỉ trích mạnh mẽ chính quyền mới tại Ukraine, cũng như sự can dự của phương Tây. Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev bày tỏ nghi ngờ về tính hợp pháp của ban lãnh đạo hiện nay ở Ukraine sau khi Tổng thống Yanukovych bị phế truất, đồng thời cho rằng "việc một số quốc gia phương Tây công nhận ban lãnh đạo này là sai lầm”.

Ông Medvedev nhấn mạnh, Nga chưa sẵn sàng làm việc với Tổng thống tạm quyền Oleksander Turchynov. Phía Nga cũng đã triệu hồi Đại sứ tại Ukraine về nước và quyết định tạm ngừng khoản giải ngân thứ 2 trong khoản hỗ trợ tài chính trị giá 15 tỷ USD dành cho Ukraine cho tới khi một chính quyền hợp pháp được thiết lập.

Bộ trưởng Kinh tế Nga Alexein Ulyukaev cho biết: “Nga sẽ tạm ngừng khoản giải ngân tiếp theo cho Ukraine, bởi điều chúng tôi cần lúc này là một đối tác đáng tin cậy, có nghĩa là một Chính phủ mới, với Thủ tướng và các Bộ trưởng cũng như các chương trình hành động. Vì thế, quyết định của Nga là hoàn toàn dễ hiểu”.

Tuy nhiên trước những cảnh báo kinh tế của Nga, các Chính phủ châu Âu cũng ngay lập tức đưa ra nhiều cam kết về tài chính, hỗ trợ và khả năng làm thành viên Liên minh châu Âu của Ukraine. Các nước châu Âu còn lên kế hoạch về một hội nghị các nhà tài trợ cho Ukraine.

Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu Catherine Ashton cũng đang có mặt tại Kiev để gặp gỡ Chính quyền lâm thời nước này. Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, những chương trình hỗ trợ tài chính lớn sẽ không thể được thông qua trước cuộc bầu cử Tổng thống dự kiến vào ngày 25/5 tới.

Từ nhiều ngày nay, các nước phương Tây đã không còn che giấu sự lo ngại về tính toàn vẹn của lãnh thổ của Ukraine. Họ lo ngại cuộc khủng hoảng những ngày qua sẽ đào sâu hơn nữa khoảng cách giữa một bên là miền Đông, với những người dân nói tiếng Nga và thân Nga, chiếm đa số và bên kia là miền Tây, với những người dân nói tiếng Ukraine và có tinh thần dân tộc cao.

Trước những diễn biến phức tạp hiện nay, Đức, nước đóng vai trò trung gian quan trọng trong việc ký kết bản thoả thuận ngày 22/2 lên tiếng hối thúc các bên liên quan phải ý thức trách nhiệm vì tương lai và sự thống nhất đất nước và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.

Có thể thấy, việc tìm ra một giải pháp tức thời cho tình hình ở Ukraine đang rất khó khăn bởi tính phức tạp của các phe phái trong và ngoài nước. Để giải quyết triệt để cuộc khủng hoảng, để tránh cho đất nước rơi vào “nồi da nấu thịt” thì các bên liên quan phải tìm được tiếng nói chung dựa trên lợi ích dân tộc và tôn trọng chủ quyền của một quốc gia có chủ quyền. Bởi có giải quyết được gốc rễ cuộc khủng hoảng thì mới có thể xây dựng và phát triển ổn định lâu dài. Tổ chức an ninh và hợp tác châu Âu mới đây đã bổ nhiệm một đặc phái viên về Ukraine và đề nghị thành lập Nhóm công tác quốc tế để quản lý giai đoạn chuyển tiếp này./.