Đêm tôn vinh nghệ thuật Hát Xoan Phú Thọ

Hoạt động nhằm tiến tới việc xây dựng hồ sơ để Hát Xoan Phú Thọ được trở thành di sản văn hoá phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp.

Theo sử sách, Hát Xoan hay còn gọi là Hát Xuân đã và luôn là món ăn tinh thần không thể thiếu trong đời sống văn hoá cộng đồng dân cư vùng đất Phú Thọ. Đây là một loại dân ca nghi lễ và xuất phát từ phong tục và tín ngưỡng thờ cúng vua Hùng.

Hát xoan trên hồ Khuôn Muồi (Ảnh:tuoitre)

Nghệ nhân Nguyễn Thị Liên, 74 tuổi ở thôn An Thái, xã Phượng Lâu, thành phố Việt Trì cho biết, từ năm 3, 4 tuổi bà đã được ra đình xem hát xoan, rồi lớn dần lên qua những câu hát “la vống, vông tầm, vông tầm, tập vông” bà đã theo cái nghiệp hát xoan từ đấy. Học hết các bài, cách hát và rồi lấy cái việc dạy lại thế hệ trẻ trong làng làm trọng.

Bà Liên chia sẻ: “Bây giờ chúng tôi cao tuổi rồi, những di sản này không thể nào để cho mai một được. Chúng tôi mong mọi người giữ gìn bản sắc văn hoá này để truyền lại cho con cháu mai sau”.

Phú Thọ hiện nay chỉ còn 4 phường hát xoan: Phủ Đức, Thép, Kim Đới và An Thái, các phường quản lý theo các đình trên địa bàn Phú Thọ và một số nơi ở Vĩnh Phúc. Thường thì Hát Xoan chủ yếu được lưu giữ bằng truyền khẩu nên vai trò của những nghệ nhân hát xoan, trùm phường Hát Xoan là vô cùng quan trọng.

Bà Nguyễn Thị Lịch, người có 5 đời trùm phường Hát Xoan An Thái cho biết: “Với tấm lòng đam mê của mình, chúng tôi đã truyền lại nghệ thuật của môn Hát Xoan tới các bạn trẻ. Vì vậy, các cháu cũng ăn học, cũng được biết và được truyền dạy. Tôi muốn Hát Xoan được đưa vào học đường, là một môn nghệ thuật của học đường để ai cũng biết hát”.

Đêm trình diễn Hát Xoan của các nghệ nhân hát xoan hôm nay một lần nữa làm sống lại giá trị của Hát Xoan trong lòng người dân Phú Thọ, đồng thời cũng khẳng định những giá trị văn hoá mà hát xoan có được cần phải được lưu giữ.

Ông Phạm Bá Khiêm, Phó Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch, tỉnh Phú Thọ cho biết: Đêm tôn vinh Hát Xoan nằm trong lộ trình để xây dựng hồ sơ di sản có. Chúng tôi muốn mời các nhà khoa học quốc tế trực tiếp nhìn thấy Hát Xoan, nghe Hát Xoan và đánh giá Hát Xoan đang tồn tại như thế nào để có những ý kiến đánh giá xác thực về giá trị của di sản. Qua đó, đề xuất ra những biện pháp tích cực cùng Phú Thọ bảo vệ di sản này”./.