Hà Nội năm 1972 trong cái nhìn từ hai phía

Tối 11/10, tại Trung tâm văn hóa Pháp (Hà Nội) khai mạc triển lãm ảnh với chủ đề “Hà Nội, những ngày đêm năm 1972” do Viện Viễn đông Bác Cổ - Pháp tổ chức. Những bức ảnh được trưng bày ghi lại hình ảnh của Hà Nội trong trận chiến chống lại những đợt ném bom B52 của đế quốc Mỹ 40 năm về trước, hình ảnh cuộc chiến trên bàn ngoại giao và cả những niềm vui sướng xen lẫn vất vả, khó khăn của người dân Hà Nội sau cuộc chiến.

Những hình ảnh Hà Nội ăn Tết mừng chiến thắng (năm 1973)

Bên cạnh những bức ảnh là chú thích giới thiệu về những câu chuyện chân thực và xúc động của chính những người đã trực tiếp tham gia, chứng kiến những ngày tháng ấy. Trong chủ đề “Những mục tiêu hàng đầu” của những trận bom, có câu chuyện của ông Vũ Văn Viễn (sinh năm 1927, Giám đốc Xí nghiệp Truyền thanh Hà Nội). Theo đó, ông Viễn kể lại việc mình đã đảm bảo cho hệ thống loa ở Đông Anh luôn thông suốt bằng cách mắc loa lên những cột điện cao thế bỏ không, ở trên đê, xa mục tiêu đánh bom. Ông còn lên cả Cục Truyền thanh mượn cái loa loại lớn nhất, công suất gấp 7 lần loại loa vẫn dùng, dạng loa đã sử dụng ở bờ Bến Hải để chống lại luận điệu tuyên truyền của địch.

Hay như câu chuyện của ông Lý Văn Sáu (sinh năm 1924, mất năm 2012, người phát ngôn phái đoàn Chính phủ Cách mạng lâm thời tại hội nghị Paris) đầy tự hào quanh cuộc đàm phán đó: “Có một nhà báo Mỹ đưa ra tấm bản đồ Việt Nam và nói: Các ông là Việt Cộng, các ông vỗ ngực giải phóng 2/3 miền Nam Việt Nam, ông chỉ cho tôi vùng giải phóng của ông ở đâu?
- Câu đó là câu găng đấy! - ông Sáu tự nhủ. Vùng giải phóng của mình đang bị nó tấn công tới tấp, “vùng giải phóng” của mình chủ yếu là rừng núi, còn đồng bằng thì chỉ có “tấm lòng giải phóng”. Mình không thể nói như vậy được! Tôi trả lời: “Ông về hỏi Bộ Tư lệnh Mỹ hôm nay ném bom ở đâu, nơi bị ném bom là vùng giải phóng của chúng tôi”. Phòng họp vỗ tay rào rào. Hôm đó, Mỹ ném bom ở Củ Chi”.

Ông Olivier Tessier, T.S sử học Pierre Journoud và T.S Nguyễn Xuân Năng tại tọa đàm

Những câu chuyện của những nhân chứng sống giúp người xem có cái nhìn sâu và chi tiết hơn về cuộc chiến chống lại bom B52 của quân dân Hà Nội. Ông Olivier Tessier (Viện Viễn đông Bác Cổ), người khởi xướng và điều phối cuộc triển lãm cho biết ông mong muốn cuộc triển lãm nhắc cho những người đã trải qua và cả những người chưa biết nhớ đến Hà Nội năm 1972 và đem đến cái nhìn từ hai phía: Từ phía người Pháp nhìn cuộc chiến và cách người Việt Nam cảm nhận về cuộc chiến.

Cũng trong tối 11/10, tại Trung tâm văn hóa Pháp đồng thời diễn ra tọa đàm “Hà Nội, ngày đêm năm 1972” với sự tham gia của T.S Nguyễn Xuân Năng, Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam, T.S sử học Pierre Journoud (Trường Đại học Paris I Panthéon-Sorbonne, Pháp). Tọa đàm cũng là cái nhìn cuộc chiến năm 1972 tại Hà Nội từ hai phía, đặc biệt nhấn mạnh tới mối quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Pháp trong cuộc chiến này. Đây là thời điểm hai bên xích lại gần nhau nhất sau gần 20 năm kể từ chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954.

Cuộc tọa đàm thu hút sự quan tâm của nhiều người quan tâm

Triển lãm ảnh “Hà Nội, những ngày đêm năm 1972” tiếp tục diễn ra tại Trung tâm văn hóa Pháp (Hà Nội) đến hết ngày 9/11/2012./.