Vĩnh biệt nhạc sĩ của “Miền Nam nhớ mãi ơn Người”
(VOV) - Là người con của đất Sóc Trăng, mới 17 tuổi, nhạc sĩ Lưu Cầu đã thoát ly gia đình đi kháng chiến, trở thành nhạc sĩ nổi tiếng…
Sau sự ra đi của nhạc sĩ Hoàng Hiệp, làng nhạc TP HCM nói riêng và cả nước nói chung lại thêm một mất mát lớn khi nhạc sĩ Lưu Cầu của ca khúc “Miền Nam nhớ mãi tên Người” cũng qua đời vì tuổi cao, sức yếu.
Linh cữu nhạc sĩ được quàn tại Nhà tang lễ TP HCM, lễ viếng lúc 17h ngày 11/1 và lễ động quan diễn ra lúc 6h ngày 13/1.
Tên thật của ông là Nguyễn Hoàn Cầu. Lưu Cầu là bút danh. Hỏi chữ “Lưu” ở đâu mà ra, ông cười và cho biết đó là một kỷ niệm riêng tư “bí mật”. Lưu Cầu sinh ngày 30/11/1930, quê Sóc Trăng, thời niên thiếu sống ở Sài Gòn. Năm 1944, lúc 14 tuổi, cậu thiếu niên Cầu đi ngang qua một tiệm đàn ở Sài Gòn, tình cờ nghe vọng ra tiếng đàn mandoline bài “Tango chinois” (Hà nhật quân tái lai, có nghĩa là “bao giờ chàng trở lại”, một tình khúc Trung Hoa) quen thuộc.
Nhạc sĩ Lưu Cầu |
Nam bộ kháng chiến, rồi toàn quốc kháng chiến, đầu năm 1947, một bước ngoặt đến, Lưu Cầu tạm biệt gia đình, xách cây guitare vào chiến khu tham gia kháng chiến chống Pháp. Ngay trong năm ấy, Lưu Cầu có sáng tác đầu tay, bài “Chiều trong rừng mía”, tiếp đến là bài “Liên Việt hành khúc” khá phổ biến ở chiến khu hồi đó.
Năm 1948, Lưu Cầu được chuyển về Đài phát thanh Tiếng nói Nam bộ, khi ấy đóng tại rừng U Minh. Từ 1949 - 1954, ông có những sáng tác như: Thu Đông chiến thắng, Chuyện trung du, Bài hát Thu Đông, Thu Đông về Tây Bắc, Đế quốc hết thời, Quê em nơi tỉnh Bạc Liêu, Anh và tôi, Khu rừng miền Đông… Ông còn viết bài “Trăng thu nhớ Bác Hồ” cho thiếu nhi.
Cuối 1954, Lưu Cầu ra tập kết ở miền Bắc và công tác ở Đài Tiếng nói Việt Nam. Thời kháng chiến chống Mỹ 1954 - 1975, đây cũng là lúc tài năng sáng tác của Lưu Cầu nở rộ nhất.
Trong sự nghiệp sáng tác của mình, Lưu Cầu đã đạt đỉnh cao với ca khúc “Miền Nam nhớ mãi ơn Người” (lời phỏng thơ Trần Nhật Lam), một trong những tác phẩm âm nhạc viết về Bác thành công nhất. Một buổi sáng mùa thu năm 1969, Lưu Cầu theo chân Đoàn cán bộ Đài Tiếng nói Việt Nam đến quảng trường Ba Đình tiễn biệt Bác Hồ.
Trong những ca khúc viết về Bác Hồ kính yêu của các nhạc sĩ cả nước, “Miền Nam nhớ mãi ơn Người” là một trong những sáng tác còn âm vang mãi cho đến hôm nay và cả mai sau, là điểm son trong hàng trăm sáng tác của nhạc sĩ Lưu Cầu từ ca khúc đến hợp xướng, từ tiểu phẩm khí nhạc đến nhạc múa, nhạc phim... /.
Năm 2001, nhạc sĩ Lưu Cầu vinh dự nhận Giải thưởng Nhà nước về Văn học và Nghệ thuật cho các sáng tác: Miền Nam ơi chúng tôi đã sẵn sàng, Về đây với đường tàu, Miền Nam nhớ mãi ơn Người, Bài ca đất nước anh hùng và hợp xướng Cửu Long Giang. Có 2 tuyển tập ca khúc của ông đã được xuất bản là: Về đây với đường tàu và Tuyển tập ca khúc Lưu Cầu. Với những đóng góp xuất sắc, nhạc sĩ Lưu Cầu được trao Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng nhất.
*****
Chiều 11/1, đoàn đại biểu TP HCM do đồng chí Nguyễn Văn Đua, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, dẫn đầu đã đến viếng và chia buồn cùng gia đình nhạc sĩ Lưu Cầu. Đoàn Ban Tuyên giáo Thành ủy do đồng chí Thân Thị Thư, UV Ban Thường vụ Thành ủy, Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy, dẫn đầu đã đến viếng và chia buồn cùng gia quyến nhạc sĩ Lưu Cầu. Ngoài ra, rất nhiều đoàn sở, ban ngành, đoàn thể, bạn bè, đồng nghiệp và các tầng lớp nhân dân TP đã đến viếng, thắp nén hương tưởng nhớ nhạc sĩ tài hoa này.
Tối cùng ngày, tại Nhà Tang lễ TP, các NSƯT: Thế Hiển, Hoàng Vĩnh, Quỳnh Liên và các nhóm ca: Áo Lính, Ánh Dương, một số ca sĩ của Đoàn Nghệ thuật Quân khu 7 đã thực hiện một chương trình ca nhạc, biểu diễn những bài hát nổi tiếng của hai nhạc sĩ tài hoa vừa ra đi: NS Hoàng Hiệp và NS Lưu Cầu.