Tham vấn chuyên gia về bảo quản, tu bổ, phục hồi Quần thể di tích Cố đô Huế

Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Quần thể di tích Cố đô Huế đến năm 2030, tầm nhìn 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Nhiệm vụ lập quy hoạch tại quyết định số 42 ngày 11/1/2022 với thời gian hoàn thành quy hoạch trong quý I/2024. Đồ án đã được nghiên cứu thiết lập hồ sơ theo đúng trình tự quy định hiện hành và đang trong quá trình hoàn thiện hồ sơ trình Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thẩm định và Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Phạm vi nghiên cứu lập quy hoạch có tổng diện tích khoảng 134.000 ha, gồm không gian hình thành và phát triển Cố đô lịch sử; không gian cảnh quan, các địa danh, địa điểm, địa giới tự nhiên có quan hệ mật thiết trong quá trình hình thành Quần thể di tích Cố đô Huế thuộc địa giới hành chính thành phố Huế, thị xã Hương Trà, thị xã Hương Thuỷ, huyện Quảng Điền và huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế.

Tại hội thảo, các chuyên gia và nhà nghiên cứu đánh giá cao đơn vị lập quy hoạch có những góc nhìn đa chiều về thực trạng quá trình bảo vệ và phát huy giá trị Quần thể di tích Cố đô Huế hiện nay; những bài học kinh nghiệm về phát triển kinh tế di sản; những mô hình bảo tồn di sản bền vững trên thế giới; định hướng phân vùng bảo vệ di tích.

Các chuyên gia đã đóng góp nhiều ý kiến tâm huyết về quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Quần thể di tích Cố đô Huế. GS. TS Trương Quốc Bình, Nguyên Phó Cục trưởng Cục Bảo tồn, Bảo tàng cho rằng so với những quy hoạch trước, quy hoạch lần này dựa trên cơ sở những cứ liệu khoa học, lịch sử, điều tra về thực trạng kinh tế xã hội, tài nguyên thiên nhiên, địa lý, phong thuỷ, công tác bảo tồn Quần thể di tích Cố đô Huế…

 “Bảng quy hoạch lần này đã chỉ ra được những vấn đề còn thiếu sót của những lần quy hoạch trước. Trên cơ sở vận dụng được những yếu tố thiên nhiên, cũng như lịch sử, xã hội, bảng quy hoạch đã đề xuất được những phương án, những giải pháp có tính thực thi về quy hoạch, bảo vệ Quần thể di tích Cố đô Huế đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050”, GS. TS Trương Quốc Bình cho biết.

Quy mô lập quy hoạch bao gồm khu vực bảo vệ của Di sản văn hóa thế giới Quần thể di tích Cố đô Huế được UNESCO công nhận vào năm 1993, cập nhật năm 2011. Khu vực bảo tồn cảnh quan sông Hương gắn với di tích; các trục, tuyến không gian cảnh quan văn hoá, các quần cư lâu đời gắn với từng di tích; các khu vực tổ chức hoạt động phát huy giá trị di tích, kết nối hạ tầng kỹ thuật nội bộ và hệ thống giao thông, hạ tầng chung có liên quan. 

Quy mô quy hoạch định hướng tổ chức không gian, bảo vệ cảnh quan văn hóa và kết nối quần thể di tích khoảng 42.600 ha. KTS Hoàng Đạo Kính cho rằng, Quy hoạch phải gắn với công việc bảo tồn di sản văn hóa - Quần thể di sản cố đô Huế trong sự liên quan mật thiết và không thể tách lìa khỏi di sản văn hóa cố đô Huế, của xã hội đô thị Huế mà không ở đâu có được.

"Quy hoạch gắn liền Quần thể di tích cố đô Huế với đô thị di sản và với vùng văn hóa. Tôi muốn góp ý nên chú trọng trả lời các câu hỏi về vấn đề bảo tồn Quần thể di tích cố đô Huế. Trước tiên, đánh giá đầy đủ giá trị di tích này. Thứ hai đánh giá hiện trạng. Thứ ba đánh giá những gì chúng ta làm được và hoạch định ra những vấn đề lớn như vấn đề tổ chức không gian, vấn đề gắn kết đô thị, bảo vệ môi trường xung quanh. Không ở đâu di tích di sản lại gắn liền với thiên nhiên một cách nhân văn một cách mềm mại như ở Huế. Cần được nêu ra rất rõ", KTS Hoàng Đạo Kính nêu ý kiến.

Đồ án quy hoạch có mục tiêu nhận diện đầy đủ giá trị của Quần thể di tích Cố đô Huế; hoàn thiện hệ thống hồ sơ, dữ liệu làm cơ sở chuyển đổi số và tự động hóa trong quản lý; tạo lập khung pháp lý, chính sách, kế hoạch đầu tư nhằm thu hút nguồn lực xã hội trong công tác quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị Quần thể di tích Cố đô Huế. Bảo quản, tu bổ, phục hồi các điểm di tích, không gian cảnh quan văn hóa cũng là cơ sở lập hồ sơ tái đề cử trình UNESCO xem xét, công nhận Quần thể di tích Cố đô Huế trong danh mục Di sản văn hóa thế giới...

Ông Nguyễn Văn Phương, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết địa phương đang triển khai lập và trình duyệt 3 đồ án quy hoạch gồm: Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050; Quy hoạch chung đô thị Thừa Thiên Huế đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065 và Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Quần thể di tích Cố đô Huế đến năm 2030, tầm nhìn 2050.

“Những đồ án quy hoạch này đều thuộc thẩm quyền Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, trên cơ sở thống nhất quan điểm với mục tiêu xây dựng Thừa Thiên Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trên nền tảng bảo tồn phát huy giá trị di sản cố đô và bản sắc văn hóa Huế với đặc trưng văn hóa, di sản, sinh thái, cảnh quan thân thiện với môi trường và thông minh theo tinh thần chỉ đạo xuyên suốt tại Nghị quyết 54 năm 2019 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển Thừa Thiên Huế đến 2030 tầm nhìn đến 2045”, ông Nguyễn Văn Phương cho biết.