Rạp chiếu phim đóng cửa vì Covid-19: Cơ hội cho phát hành trực tuyến

Đại dịch cúm virus Covid-19 đang vào đỉnh, cũng là lúc gần như mọi hoạt động của giải trí đều ở trong nhà, và lúc này dịch vụ giải trí trực tuyến, trong đó có các nền tảng xem phim trực tuyến, có mức tăng trưởng đáng kể.

Nhưng khi người dùng ồ ạt tìm đến ứng dụng xem phim online, thì thấy rõ sự thiếu vắng của phim Việt. Dường như các nhà làm phim Việt vẫn chưa kết nối với kênh phát hành tiềm năng này.

Phim Hai Phượng

Hollywood Reporter nhận định các dịch vụ phát hành phim trực tuyến đang chiếm ưu thế. Khi số ca cúm do virus Covid-19 mỗi ngày một tăng, khi người dân hạn chế ra ngoài, học sinh nghỉ học dẫn đến nhu cầu xem trực tuyến, truyền hình tăng cao.

Variety đưa tin Tencent - công ty cung cấp các dịch vụ trên Internet, trong đó có phim ảnh - tăng giá cổ phiếu 0,8%. Cổ phiếu của trang video online Bilibili cũng tăng 7%.

Xem phim trực tuyến là xu thế chung

“Biết làm gì trong thời gian phải ở yên trong nhà để phòng dịch?”, là câu hỏi được đặt ra trên nhiều diễn đàn, mạng xã hội. Với nhiều người, giải pháp đầu tiên thường nghĩ tới chính là các dịch vụ giải trí trực tuyến, đang được cho là xu hướng mang tính toàn cầu. Các chuyên gia của quỹ đầu tư Columbia Threadneedle nhận định: “Những hình thức giải trí online và chơi game rõ ràng đang được hưởng lợi với lượng người dùng cũng như thời gian chơi tăng cao trong bối cảnh người dân ở nhà tránh dịch”.

Trên tờ New York Times, nhà phân tích của Moody Investors Services cũng nhất trí rằng: “Nếu dịch bệnh lây lan ở mức vừa phải, sẽ có nhiều người tìm kiếm những lựa chọn giải trí tại nhà như Netflix, HBO, Disney...”. Về mặt kỹ thuật, Roger Entner, nhà phân tích của Công ty Nghiên cứu viễn thông Recon Analytics cho rằng: Hiện có tới 70% lưu lượng truy cập internet mỗi ngày chỉ để xem video. Nhu cầu sử dụng các ứng dụng giải trí như Netflix, YouTube... đang chiếm phần lớn lưu lượng truy cập internet trong các hộ gia đình.

Phim Hạnh phúc của mẹ

Nhưng thật ra, không phải chỉ do dịch bệnh mà người ta tìm đến các dịch vụ giải trí trực tuyến mà sự tăng trưởng của lĩnh vực này mang tính xu thế. Nền tảng xem phim trực tuyến ghi nhận rõ ràng những thay đổi này. Năm 2019, nền tảng chiếu phim trực tuyến bùng nổ và lần đầu tiên đạt doanh thu lớn hơn doanh thu phòng chiếu; “phía trực tuyến” thu về khoảng 58,8 tỷ USD trong khi doanh thu phòng chiếu là 42,2 tỷ USD.

Quý I/2020, nền tảng này có sự tăng trưởng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái, thời gian xem phim tăng hơn 30%. Số người xem phim trên nền tảng Netflix tại nhiều quốc gia dự đoán trong năm 2020 tăng 30,9% so với năm 2019.

Hollywood Reporter cho rằng nhiều hãng khác có thể tiếp bước phong trào, khiến các nền tảng phim trực tuyến thu lợi. Và điều này đe dọa cách xem phim rạp truyền thống: "Quan ngại nhất với các chủ rạp là những hãng khác cũng chọn kênh online, khiến ngành rạp chiếu - vốn đã tổn thương - lại càng ít sản phẩm tốt hơn một khi tái hoạt động", cây bút Patrick Brzeski viết.

Phim Việt còn quá mỏng và chưa hay

Ở Việt Nam, lượng người xem ở một số nền tảng video trực tuyến tăng đột biến kể từ khi dịch bệnh, và càng tăng cao ở thời điểm này, khi tất cả đều hạn chế ra đường. Sau Tết, tỷ lệ người truy cập hệ thống Fim+ tăng 56%, trong đó phim Việt, phim bộ cổ trang và phim hành động Âu Mỹ được xem nhiều nhất. Tại rạp chiếu, dù chưa có thống kê chính thức, nhưng sau khi hết tuần lễ Tết, cũng là khi dịch bện bắt đâu lan trong cộng đồng, thì các rạp cũng giảm dần cho đến không có khách xem.

Phim danh gia vọng tộc.

Phim “Bí mật của gió”, đạo diễn Nguyễn Phan Quang Bình, đã phải hoãn ra rạp. Buổi ra mắt phim bom tấn “Birds of Prey” ngày 4/2 ở TP. Hồ Chí Minh cũng được tổ chức với quy mô nhỏ hơn nhiều phim trước của. Ngoài ra còn nhiều dư án phim ra mắt vào tháng 2- 3 cũng đều ngưng lại hoặc chiếu vài buổi rồi quá vắng khách mà tự rút ra khỏi rạp.

Cùng với xu thế giải trí của thế giới, khán giả Việt Nam cũng tìm đến các nền tảng giải trí trực tuyến; số người xem phim trực tuyến ngày càng nhiều, đặc biệt là trong tình hình dịch bệnh kéo dài. Theo khảo sát về truyền hình trực tuyến trong tháng 2/2020 của Công ty Nghiên cứu thị trường Q&Me (Việt Nam), tần suất sử dụng truyền hình trực tuyến tăng do có đến 78% số người được khảo sát nói rằng họ giảm việc ra ngoài vui chơi.

Phim Ngôi nhà bươm bướm

Ngoài YouTube, các nền tảng xem phim trực tuyến có bản quyền như FPT Play, MyTV, NetTV, Netflix, Fim+... ngày càng trở nên quen thuộc với người xem ở Việt Nam, nhất là tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Huế, Cần Thơ...

Nhưng, phim Việt có rất ít trên các nền tảng này, trong danh sách chủ yếu là phim bộ Hàn Quốc, Trung Quốc hoặc những bộ phim “bom tấn” của Hollywood. Mặc dù trong thời gian gần đây, từ 15/12/2019 Netflix đã bổ sung một số phim Việt như: “Sài Gòn anh yêu em”, “Em chưa 18”, “Hạnh phúc của mẹ”, “Lửa Phật”, “Hậu duệ mặt trời”, “Ngôi nhà bươm bướm”, “Trời sáng rồi ta ngủ đi thôi”, “Siêu sao siêu ngố”, “Mẹ chồng”, “Về quê ăn tết”, “Hương Ga”, “Âm mưu giày gót nhọn”, “Cô dâu đại chiến”, Taxi em tên gì?”, “Thưa mẹ con đi”... nhưng vẫn còn quá ít so với nhu cầu thưởng thức phim Việt của khán giả.

Một điều đáng nói nữa, đa số phim Việt mới chỉ lên Netflix Việt Nam chứ chưa lên Netflix International. Nghĩa là Việt Nam hầu như vẫn chưa tiếp cận được nền tảng chiếu phim trực tuyến đang giữ vị trí quan trọng này. Việc đưa phim lên Netflix Việt Nam cũng rất lẻ tẻ, dù việc đưa phim lên các nền tảng chiếu phim trực tuyến đem lại nhiều lợi ích như tạo thêm một khoản lợi nhuận cho phim, giúp phim đến được với khán giả một lần nữa..., nhưng việc này xem ra hiện tại được rất ít đơn vị sản xuất hay phát hành phim trong nước quan tâm.

Em chưa 18

Chỉ có một số ít phim được chào bán cho các nền tảng này trước khi phát hành ngoài rạp, như trường hợp của Hai Phượng, đa số còn lại đều là phim đã phát hành ngoài rạp hoặc chiếu trên truyền hình từ lâu. Trong khi đó, trước lợi nhuận khổng lồ từ lĩnh vực này, nhiều nền tảng đã chuyển hướng từ việc mua phim sang sản xuất phim để phát độc quyền. Chẳng hạn, Netflix cho biết sẽ chi từ 17 đến 18 tỷ USD cho việc sản xuất nội dung vào năm 2020, Fim+ cũng đang lên kế hoạch sản xuất các bộ phim độc quyền để công chiếu trên nền tảng trực tuyến...

Giải trí trực tuyến đã trở thành một xu hướng có tính toàn cầu, thậm chí là xu hướng nổi trội trong lĩnh vực phát hành phim. Các nhà làm phim Việt Nam cần nắm bắt xu hướng này để mang phim đến với khán giả nhiều hơn, nhất là khi việc đưa phim “ra rạp” đang gặp nhiều khó khăn trong thời điểm này./