Việt Nam-Hoa Kỳ hợp tác cùng phát triển

Nhận lời mời của Tổng thống Hợp chủng quốc Hoa Kỳ Barack Obama, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cùng đoàn cấp cao nước ta bắt đầu chuyến thăm chính thức Hoa Kỳ từ ngày 24 – 26/7.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và phu nhân chụp ảnh lưu niệm cùng vợ chồng Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama tại APEC 19. Ảnh: Tuổi trẻ

Chuyến thăm là dịp để 2 nhà lãnh đạo trao đổi về những định hướng lớn nhằm thúc đẩy quan hệ hai nước và các vấn đề khu vực, quốc tế cùng quan tâm. Đây là chuyến thăm chính thức Hoa Kỳ đầu tiên của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang trên cương vị Chủ tịch nước.

Chuyến thăm diễn ra vào thời điểm quan hệ hợp tác giữa 2 nước tiếp tục được thúc đẩy, nhất là về kinh tế, thương mại, đầu tư, khoa học kỹ thuật và giáo dục. Các cơ chế hợp tác cụ thể được thiết lập và đang triển khai trên nhiều lĩnh vực. Đặc biệt, trong bối cảnh tình hình thế giới có nhiều diễn biến phức tạp, kinh tế thế giới phục hồi chậm thì khu vực Châu Á-Thái Bình Dương tiếp tục là khu vực phát triển năng động nhất với những liên kết đa tầng nấc, việc thúc đẩy hợp tác giữa Việt Nam và Hoa Kỳ càng có ý nghĩa quan trọng.

Kể từ khi Việt Nam – Hoa Kỳ bình thường hóa quan hệ đến nay đã gần 20 năm, với tinh thần “gác lại quá khứ, hướng tới tương lai”, quan hệ hợp tác Việt Nam-Hoa Kỳ đã phát triển tích cực trên nhiều lĩnh vực. Hai bên đã tiến hành trao đổi nhiều đoàn cấp cao như các chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Bill Clinton (năm 2000), Tổng thống George Bush (năm 2006). Thủ tướng Phan Văn Khải thăm Hoa Kỳ (2005), Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (2007), Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng (2008). Trong các chuyến thăm cấp cao lẫn nhau, hai bên đã ra 3 Tuyên bố chung, trong đó khẳng định mong muốn xây dựng “quan hệ đối tác tích cực, hữu nghị, xây dựng, hợp tác nhiều mặt, tôn trọng lẫn nhau và cùng có lợi”. Đây là cơ sở quan trọng thúc đẩy quan hệ giữa 2 nước...

Điểm đáng chú ý trong quan hệ hai nước đó là hợp tác trong lĩnh vực kinh tế-thương mại. Hoa Kỳ đã trở thành thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Đặc biệt kể từ khi Hiệp định Thương mại song phương Việt-Mỹ (BTA) có hiệu lực năm 2011, kim ngạch thương mại 2 chiều tăng liên tục, năm 2012 đạt 24,5 tỷ USD tăng 14% so với năm 2011. Tính đến tháng 5/2013, kim  ngạch 2 chiều đạt 11 tỷ USD; tổng vốn đầu tư trực tiếp (FDI) của Hoa Kỳ vào Việt Nam đạt 10,5 tỷ USD với 658 dự án. Hiện có nhiều công ty Hoa Kỳ đang kinh doanh tại Việt Nam, trong đó có những công ty lớn, đầu tư lâu dài, ổn định.

Trong lĩnh vực khoa học - kỹ thuật, Việt Nam và Hoa Kỳ đã thành lập Ủy ban Hỗn hợp hợp tác khoa học- công nghệ. Hai bên đã ký Hiệp định hợp tác và nhiều thỏa thuận khác trên một số lĩnh vực như năng lượng hạt nhân, biến đổi khí hậu, hải dương học, công nghệ không gian…Việt Nam hiện có khoảng 16.000 học sinh, sinh viên, thực tập sinh Việt Nam đang theo học tại Hoa Kỳ. Hai nước cũng đã ký kết biên bản ghi nhớ về việc lập Nhóm chuyên trách giáo dục, nhằm thúc đẩy hợp tác giáo dục đại học giữa hai nước.

Cùng với hợp tác về kinh tế, khoa học giáo dục, quan hệ về an ninh – quốc phòng giữa 2 nước cũng từng bước được tăng cường. Từ năm 2010, hai bên tiến hành đối thoại về chính sách quốc phòng cấp thứ trưởng. Năm 2011, hai bên ký kết Biên bản ghi nhớ về thúc đẩy hợp tác quốc phòng song phương. Việt Nam tiếp tục tham gia chương trình đào tạo tiếng Anh, hợp tác quân y, duy trì đón tàu của Hải quân Hoa Kỳ thăm cảng Việt Nam hằng năm, cho phép Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương thực hiện một số chương trình hỗ trợ nhân đạo tại các địa phương. Hai bên tiếp tục hợp tác trong các lĩnh vực tìm kiếm, cứu nạn.

Một vấn đề còn có nhiều khác biệt giữa hai nước đó là vấn đề dân chủ, nhân quyền, tự do tôn giáo cũng đã được hai bên chủ trương thông qua đối thoại thường xuyên để hiểu biết và thu hẹp bất đồng.

Với sự hợp tác thời gian qua, chúng ta tin tưởng chuyến thăm Hoa Kỳ của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang lần này tiếp tục thúc đẩy hơn các lĩnh vực hợp tác nhất là kinh tế-thương mại, đầu tư, khoa học kỹ thuật và giáo dục... Đây cũng là dịp lãnh đạo hai nước trao đổi về những định hướng lớn nhằm thúc đẩy quan hệ hai nước phát triển và về các vấn đề khu vực, quốc tế cùng quan tâm. Điều này một lần nữa thể hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế của Đảng và Nhà nước ta, thể hiện Việt Nam mong muốn tiếp tục tăng cường và mở rộng quan hệ đối ngoại, duy trì môi trường hòa bình, ổn định, phục vụ công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc./.