Xử “đại án” tham nhũng-tín hiệu đỏ với các quan tham

Hai trong 10 “đại án” tham nhũng được đưa ra xét xử tại Tòa án Nhân dân TP HCM tháng 11 vừa qua đã và đang dấy lên lòng tin của người dân vào quyết tâm chống “giặc nội xâm” của Đảng, được ví như “quả đấm” đầy sức mạnh đối với tội phạm và tệ nạn tham nhũng.

Trong cuộc tiếp xúc cử tri tại TP HCM mới đây, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cho rằng, bên cạnh những cái đã làm được, những điều chưa làm được trong công tác phòng chống tham nhũng còn rất lớn và phải nhìn thẳng vào sự thật này. Đó cũng là một thực tế đòi hỏi quyết tâm cao hơn nữa của Đảng, của cả hệ thống chính trị trong cuộc chiến phòng, chống tham nhũng, lấy lại lòng tin của nhân dân.

Xét xử vụ án tham nhũng tại Công ty VIFON

Quyết tâm ấy được thể hiện bằng việc 7 đoàn công tác của Ban Nội chính Trung ương thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát việc thanh tra, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử các vụ việc, vụ án tham nhũng nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm.

Sau hơn 1 tháng, từ ngày 15/8 đến 30/9/2013, hơn 60 vụ tham nhũng đã được phát hiện. Hai vụ án lớn xảy ra tại Công ty cho thuê tài chính II của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) và tại Công ty Vifon đã được đưa ra xét xử. Những bản án nghiêm khắc nhất đã được tuyên đối với kẻ phạm tội nghiêm trọng.

Ngày 12/12 tới, Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội sẽ xét xử vụ án Dương Chí Dũng, sau đó là vụ Bầu Kiên và một loạt vụ án tham nhũng lớn khác. Có thể nói, đây là một trong những “cái làm được” rất quan trọng trong cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm và tệ nạn tham nhũng hiện nay.

Tệ nạn tham nhũng lâu nay được coi là vấn đề “nhạy cảm” bởi nó liên quan đến những đối tượng, lĩnh vực “nhạy cảm”. Chính vì thế, phát hiện hành vi tham nhũng đã khó, xử lý hành vi tham nhũng đúng pháp luật lại càng khó hơn gấp nhiều lần.

Trong kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XIII vừa qua, có đại biểu đã đưa ra con số đáng lo ngại. Đó là một tòa án tỉnh trong hơn 2 năm đã xử 9 bị cáo tham nhũng thì 8 người hưởng án treo; lại có tòa trong 2,5 năm xử 10 bị cáo tham nhũng nhưng cả 10 người đều được tuyên dưới mức thấp nhất của khung hình phạt. Một dẫn chứng nữa là tỉ lệ án treo đối với án liên quan đến tham nhũng so với các loại án khác có sự chênh lệch khá lớn, gần 31% so với bình quân chỉ 21%.

Trong nhiều nguyên nhân sâu xa dẫn tới sự hoành hành của tệ nạn và tội phạm tham nhũng là thiếu nghiêm minh, chưa công bằng trong xử lý hành vi tham nhũng. Năm 2013, án tham nhũng tăng 11 vụ nhưng lại có tới 19 vụ, 30 bị can được đình chỉ điều tra. Con số ấy nói lên nhiều điều.

Việc xử nhẹ tội phạm tham nhũng đã và đang làm giảm lòng tin của người dân vào quyết tâm phòng chống tham nhũng. Họ không thể tin khi thấy có những vụ gây thiệt hại hàng tỷ đồng của Nhà nước, nhân dân thì “xử lý nội bộ”, không truy cứu trách nhiệm hình sự; trong khi những vụ tính chất, mức độ nhỏ hơn nhiều lại đưa ra để “xử lý nghiêm khắc”. Rõ ràng, để tạo được lòng tin, để pháp luật được thực thi nghiêm túc, phải được chứng minh bằng chính hành vi ứng xử đúng đắn, ngay thẳng của người, cơ quan bảo vệ pháp luật.

Mới đây, Tòa án nhân dân Tối cao đã có Nghị quyết hướng dẫn thực hiện Điều 60 Bộ luật Tố tụng Hình sự về áp dụng án treo. Theo đó, từ ngày 15/12/2013, các tòa án sẽ không được xử phạt tù nhưng cho hưởng án treo đối với các tội phạm mà dư luận xã hội lên án, đặc biệt là các tội phạm về chức vụ. Các điều kiện để xử án treo cũng được "siết" chặt hơn và các đối tượng được xét hưởng án treo cũng phải thỏa mãn nhiều điều kiện. Đây là một động thái tích cực của ngành Tòa án để phục vụ đắc lực cho công cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm nói chung và phòng, chống tham nhũng nói riêng.

Nhưng để công tác phòng, chống tham nhũng thực sự hiệu quả, điều người dân cần là làm sao không để tham nhũng có cơ hội phát sinh và phát triển; làm sao những “con sâu mọt” đục khoét tiền của của Nhà nước, của nhân dân không còn điều kiện làm giàu bất chính.

Số tài sản thu hồi được sau mỗi vụ án tham nhũng chỉ chiếm không quá 10% tài sản bị thất thoát đặt ra vấn đề cần minh bạch trong quản lý tài sản công, kiểm soát thu nhập, kê khai tài sản của những người có chức, có quyền. Cùng với đó là cần có những quy định phong tỏa tài sản của người có hành vi tham nhũng và những người có liên quan ngay từ khi hành vi tham nhũng bị phát hiện, bị khởi tố vụ án, khởi tố bị can.

Những người có tự trọng đều đau lòng trước tệ nạn và tội phạm tham nhũng ngày càng nghiêm trọng. Càng đau lòng hơn khi người dân chắt chiu từng đồng tiền, bát gạo thì kẻ tham nhũng lại vơ vét những đồng tiền xương máu ấy để “vinh thân phì gia”, để phục vụ cho mưu đồ, cuộc sống của riêng mình. Bởi thế, việc đưa ra xét xử các vụ án tham nhũng lớn đã phần nào lấy lại được lòng tin của dân đối với quyết tâm phòng, chống tham nhũng của Đảng; đã cho thấy luật pháp được bảo đảm thực thi nghiêm minh. Đó cũng là minh chứng sống động nhất việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4, khóa XI về Một số vấn đề cấp bách trong công tác xây dựng Đảng hiện nay./.