Bao giờ người dân vùng sạt lở dưới chân núi Cấm được tái định cư?

Ba năm trước, núi Cấm bị sạt lở mang theo đất, đá tràn vào sân nhà ông Đinh Hồng (57 tuổi), thôn Chánh Thắng, xã Cát Thành, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định. Thời điểm xảy ra sạt lở, gia đình ông Hồng đã sơ tán nên không gây thiệt hại về người. Sau khi xảy ra sạt lở, tỉnh Bình Định đã làm mương thoát nước tiếp giáp điểm sạt lở với khu dân cư để chỉnh trị dòng chảy và đầu tư khu tái định cư cho người dân. Ông Đinh Hồng cho biết, mỗi khi có mưa lớn kéo dài, gia đình ông lại “chạy” vì sợ "họa núi đè".

“Gia đình tôi sợ lắm. Khi mưa xuống kéo dài bỏ nhà đi trốn, còn tài sản, bàn ghế cứ để lại ở nhà đó chứ ai di chuyển hết được. Mình không sợ đất sạt lở bao nhiêu nữa mà chỉ sợ sạt mấy hòn đá lớn trên đỉnh trôi xuống. Mấy hòn đá này giờ hổng chân hết rồi, khối đá đó nặng cả tấn chứ đâu phải đá nhỏ. Xấu tốt gì cũng mong sớm có nhà ở khu tái định cư ở cho rồi chớ tới mùa lụt ngán quá”, ông Hồng cho biết.

Tháng 8/2022, UBND tỉnh Bình Định ban hành quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư xây dựng khu tái định cư di dời khẩn cấp các hộ dân sống trong vùng sạt lở tại núi Cấm. Dự án này có tổng mức đầu tư 32 tỷ đồng và giao cho UBND huyện Phù Cát làm chủ đầu tư.

Dự án có quy mô gồm: Chỉnh trị dòng chảy thoát nước lưu vực núi cấm chiều dài 300m; San mặt bằng diện tích gần 3 héc ta và hạ tầng giao thông, nước sinh hoạt, hệ thống thoát nước, điện... Hiện nay, dự án mới hoàn thành chỉnh trị dòng chảy thoát nước lưu vực núi cấm và đang thực hiện các hạng mục khác.

Theo thông báo khởi công xây dựng của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng và phát triển quỹ đất huyện Phù Cát, thời gian khởi công dự án xây dựng khu tái định cư di dời khẩn cấp các hộ dân sống trong vùng sạt lở tại núi cấm vào ngày 12/7/2023 và ngày hoàn thành 12/12/2023. Thực tế sau hơn một năm kể từ ngày khởi công dự án, Công ty TNHH Tư vấn xây dựng Cát Thành, đơn vị thi công mới được UBND tỉnh Bình Định cấp giấy phép khai thác khoáng sản để làm vật liệu san lấp khu tái định cư.

Ông Lê Đức Thuận, Phó Giám đốc phụ trách, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng và phát triển quỹ đất huyện Phù Cát, đại diện chủ đầu tư cho biết: “Hiện nay đã có mỏ đất, nhà thầu đang làm thủ tục tiếp theo, đầu tháng 8/2024 sẽ tiến hành khai thác để đắp đất xây dựng khu tái định cư này. UBND huyện chỉ đạo cố gắng đến cuối tháng 9 xong dự án này, hoàn thiện dự án làm mặt bằng. Nhà thầu đã làm xong hệ thống thoát nước, giờ chỉ có đắp đất, đổ bê tông hệ thống giao thông, lát vỉa hè là hoàn thành. Năm nay nếu mưa đến muộn thì khả năng hoàn thành sớm”.

Tháng 6/2024, UBND tỉnh Bình Định có văn bản đồng ý để UBND huyện Phù Cát bố trí, ổn định dân cư đối với 64 hộ dân vùng sạt lở núi Cấm thuộc xã Cát Thành, huyện Phù Cát đến khu tái định cư. Theo đó, 64 hộ dân có nguy cơ sạt lở thuộc thôn Chánh Thắng, xã Cát Thành, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định sẽ được di dời đến khu tái định cư với hình thức định cư tập trung.

UBND tỉnh Bình Định giao UBND huyện Phù Cát chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan lập phương án chi tiết di dời 64 hộ dân vùng sạt lở đất núi Cấm, xã Cát Thành đến nơi định cư mới; chủ động cân đối, bố trí ngân sách của huyện và lồng ghép các nguồn vốn hợp pháp khác trên địa bàn để chi trả chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng cho các hộ dân được bố trí di dời đến khu tái định cư tập trung theo đúng quy định.

Trường hợp không cân đối được nguồn kinh phí để chi trả bồi thường giải phóng mặt bằng cho các hộ dân nêu trên, UBND huyện Phù Cát chủ trì, phối hợp với các sở, ngành có liên quan báo cáo đề xuất UBND tỉnh xem xét cho chủ trương thực hiện.

Ông Hồ Đắc Chương, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bình Định cho biết, trong thời gian chưa hoàn thành việc di dời bà con trong vùng sạt lở núi Cấm đến khu tái định cư, Sở yêu cầu địa phương chủ động di dời người dân khi có mưa lớn kéo dài.

“Khi mới sạt lở, chúng tôi đã trình UBND tỉnh ban bố tình trạng khẩn cấp và mong muốn làm ngay lúc đó. Làm dự án khu tái định cư đó phải tuân thủ theo Luật Đất đai, thế nhưng dự án này bị chậm. Vừa rồi Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bình Định Nguyễn Tuấn Thanh đã chủ trì cuộc họp này, xúc tiến cho nhanh phương án tái định cư, thống nhất di dời 64 hộ dân trong năm 2024, các quy định hiện hành vẫn phải bảo đảm, tuân thủ. Trường hợp xấu nhất không thể di dời kịp đầu mùa mưa năm nay thì chúng tôi sẽ tính tới phương án sơ tán tạm, bảo đảm tính mạng cho người dân”, ông Hồ Đắc Chương nói.