Nhiều chủ tàu cá ở các tỉnh miền Trung rơi vào cảnh nợ nần chồng chất, cho tàu nằm bờ hoặc phải bán tàu cá trả nợ vì thiếu lao động đi biển. Số lượng tàu thuyền tăng nhanh, lao động đi biển ngày càng khan hiếm, một số địa phương tính đến giải pháp giảm dần số lượng tàu đánh bắt gần bờ, hạn chế phát triển tàu cá để giải quyết bài toán thiếu hụt lao động đi biển như hiện nay.

Để có đủ lao động đi biển, chủ tàu phải chạy đôn chạy đáo, ứng tiền trước cho lao động

Tháng 3 vừa qua, chủ tàu cá Dương Minh Tiến ở xã Nghĩa An, TP Quảng Ngãi bắt và trói giữ 4 lao động đi biển vì sợ họ trốn nợ. Vụ việc này như lời cảnh báo về mối quan hệ giữa chủ tàu và bạn thuyền hiện nay. Trước đó, ông Tiến cho 4 người này ứng trước hàng chục triệu đồng thuê họ đi biển. Trong lúc đánh bắt, những lao động này không chịu được cường độ làm việc, chủ tàu phải đưa họ trở về đất liền. Vì sợ những người này trốn nợ nên ông Tiến cùng một số người khác bắt rồi trói giữ các lao động này.

Ngư dân Nguyễn Thanh ở xã Tịnh Kỳ, Thành phố Quảng Ngãi cho biết, việc bắt giữ người như vậy là không đúng nhưng thực tế nhiều chủ tàu ôm nợ vì bạn chài quỵt tiền tạm ứng.

"Năm vừa qua, tôi mất 300 - 400 triệu đồng. Người tin cậy thì mình đưa 50 triệu đồng, riêng trong năm vừa qua tôi mất ba trăm mấy, bốn trăm triệu đồng luôn. Bây giờ, tụi bạn đâu có đi tàu cá mình đâu, đi tàu khác hết rồi. Mà mình tới lấy lại tiền thì nó không đưa. Làm nghề này khổ lắm, bể vì bạn đi biển", ông Thanh nói.

Không có tiền trả nợ ngân hàng, nhiều chủ tàu ở tỉnh Quảng Ngãi buộc cho tàu nằm bờ. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình cảnh này là thiếu lao động đi biển. Nhiều năm nay, trước mỗi vụ đánh bắt, các chủ tàu cá chạy đôn, chạy đáo tìm bạn đi biển. Nhiều chủ tàu cho lao động ứng tiền trước hàng chục triệu đồng để trói buộc họ gắn bó với tàu mình. Thế nhưng, nhiều lao động cùng lúc ứng tiền của nhiều chủ tàu rồi bỏ trốn khiến chủ tàu “mất ăn, mất ngủ”.

Nhiều tàu cá phải neo bờ vì thiếu bạn chài.

Ngư dân Lê Bằng, chủ tàu cá QNg-95670TS cho biết: "Thiếu bạn, tàu thuyền hoạt động không được cho nên thất bại là số nhiều. Nhiều trường hợp bán tàu cũng vì bạn. Bạn hỏi rồi không đi, mỗi năm mất vài trăm triệu đồng thì còn tiền đâu mua dầu nên phải neo bờ, sản xuất không được".

Thu nhập giảm, lượng tàu thuyền tăng cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu hụt lao động đi biển nghiêm trọng như hiện nay. Tại các làng chài, thanh niên, trai tráng tìm kiếm nghề nghiệp khác hoặc đi xuất khẩu lao động chứ không mấy ai theo nghề truyền thống của cha ông.

Ông Phùng Đình Toàn, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Quảng Ngãi cho rằng: "Vấn đề giải quyết bài toán làm sao đảm bảo giữa cung với cầu trong lĩnh vực lao động biển thì Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chỉ đạo các tỉnh kiểm soát chặt chẽ việc phát triển thêm tàu mới. Sắp tới, tỉnh cũng sẽ có quy định khống chế số lượng tàu đóng mới chứ không cho phát triển tràn lan như hiện nay. Chủ yếu là cho phát triển các tàu lớn, kèm theo đó là giảm dần, đi đến loại bỏ bớt những tàu nhỏ khai thác ven bờ để cân đối lực lượng lao động phù hợp với số lượng tàu thuyền"./.

Cầm được tiền, bạn thuyền nhảy xuống biển bỏ trốn

VOV.VN - Nhiều chủ phương tiện bỏ ra hàng trăm triệu đồng ứng trước cho bạn đi biển. Đến giờ xuất bến, bạn bỏ trốn phải nằm bờ là chuyện diễn ra hàng ngày.