Công dân đánh bạc, ai lo, ai mừng?

Mới nghe tin Bộ Tài chính vừa trình Chính phủ Dự thảo Nghị định về Kinh doanh Casino (sòng bạc), trong đó có nội dung cho phép công dân trên 21 tuổi, có đủ điều kiện về nhân thân được phép đánh bạc tại các sòng bạc hợp pháp, nhiều người tỏ rõ vui mừng. Nhưng cũng không ít băn khoăn…

Đồ Sơn Casino (Hải Phòng)- Ảnh: K.T

Bạc bài toàn cảnh 

Chuyện đánh bạc ở nước ta lâu nay luôn luôn là vấn đề nan giải không chỉ đối với những nhà quản lý, những người kinh doanh mà ngay trong cư dân ngõ xóm, phố phường gia đình, công sở và cả trên nghị trường. Trên một số phương tiện thông tin, hằng ngày tràn ngập chuyện canh bạc đỏ đen, sát phạt tội tù, kỷ luật… Với những “thành tích” bất hảo, lâu nay đánh bạc bị coi là một tệ nạn xã hội phải bài trừ, nặng hơn là tội phạm. Theo Sắc lệnh 168/SL của Chủ tịch Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa về ấn định cách trừng trị tội đánh bạc có ghi: “Tất cả các trò chơi cờ bạc dù là có tính cách may rủi hay có thể dùng trí khôn để tính nước mà được thua bằng tiền đều bị coi là tội đánh bạc và bị phạt…”.

Điều 248, Bộ luật Hình sự hiện hành cũng quy định: Người đánh bạc trái phép dưới bất cứ hình thức nào với số tiền từ 2 triệu đồng trở lên thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Trước đây, những hành vi bị coi là đánh bạc là phải có 2 người trở lên, nhưng ngày nay thì chẳng cần có 2 người. Có vô vàn kiểu đánh bạc: Đánh bạc trên mạng, đánh bạc trực tuyến, trò chơi có thưởng, giật xèng, cá cược thể thao, số đề, bài cào, ba cây, đánh phỏm, tổ tôm. Thậm chí cả đoán số xe đang chạy trên đường để sát phạt nhau… Hệ lụy của bài bạc là “bác thằng bần”, là tan cửa nát nhà, là treo cổ tự tử, nhảy lầu, xiết nợ, đâm chém, là băng nhóm xã hội đen…

Thế nhưng, đánh bạc không vì thế mà “yếu đi”. Nó nở rộ như hoa mỗi độ xuân về, Tết đến. Gần như cơ quan, công sở, văn phòng, xí nghiệp nào cũng có nhóm “phỏm”. Làng xóm thôn quê, phố phường ngõ chợ nào cũng có “hội” cờ bạc. Lý lẽ của đánh bạc là: giải sầu, vui xuân, giết thời gian, đợi tàu xe, đợi lên máy bay. Thậm chí đánh bạc cả ngay khi đang ngồi họp, hay ngay trong các cuộc tang lễ.

Tại các sòng bạc ở Hồng Kông, Ma Cau, Lào, Thái Lan, Campuchia, Australia và ngay khi tới Las vegas Mỹ… đều thấy có người Việt Nam sang đánh bạc. Anh Nguyễn Hải, một người quản lý sòng bạc của thương gia Hồng Kông tại Campuchia cho biết: Tỷ lệ người Việt Nam vào chơi tại sòng bạc này hằng ngày là 70% - 80%. Một chuyên gia tài chính ước tính số tiền mà người Việt mang đi đánh bạc tại các sòng bạc nước ngoài hằng năm lên tới cả tỷ USD, số tiền thất thu thuế cũng tương đương.

Ai mừng? 

Mới nghe tin Bộ Tài chính vừa trình Chính phủ Dự thảo Nghị định về Kinh doanh Casino (sòng bạc), trong đó có nội dung cho phép công dân trên 21 tuổi, có đủ điều kiện về nhân thân được phép đánh bạc tại các sòng bạc hợp pháp, một số nhà kinh doanh sòng bạc, các chủ doanh nghiệp du lịch đã điện thoại trò chuyện bày tỏ sự vui mừng. Nhiều “con bạc” được tin cũng tỏ ra phấn chấn.

Nước ta đã có 7 sòng bạc được cấp Giấy phép đầu tư tại các địa phương: Đồ Sơn, Nam Hội An, Hồ Tràm, Lào Cai, Quảng Ninh, Phú Yên, Phú Quốc. Trong số các sòng bạc trên, có sòng bạc đã, đang hoạt động. Có sòng bạc đang “xí chỗ” đợi thời cơ. Bởi vì, đối tượng chơi bạc chỉ là người nước ngoài và Việt kiều, nên các sòng bạc quá ít khách, các doanh nghiệp đã hoạt động đang chịu cảnh lỗ dài dài.

Theo quy định của Chính phủ, vốn một dự án đầu tư sòng bạc phải có ít nhất 4 tỷ USD. Do vậy, việc tính toán hiệu quả kinh doanh đã làm cho các nhà đầu tư nghi ngại, chùn bước. Và, nếu như Nhà nước “mở cửa” cho người Việt vào chơi, thì các tập đoàn sòng bạc chắc chắn sẽ “mở cờ trong bụng” bởi có một lực cầu khá mạnh đang tiềm ẩn thời khắc bùng nổ. Ngay lập tức các dự án đang cầm chừng, mai phục sẽ “đẩy nhanh tiến độ”, rút ngắn phân kỳ đầu tư. Và hơn thế, họ sẽ đổ tiền mở rộng quy mô, địa bàn đầu tư. Ngành thứ hai vui mừng là du lịch. Lâu nay, du lịch nước nhà phát triển, nhưng vẫn bị đánh giá là sản phẩm nghèo nàn, khách đi du lịch không có chỗ chơi nên thời gian lưu trú ngắn, chi tiêu ít.

“Mở cửa” đối tượng chơi bạc đã góp phần tạo thêm sản phẩm hấp dẫn cho nghành du lịch thu hút khách, cung cấp các dịch vụ ăn theo. Ngành âm thầm mừng chính là tài chính. Hằng năm, với số tiền tăng đầu tư, tăng thuế, hàng tỷ USD không bị thẩm lậu chảy qua biên giới để vào sòng bạc đương nhiên đã góp phần làm tăng GDP, làm cho cán cân tài chính quốc gia ổn định trong sự tính toán dự báo. Và tiếp theo là sự vui mừng của ngành lao động vì sẽ có thêm hàng nghìn chỗ làm việc cho người lao động. Rồi sự phấn khích của các công dân có “máu đỏ đen”, những ông chủ, bà chủ, những kẻ lấy niềm vui may rủi làm lẽ sống, những vị khách mà trong “Menu” hằng ngày, hằng tuần luôn có “món casino” kèm theo đồ ăn uống. Các hoạt động cờ bạc ngoài xã hội chắc chắn cũng sẽ hạn chế, các nhà quản lý cũng bớt đau đầu…

Ai lo? 

Vấn đề này đáng quan tâm là sự thay đổi có thể làm đảo ngược quan niệm xã hội. Từ sự việc hành vi đánh bạc bị coi là xấu xa, bất hợp pháp, nay được Nhà nước công nhận là hợp pháp. Việc làm đảo lộn quan niệm xã hội này không dễ dàng một sớm, một chiều được chấp nhận trong thực tế. Ngược lại, có thể có những phản ứng trái chiều, không đồng thuận trong cộng đồng.

Thứ hai là, nỗi lo về quản lý hoạt động này như thế nào cho có hiệu quả, tránh được những tác động xấu. Hoạt động kinh doanh sòng bạc ở nước ta đã xuất hiện cùng với quá trình mở cửa, nhưng do nó không phát triển, nên hành lang pháp lý để quản lý hiện rất sơ sài, kinh nghiệm quản lý cũng chẳng có bao nhiêu. Đây là một rào cản, một thách thức đối với Nhà nước.

Thứ ba là, những vấn nạn xã hội diễn ra ngoài sòng bạc, hậu đánh bạc của công dân dẫn tới những hệ lụy trong nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội cũng là những nỗi lo, đòi hỏi phải có lời giải thỏa đáng…

Mở cửa, hay tiếp tục cấm? 

Như đã thành thông lệ, ở nước ta từ xưa tới nay trước những vấn đề phát sinh, thấy có chiều khó khăn, phức tạp, khó quản, hoặc không quản được là cấm, hoặc để từ từ nghiên cứu, ngâm cứu không có thời hạn kết thúc. “Mở cửa đánh bạc” cũng là một trường hợp như vậy. Câu chuyện này kéo dài đã từ lâu. Năm 2009, Bộ Tài chính đã có Dự thảo Nghị định Kinh doanh casino. Tuy nhiên, nội dung bản dự thảo đó cũng chẳng có gì đáng nói, bởi vấn đề là hạn chế đối tượng đánh bạc, hạn chế nguồn cầu mà từ lâu vẫn tồn tại.

Bản dự thảo gần đây là một bước đột phá, nhưng cũng chỉ là bản đệ trình. Trên thực tế, chúng ta cũng có chút ít kinh nghiệm do học hỏi từ nước bạn và từ quá trình phát triển “ngành kinh tế sòng bạc” hơn chục năm nay. Tuy nhiên, cái lợi và cái hại cần phải đặt lên bàn cân để tính toán. Chúng ta không bất chấp để xóa bỏ các quan niệm truyền đời vì mục đích kinh tế, nhưng chúng ta cũng cần từ mục đích kinh tế để thay đổi dần các quan niệm truyền đời.

Trong thời đại thế giới phẳng, trong nền kinh tế thị trường thì việc thay đổi một vài quan niệm về xã hội là tất yếu. Mở cửa, ra đường tất gặp nắng mưa, gió bão. Cứ mở, cứ đi sẽ đến.

Để tiến tới việc cho công dân tự do đánh bạc tại các sòng bạc hoạt động hợp pháp, cần phải có những điều kiện sau: Thứ nhất, phải có một hành lang pháp lý chặt chẽ, đầy đủ, rõ ràng, minh bạch để quản lý hoạt động này. Thứ hai, cần có một cơ quan chuyên trách của Nhà nước để quản lý, cấp phép, kiểm tra, xử lý và duy trì phát triển loại hình kinh doanh này. Thứ ba, phải có Quy hoạch phát triển phù hợp trên phạm vi toàn quốc. Thứ tư, cần xác định các điều kiện cụ thể đối với công dân khi vào đánh bạc tại các sòng bạc hợp pháp./.