Cần kiên quyết xử lý sai phạm sau thanh tra ở các trường ĐH

Thời gian qua, Bộ Giáo dục và Ðào tạo (GD và ÐT) đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra và đã phát hiện sai phạm ở các trường đại học, cao đẳng (ÐH, CÐ). Tuy nhiên, sau khi có kết luận thanh tra thì công tác xử lý sai phạm lại chậm trễ, kéo dài và có nhiều điều khiến dư luận khó hiểu, nhất là những trường do Bộ GD và ÐT trực tiếp quản lý.

Những năm qua, ngành GD và ÐT chú trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động thanh tra, kiểm tra trên nhiều lĩnh vực bức xúc kéo dài trong dư luận xã hội về GD và ÐT. Bộ cũng có các biện pháp xử lý nhiều trường ÐH, CÐ có sai phạm. Tuy nhiên, việc xử lý nghiêm các trường sau thanh tra, kiểm tra chủ yếu tập trung vào công tác tuyển sinh các trường "tốp dưới". Một số trường thuộc diện "tốp đầu" có nhiều sai phạm kéo dài ở các lĩnh vực khác nhau thì Bộ GD và ÐT lại lúng túng, vòng vo trong chuyện xử lý.

Ngày 5-12-2012, Bộ GD và ÐT có Kết luận thanh tra số 1255/KL- BGÐT về một số hoạt động của Trường đại học Kinh tế Quốc dân (ÐHKTQD) chỉ ra hàng loạt các sai phạm kéo dài. Các vấn đề sai phạm gồm: công tác tổ chức cán bộ (vi phạm quyết định của Bộ Chính trị, có biểu hiện thiếu dân chủ...); đào tạo đại học và liên kết đào tạo (trái quy định của Luật Giáo dục, vi phạm quy chế tuyển sinh); thu chi tài chính (thu sai, thu vượt hơn 51 tỷ đồng); xây dựng cơ bản (vi phạm quy định về đấu thầu, lựa chọn nhà thầu, thiếu trách nhiệm của chủ đầu tư...). Các sai phạm thuộc trách nhiệm của Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng, Thường vụ Ðảng ủy trường và Phòng Tổ chức - Cán bộ... Mặc dù kết luận thanh tra của Bộ GD và ÐT là khá chậm nhưng cũng được đánh giá đã chỉ rõ nhiều sai phạm nghiêm trọng của trường. Tuy nhiên, việc xử lý sai phạm sau thanh tra lại liên tục được "câu giờ" một cách khó hiểu. Trong kết luận thanh tra khẳng định một trong những nguyên nhân sai phạm kéo dài do việc kiểm điểm trách nhiệm các cá nhân liên quan sai phạm theo kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước chưa nghiêm túc nhưng Bộ GD và ÐT vẫn "gia hạn" để Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng nhà trường tiến hành kiểm điểm trách nhiệm của mình trong tháng 2-2013. Ðến ngày 5-3-2013 (đã quá hạn yêu cầu việc hoàn thành kiểm điểm), Thứ trưởng GD và ÐT Bùi Văn Ga cho biết: Vẫn chưa hoàn thành việc kiểm điểm trách nhiệm của Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng Trường ÐHKTQD. Dù đã quá hạn do chính Bộ GD và ÐT quy định nhưng đến nay, Bộ vẫn ngồi đợi trường nộp bản kiểm điểm lên để nghiên cứu. Ðáng chú ý, trong khi việc kiểm điểm Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng Trường ÐHKTQD theo kết luận thanh tra quá hạn vẫn đang trong quá trình thực hiện thì lãnh đạo Bộ GD và ÐT vẫn ký quyết định cử Hiệu trưởng Trường ÐHKTQD đi công tác nước ngoài từ ngày 1 đến 15-3-2013. Vậy đến bao giờ những sai phạm nghiêm trọng đã được thanh tra ở Trường ÐH KTQD mới được xử lý nghiêm minh. Nhiều ý kiến cho rằng, liệu việc "câu giờ" xử lý sau thanh tra là để cho một số cán bộ sai phạm hết nhiệm kỳ, được "hạ cánh an toàn"?

Ở một đơn vị khác, Trường ÐH Ngoại thương cũng có nhiều sai phạm, buông lỏng quản lý, mập mờ sai phạm trong thu chi tài chính, mất dân chủ... Báo Nhân Dân đã có bài phản ánh. Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã có ý kiến yêu cầu "Bộ GD và ÐT kiểm tra sự việc báo nêu, nếu đúng phải có biện pháp xử lý, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 25-2-2013". Tuy nhiên, đến ngày 25-2, Thứ trưởng GD và ÐT  Bùi Văn Ga cho biết: Vẫn chưa xác định xong những vấn đề mà Báo Nhân Dân nêu, cần tiếp tục thẩm tra, xác minh, làm rõ thêm một số vụ việc. Bộ GD và ÐT phải lập đoàn thanh tra và giao cho Thanh tra Bộ chủ trì thanh tra những nội dung Báo Nhân Dân nêu. Tuy nhiên, quá thời gian quy định hơn nửa tháng, ngày 11-3, Phó Chánh thanh tra (Bộ GD và ÐT) Phạm Ngọc Trúc cho biết, việc thanh tra Trường ÐH Ngoại thương vẫn đang "trình lãnh đạo Bộ xem xét".

Như vậy, những sai phạm ở Trường ÐHKTQD dù đã "hai năm rõ mười" nhưng việc xử lý vẫn kiểu nhập nhằng, vòng vo khó hiểu, thiếu minh bạch và quyết liệt. Nói như nguyên quyền Hiệu trưởng Trường ÐHKTQD, GS, TSKH Lê Du Phong thì: Bộ đã cho Hiệu trưởng thời gian để suy nghĩ, tự kiểm điểm; song không thực hiện nghiêm túc, không trung thực theo yêu cầu của một đảng viên và tinh thần Nghị quyết T.Ư 4 về xây dựng Ðảng đề ra. Thời gian công bố xử lý các sai phạm ở Trường ÐHKTQD đã hết, cán bộ, giảng viên đang mong chờ thái độ dứt khoát của Bộ GD và ÐT.

Việc thanh tra, kiểm tra phát hiện sai phạm là cần thiết. Lãnh đạo Bộ GD và ÐT luôn khẳng định quan điểm là sai phạm đến đâu, xử lý đến đó, không có bất cứ một rào cản nào. Nhưng thực tế, Bộ GD và ÐT xử lý sau thanh tra rất nhanh đối với  những trường "tốp dưới", thuộc các bộ, ngành, địa phương quản lý. Còn những trường trọng điểm "tốp trên", trực tiếp thuộc sự quản lý của Bộ GD và ÐT lại "khó khăn", kéo dài, thiếu quyết liệt. Dư luận mong Bộ GD và ÐT cần sớm có biện pháp xử lý kiên quyết, dứt điểm những sai phạm ở các trường ÐH, CÐ "đầu đàn". Có như vậy mới lấy lại được uy tín, niềm tin không chỉ của các trường cũng như ngành GD và ÐT mà còn thực hiện tốt công tác đấu tranh, phê bình trong đảng bộ các trường ÐH, CÐ theo tinh thần Nghị quyết Hội nghị T.Ư 4, khóa XI của Ðảng; cũng như thực hiện tốt việc "tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý kiên quyết các trường ÐH, CÐ, TCCN không tuân thủ các quy định của pháp luật về các điều kiện bảo đảm chất lượng đào tạo..." theo Chỉ thị 02/CT-TTg ngày 22-1-2013 của Thủ tướng Chính phủ./.