Hà Nội có thể thu phí cao hơn, phạt nặng hơn

Mức thu phí giao thông cao hơn

Tờ trình về Dự án Luật Thủ đô cho biết, về việc quy định mức thu phí cao hơn có ý kiến đồng ý việc HĐND thành phố Hà Nội được “Quy định mức thu phí ở nội thành cao hơn, nhưng không quá 2 lần so với mức thu do Chính phủ và Bộ Tài chính quy định đối với một số khoản thu phí thuộc thẩm quyền quyết định của Hội đồng nhân dân thành phố trong lĩnh vực giao thông vận tải”.

Tuy nhiên, cũng có ý kiến đề nghị không nên quy định thu phí cao hơn ở nội thành trong lĩnh vực giao thông vận tải vì tăng phí chưa phải là giải pháp tối ưu để hạn chế việc sử dụng phương tiện giao thông cá nhân.

Tăng phí, liệu có thể hạn chế việc sử dụng phương tiện giao thông cá nhân trong nội thành ?

Theo Bộ trưởng Bộ tư pháp Hà Hùng Cường, Chính phủ nhận thấy loại ý kiến thứ hai là có cơ sở và đã quy định các giải pháp kinh tế - xã hội khác nhau trong dự thảo Luật. Tuy nhiên, trước mắt, khi chưa có đường sắt trên cao, tàu điện ngầm, thì cần tiếp tục có giải pháp để giải quyết vấn nạn ùn tắc. Dự thảo Luật cũng chỉ giao thẩm quyền cho Hội đồng nhân dân xem xét, cần thiết thì mới quy định. Do đó, trong dự thảo luật được thiết kế theo loại ý kiến thu phí cao hơn. 

Nhiều ý kiến trong Ủy ban pháp luật tán thành với quy định này của dự thảo Luật và cho rằng so với các địa phương khác thì tại thành phố Hà Nội có tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh, mật độ dân cư, lưu lượng người tham gia giao thông tăng nhanh trong khi hệ thống kết cấu hạ tầng còn nhiều bất cập. Đây là một trong những nguyên nhân chính gây ra ách tắc, mất trật tự trong giao thông, sự xuống cấp của cơ sở hạ tầng, cảnh quan đô thị, ô nhiễm môi trường ...

Trong bối cảnh như vậy, cần cho phép Hà Nội quy định mức phí cao hơn trong lĩnh vực giao thông vận tải nhằm góp phần hạn chế số lượng phương tiện tham gia giao thông, đồng thời huy động thêm nguồn lực để đầu tư cho hạ tầng giao thông trên địa bàn Thủ đô, phát triển hệ thống vận tải hành khách công cộng nhằm ngày càng phục vụ tốt hơn cho người tham gia giao thông.

Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, sự quá tải về cơ sở hạ tầng giao thông vận tải không chỉ là vấn đề bức xúc của riêng Thủ đô Hà Nội. Theo quy định của pháp luật hiện hành thì các loại phí trong lĩnh vực giao thông vận tải thuộc thẩm quyền quyết định của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh không nhiều, số thu không lớn so với tổng vốn đầu tư cho phát triển hạ tầng giao thông. Hơn nữa, mục đích của việc thu phí là để trả cho tổ chức, cá nhân cung cấp dịch vụ chứ không phải nhằm mục đích khác. Vì vậy, ý kiến này cũng đề nghị cân nhắc quy định nêu trên.

Tăng mức phạt vi phạm hành chính ở nội thành

Theo Tờ trình của chính phủ, nhiều ý kiến thứ cho rằng cần cho phép HĐND thành phố Hà Nội quy định mức tiền phạt cao hơn, nhưng không quá 02 lần mức tiền phạt tối đa do Chính phủ quy định đối với các hành vi vi phạm hành chính tương ứng trong 3 lĩnh vực là văn hóa, đất đai, xây dựng.

Đối với nội thành Hà Nội, tình hình vi phạm hành chính cũng đang xảy ra hết sức phức tạp với tính chất, mức độ nguy hiểm, gây hậu quả lớn, ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu lực, hiệu quả và trật tự quản lý nhà nước ở Thủ đô, tác động, ảnh hưởng đến an ninh - chính trị. Do đó, ngoài việc tăng cường các biện pháp thi hành pháp luật thì một trong những giải pháp cần phải có đó là các quy định pháp lý với mức phạt hành chính cao hơn để đủ sức răn đe.

Ví dụ được đưa ra là nếu vi phạm lấn chiếm đất công mà chỉ phạt khoảng 2 triệu, 10 triệu ở một nơi giá đất vài trăm triệu đồng 1m² rõ ràng là không đủ mức để ngăn ngừa những người cố tình vi phạm. Vi phạm trong lĩnh vực trật tự xây dựng, nếu xử phạt 50 - 100 triệu đồng đối với mỗi công trình vi phạm, trong khi công trình xây sai phép vượt hàng nghìn m² xây dựng, trong khi giá trị giao dịch mỗi m² xây dựng đã là gần một trăm triệu đồng, thì việc cố ý xây thêm tầng, cơi nới trái phép là khó ngăn chặn hết.

Nhiều ý kiến trong Ủy ban Pháp luật tán thành với quy định của dự thảo Luật bổ sung 3 lĩnh vực mới so với quy định của Luật xử lý vi phạm hành chính là văn hóa, đất đai, xây dựng trong nội thành được áp dụng mức tiền phạt cao hơn nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý hiện nay của Thủ đô Hà Nội.

“Tuy việc áp dụng mức tiền phạt vi phạm hành chính cao hơn chưa phải là biện pháp hữu hiệu nhất để Hà Nội giải quyết những vấn đề bức xúc hiện nay, nhưng xét về vị trí, vai trò và tình hình thực tiễn của Hà Nội thì phải có chế tài xử phạt nghiêm khắc hơn trong 3 lĩnh vực này mới đủ sức răn đe, ngăn ngừa các hành vi vi phạm, bảo đảm trật tự quản lý hành chính ở Thủ đô. Đây là một trong những giải pháp cần thiết áp dụng đồng bộ với các biện pháp khác để góp phần xây dựng, phát triển Thủ đô văn minh, hiện đại”, Báo cáo Thẩm tra nêu rõ./.