Học sinh "đội sổ" tiếng Anh vẫn đạt 10 điểm tốt nghiệp THPT nhờ 4.0 IELTS

Đổ xô thi chứng chỉ ngoại ngữ

Nguyễn Thị Ngọc Loan (17 tuổi, trường THPT Trần Hưng Đạo, Thanh Xuân, Hà Nội) vui mừng khoe với mẹ thành tích vượt qua kỳ thi IELTS với số điểm 4.0. Với số điểm này, chắc chắn trong kỳ xét tốt nghiệp THPT năm nay, Loan sẽ được quy đổi thành 10 điểm môn tiếng Anh.

Theo quy định của Bộ GD&ĐT, từ năm 2016 đến nay, các thí sinh sở hữu chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế IELTS 4.0, TOEFL ITP 450 điểm, TOEFL iBT 45 điểm trở lên được quy đổi tương đương 10 điểm khi xét tốt nghiệp THPT (thí sinh được miễn thi môn tiếng Anh).

Loan thừa nhận, lực học môn tiếng Anh ở cấp 3 không quá cao, trung bình môn năm lớp 10, 11, 12 chỉ 6 - 6,5 điểm. Các kiến thức tiếng Anh ở trường đa phần nặng về ngữ pháp và từ vựng. Dù được gia đình đầu tư trải qua nhiều lớp ôn tập tiếng Anh nhưng trình độ của em không được cải thiện là mấy.

Từ đầu năm học 2022 - 2023 đến nay, Loan trải qua 2 lần thi thử tốt nghiệp THPT ở trường, điểm số môn tiếng Anh đạt 4 - 5 điểm. Số điểm này xét tốt nghiệp THPT và xét tuyển vào các trường đại học là không thể, bởi quá thấp. 

Sau nhiều lần tham khảo từ thầy cô, kinh nghiệm anh chị đi trước, tháng 1/2023, Loan quyết định xin bố mẹ cho đi học thêm tiếng Anh ở trung tâm ngoại ngữ. Khoá học IELTS diễn ra trong 3 tháng, 4 buổi/tuần, chi phí hơn 10 triệu đồng/khoá và được cam kết đạt 4.0 - 5.0 IELTS.

Thời gian khi mới bắt nhịp, em khá sợ vì kiến thức khác với trên lớp, phải tập quen từ đầu a, b, c. Dần quen với cách học chú trọng giao tiếp, từ vựng, trình độ ngày một nâng cao hơn theo sự hướng dẫn sát các thầy cô trung tâm ngoại ngữ. Đúng như tính toán, Loan đạt được 4.0 IELTS, đủ điểm để quy đổi xét tốt nghiệp THPT năm nay theo quy định của Bộ GD&ĐT.

"Từ nay đến trước khi diễn ra kỳ thi tốt nghiệp THPT, em sẽ tiếp tục ôn thi để nâng cao điểm IELTS từ 4.0 lên 6.0. Dù đắt đỏ nhưng ba mẹ cũng sẵn sàng đầu tư chi phí, bởi đây cũng là tấm vé vàng giúp em trúng tuyển vào đại học dễ dàng hơn", nữ sinh nói.

Để đảm bảo con dễ dàng tốt nghiệp THPT và xét tuyển vào đại học thuận lợi, ngay từ năm học lớp 11, chị Trần Nguyên Lam (40 tuổi, Đoan Hùng, Phú Thọ) đã đăng ký cho con theo học trung tâm ngoại ngữ với mục tiêu lấy chứng chỉ IELTS.

Hai năm qua, chị Lam đầu tư cho con theo học 3 khoá (mỗi khoá 4 tháng, chi phí 5 - 30 triệu đồng), tuỳ vào mục tiêu số điểm IELTS đăng ký. Theo lời truyền tai nhau của các phụ huynh trong lớp, lần học đầu tiên, chị đăng ký cho con lớp IELTS để đạt 4.0. Bắt đầu từ lớp học này để con làm quen với trung tâm, dễ dàng đạt được số điểm như mong muốn. Đây cũng là số điểm được quy đổi sang 10 điểm tiếng Anh khi xét nghiệp THPT. 

Tiếp đến, chị Lam đăng ký cho con lớp IELTS nâng cao, với mục tiêu 6.0, rồi 7.0 để con thuận lợi khi xét tuyển vào đại học. Hầu hết các trường hiện nay đang đưa ra mức điểm quy đổi 6.0 - 7.0 IELTS tương đương 8 - 9 điểm ngoại ngữ khi xét tuyển đầu vào hệ chính quy.

"Nhờ quyết định đúng đắn này mà con trai tôi không quá căng thẳng ôn thi tốt nghiệp THPT, xét tuyển vào đại học, bởi con đã chắc suất vào 1 trường nào đó nhờ chứng chỉ IELTS", nữ phụ huynh nói. Chị cũng chia sẻ kinh nghiệm này cho nhiều phụ huynh trong lớp của con, hầu hết đều gắng sức cho con đi học trung tâm ngoại ngữ để hoàn thành mục tiêu tốt nghiệp THPT, vào đại học dễ dàng hơn.

4.0 IELTS - chỉ tương đương học sinh lớp 5

Cô Lê Hoàng Nga, trường THPT Mỹ Đức (Hà Nội) bày tỏ, trào lưu học sinh cấp 3 đổ xô đi học ngoại ngữ ngày càng phổ biến, kể cả ở vùng nông thôn cũng chiếm tỷ lệ không nhỏ. Lớp cô chủ nhiệm hiện có 15/45 học sinh đạt chứng chỉ IELTS 4.0 trở lên. Các em dừng điểm IELTS này để quy đổi thành 10 điểm tốt nghiệp THPT, còn điểm thi thực tế sẽ dùng xét tuyển vào các trường đại học theo nguyện vọng.

Tuy nhiên, điều đáng lo là học sinh trình độ IELTS 6.0 - 6.5 chưa chắc học lực môn tiếng Anh trên lớp đã bằng những bạn giỏi. Minh chứng, bài kiểm tra học kỳ 1 và giữa kỳ 2, các em chỉ đạt 7 điểm, có em IELTS  4.0 thì bài thi chỉ được 5 điểm. Trong khi đó, những bạn học sinh giỏi của lớp, không học qua trung tâm ngoại ngữ lại thuận lợi đạt 8 - 9 điểm môn tiếng Anh. Qua tìm hiểu, học sinh đều nói tiếng Anh trong sách giáo khoa nhiều ngữ pháp, nặng từ vựng hơn khi học IELTS. 

"Vì vậy, giữ mức độ quy đổi IELTS 4.0 tương đương 10 điểm tiếng Anh là không hợp lý, quá thấp so với chuẩn. Các em chỉ cần đăng ký học ôn 3 tháng sẽ dễ dàng đạt IELTS 4.0, nhưng nếu học ở lớp, theo sách giáo khoa thì mất 3 năm chưa chắc đã đạt được 10 điểm môn tiếng Anh thi tốt nghiệp THPT", cô Nga nói.

Theo TS Hoàng Minh Hiệp, trường Đại học Hà Nội, mức 4.0 IELTS là thấp nhất, chỉ dùng để đánh giá học sinh bậc tiểu học, THCS. Bài thi IELTS 4.0 yêu cầu thí sinh kỹ năng đọc, nghe, viết, nói ở mức sơ đẳng nhất, không yêu cầu phản biện, phân tích hay tổng hợp thông tin. "Con trai tôi năm nay đang học lớp 5, điểm IELTS cũng dễ dàng đạt 4.5", ông nói.

Với kinh nghiệm nhiều năm luyện thi IELTS, ông Hiệp lý giải, để đạt IELTS 4.0, các em chỉ cần tham gia học ôn 3 - 4 tháng là có thể đạt được mức điểm này. Tuy nhiên để nâng từ 4.0 lên 6.0 đòi hỏi phải nỗ lực rất lớn, đầu tư rất nhiều thời gian, tương tự để từ 6.0 lên 7.0, từ 7.0 lên 8.0 độ khó càng tăng hơn, rất khó khăn mới đạt được.

"Đó cũng là lý do vì sao hiện các trường đại học xét tuyển chứng chỉ tiếng Anh quốc tế tối thiểu từ 5.5 - 6.0 IELTS tương đương quy đổi 7 điểm trở lên", vị TS này chia sẻ.

Kiến nghị nâng điểm IELTS

Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2022 có hơn 1 triệu em tham dự, nhưng chỉ 425 bài thi đạt điểm 10 tiếng Anh (tỷ lệ khoảng 2,34% trên tổng số thí sinh). Điểm trung bình là 5,15 điểm; trung vị là 4,8 điểm; điểm số có nhiều thí sinh đạt nhất là 3,8 điểm. Toàn quốc có 423 thí sinh bị điểm liệt và số em đạt điểm dưới trung bình là 446.648 (chiếm tỷ lệ 51,56%)... Như vậy, đề thi tiếng Anh tốt nghiệp THPT không dễ dàng, việc thí sinh đạt được điểm 10 là rất hiếm.

Theo TS Hoàng Minh Hiệp, thời điểm năm 2015 - 2016 khi Bộ GD&ĐT ban hành quy định điểm IELTS, TOEFL tương đương 10 điểm thi tốt nghiệp THPT, chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế lúc này vẫn là của hiếm, ít được thí sinh, phụ huynh quan tâm. Tuy nhiên, ngày nay chứng chỉ này phổ biến, gần như học sinh, sinh viên nào cũng biết đến và sở hữu nó. Do đó, để đảm bảo công bằng trong thi cử, Bộ GD&ĐT cần nâng mức điểm quy đổi TOEFL, IELTS trong xét tốt nghiệp THPT từ 4.0 lên 5.0 hoặc 6.0.

"Việc quy đổi đồng loạt theo kiểu IELTS 4.0 hoặc tương đương đạt điểm 10 là dễ dãi và không công bằng với tất cả thí sinh, kể cả những em đang sở hữu chứng chỉ", vị chuyên gia nói.

Đồng tình với ý kiến trên, cô Lê Hoàng Nga cũng mong Bộ GD&ĐT nâng mức điểm quy đổi chứng chỉ tiếng Anh quốc tế lên, giống như các trường đại học quy đổi hiện nay. Mức điểm IELTS thấp nhất từ 5.0 trở lên, tương đương 7 điểm môn tiếng Anh. Mức độ điểm tăng dần từ 5.0 - 8.5 IELTS tương đương từ 7 - 10 điểm môn tiếng Anh.

Ngày 18/4, đại diện Cục Quản lý chất lượng, Bộ GD&ĐT cho biết, Bộ đang tiếp thu các ý kiến, kiến nghị về việc nâng mức điểm quy đổi từ chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế IELTS, TOEFL sang điểm tiếng Anh xét tốt nghiệp THPT. Bộ sẽ nghiên cứu về các kiến nghị trên./.