Lai Châu: Nổ mìn khai thác đá, tính mạng người dân bị đe dọa

Nằm ngay bên quốc lộ 4D, giao với cuối trục đường nội thị của thành phố Lai Châu, nhiều năm nay hàng chục hộ dân bản Hồi Lùng, xã Nậm Loỏng, thành phố Lai Châu, tỉnh Lai Châu thấp thỏm khi sống bên mỏ đá.

Nguyên nhân là Công ty TNHH Lương Việt – đơn vị khai thác đá ở đây hàng ngày nổ mìn, làm đá văng khắp bản, khói bụi ô nhiễm môi trường, gây hư hỏng tài sản và đe dọa an toàn tính mạng người dân.

Nhiều gia đình ở bản Hồi Lùng nứt nhà, nứt bể mà nguyên nhân là do Công ty TNHH nổ mìn phá đá

Ngôi nhà cấp 4 thưng ván của gia đình anh Liều A Gieo, ở Bản Hồi Lùng, xã Nậm Loỏng, thành phố Lai Châu nằm cách mỏ đá khoảng 200 mét. Nhiều năm nay, lần nào Công ty TNHH Lương Việt cho nổ mìn phá đá, ngôi nhà của anh và nhiều hộ dân xung quanh cũng rung chuyển.

Hiện nay, đang là mùa khô, nhu cầu vật liệu xây dựng trên địa bàn tăng cao, nên có ngày nhà anh Gieo cũng như các gia đình ở đây phải hứng chịu tới 2 đến 3 lần nổ mìn. Mỗi lần như vậy, ngoài việc đất, đá văng lên nóc nhà, nhà cửa rung bần bật và nếu thuận hướng gió, khói bụi mù mịt cộng với mùi thuốc nổ phủ kín cả tiếng đồng hồ, làm đảo lộn cuộc sống sinh hoạt của bà con.

Anh Liều A Gieo kể lại: Có lần bà con hàng xóm đang ngồi xem ti vi ở nhà anh thì tiếng nổ lớn làm rung lắc cả nhà. Một hòn đá to tới vài cân rơi thủng mái nhà xuống, đúng chỗ mọi người đang ngồi, làm hơn chục người già trẻ đang ngồi hoảng loạn.

Nhiều năm nay, kiến nghị của người dân đã được gửi tới đơn vị khai thác, chính quyền địa phương và cơ quan chức năng, nhưng đến nay chưa được giải quyết

Gia đình anh đã 3 lần bị đá to bay vào mái nhà làm vỡ ngói, cái bể chứa nước ăn cũng đã nứt toác. Hư hỏng là thế, nhưng mỗi lần như vậy, công ty chỉ xuống thay ngói rồi nói xin lỗi. Sợ nhất là thời gian gần đây việc nổ mìn diễn ra tùy tiện, công ty không hề có còi hú hay cử người thông báo. Người lớn lo lắng, nhưng mỗi lần thấy nổ mìn còn biết chạy, sợ nhất là an toàn của mấy đứa trẻ.

Anh Liều A Gieo nói: “Công ty cho nổ mìn để phá đá thường vào sáng sớm, trưa, chiều, nhưng đều không thông báo cho bà con. Các hộ dân sống xung quanh đều có ý kiến viết đơn lên xã. Do nhà nước cấp phép mình không thể cấm được, bây giờ người dân chỉ mong muốn công ty chỉ nổ từng cái một, khoan 4 – 5 lỗ để nổ;  4 – 5 lần thì sẽ hạn chế không ảnh hưởng đến dân”.

Cũng như gia đình anh Gieo, ngôi nhà xây cấp 4 của gia đình chị Nguyễn Thị Thắm cũng hứng chịu cảnh bụi bay mù mịt khắp nhà, đất đá bay trên đầu, nhiều đoạn tường nhà của gia đình chị đã nứt do nổ mìn thời gian qua.

Mỗi lần vỡ ngói, chị lên công ty báo thì họ xuống thay ngói, còn tường nhà của gia đình chị nứt, công ty chưa để ý gì. Chị Thắm cũng như các hộ gia đình ở đây nhiều lần ý kiến nghị lên công ty cũng như lên xã để kêu cứu, nhưng không thấy ai đến giải quyết. Bà con kiến nghị nhiều mà không thấy thay đổi gì, nên bây giờ cũng chẳng biết kêu ai.

Sau mỗi trận nổ mìn, đá bay tung tóe vào sân nhà người dân, làm hư hỏng, đổ vỡ nhiều đồ dùng sinh hoạt

Chị Thắm bức xúc nói: “Các nhà xây xung quanh đây đều nứt hết, nhất là các nhà ở gần mỏ đá tường đều bị nứt dài vì bị mìn nổ làm rung giật. Trước khi mìn nổ, cả khu đều rung như động đất, nên tất cả những nhà xây tường 10 đều nứt. Các nhà quanh khu này họ ý kiến lên xã nhiều lần, nhưng chẳng ai có một hành động hay lời nào đáp ứng lời kêu gọi của dân nên bà con chẳng làm gì được”.

Công trường khai thác đá của Công ty TNHH Lương Việt nằm ngay bên trục Quốc lộ 4D giao nhau với đường nội thị 58 mét của thành phố Lai Châu. Việc khai thác đá ở đây có từ nhiều năm nay và làm ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt, cũng như đe dọa tính mạng của hơn 20 hộ dân.

Điều đáng nói là hiện nay công trường khai thác đá đang ngày càng lấn gần về phía đường quốc lộ và các hộ dân, nên không chỉ làm ảnh hưởng đến các hộ dân sinh sống xung quanh, mà còn đe dọa tính mạng, tài sản của người tham gia giao thông. Thế nhưng, lời kêu cứu của người dân nơi đây nhiều năm nay vẫn chưa được cơ quan chức năng hay chính quyền địa phương quan tâm.

Ông Phê A Vừ, Bí thư chi bộ bản Hồi Lùng, xã Nậm Lỏng, thành phố Lai Châu cho biết: “Lượng mìn nổ, nổ quá to, có lúc khói bụi, gió thổi về hướng trên núi thì đỡ, nhưng gió thổi vào bản thì bà con rất là khó chịu. Có cuộc tiếp xúc cử tri, họp bản, thấy bà con ý kiến, thắc mắc là nổ mìn làm nứt nhà, nứt bể nên dân người ta thấy thế cũng lo. Tôi có ý kiến với với chính quyền và các ngành chức năng xem quan tâm để làm sao cho hợp lý, nếu mà không chuyển được thì cũng phải giảm lượng thuốc nổ”.

Theo Quy chuẩn Việt Nam số 02 do Bộ Công thương ban hành năm 2008 về an toàn trong bảo quản, vận chuyển, sử dụng và tiêu hủy vật liệu nổ công nghiệp có nêu rõ “Khi nổ ở sườn núi, đồi thì bán kính vùng nguy hiểm theo hướng văng xuống phía dưới không được nhỏ hơn 300m”.

Vậy việc nổ mìn khai thác đá của Công ty TNHH Lương Việt có đảm bảo quy chuẩn của Bộ Công thương hay Nghị định về môi trường của Chính phủ hay không?./.