Nhớ về Thầy nhân ngày Nhà giáo Việt Nam

Dịp kỷ niệm 31 năm Ngày nhà giáo Việt Nam 20/11 năm nay là một sự kiện vô cùng đặc biệt và có ý nghĩa đối với GS.TS Phạm Minh Thông, Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, Trưởng khoa Chẩn đoán Hình ảnh và cả thế hệ học trò của giáo sư. Đó là giáo sư đã vinh dự được Đảng, Nhà nước trao tặng danh hiệu cao quý “Nhà giáo Nhân dân”.  

Là một trong các thế hệ học trò của thầy – GS.TS.NGND Phạm Minh Thông tôi cảm thấy may mắn và tự hào.

Trải qua hơn 30 năm công tác, làm việc trong lĩnh vực điện quang từ thời kỳ các phương tiện máy móc rất đơn giản gồm các máy chụp X quang, máy tăng sáng truyền hình với điều kiện làm việc hết sức khó khăn và trong môi trường độc hại bởi bức xạ tia X từ năm 1982, với ý chí không quản ngại khó khăn, thầy không ngừng học hỏi, trau rồi ngoại ngữ (Tiếng Pháp, tiếng Anh) để đi du học nhằm tiếp cận những đỉnh cao khoa học về lĩnh vực Điện quang tại Pháp, tại Mỹ.

Thời điểm đó, như Thầy vẫn tâm sự, sang một đất nước với trình độ quá khác biệt, đã làm thay đổi cả cuộc đời mỗi con người. Với hành trang kiến thức học được, thầy trở về công tác tại Bộ môn Chẩn đoán Hình ảnh giảng dạy cho sinh viên, học viên sau đại học. Bên cạnh đó, thầy gắn bó thực hành lâm sàng tại hai bệnh viện đầu ngành của cả nước là Bệnh viện Việt Đức và Bệnh viện Bạch Mai. Như vậy, cùng một lúc, thầy đảm nhiệm 2 vai trò là Thầy giáo và Thầy thuốc. Do yêu cầu của Bộ môn Chẩn đoán Hình ảnh (Trường Đại học Y Hà Nội) và sự cần thiết phát triển lĩnh vực Chẩn đoán hình ảnh, thầy được phân công công tác giảng dạy và thực hành lâm sàng tại Khoa Chẩn đoán Hình ảnh Bệnh viện Bạch Mai từ năm 1995.

Là học trò và cũng là đồng nghiệp gắn bó với thầy từ năm 2000, với tư cách là bác sĩ nội trú Khoa Chẩn đoán Hình ảnh Bệnh viện Bạch Mai, tôi cảm nhận sâu sắc sự thay đổi rõ nét và tầm ảnh hưởng trong lĩnh vực Chẩn đoán hình ảnh tại Bệnh viện Bạch Mai nói riêng và cả nước nói chung, đặc biệt trong lĩnh vực điện quang can thiệp và điện quang can thiệp thần kinh do thầy tạo nên.

Trước đây, rất nhiều bác sĩ điện quang không dám làm trong lĩnh vực điện quang can thiệp vì lo sợ bị độc hại bởi bức xạ. Từ đó lĩnh vực này phát triển  rất hạn chế, tuy nhiên thầy GS.TS.NGND Phạm Minh Thông đã nắm bắt được xu thế chung của thế giới về vai trò của điện quang can thiệp trong chẩn đoán và điều trị từ đó phát triển lĩnh vực này tại Việt Nam.

Thời gian đầu gặp rất nhiều khó khăn do thiếu thốn vật chất, thầy đã mời các giáo sư tại Pháp sang chuyển giao trực tiếp kỹ thuật, đến nay chúng ta đã đang thực hiện phương pháp đào tạo chuyển giao kỹ thuật tương tự là “cầm tay chỉ việc”.

Thông qua phương pháp này, thầy đã đào tạo, chuyển giao cho các thế hệ học trò, các Bệnh viện trong cả nước từ Bắc, Trung, Nam kỹ thuật điện quang can thiệp và nhiều lĩnh vực mà chúng ta đã đạt trình độ khu vực và trên thế giới.

Song song quá trình thực hành, Thầy là tấm gương sáng trong công tác nghiên cứu khoa học. Thầy giữ vai trò chủ nhiệm nhiều đề tài khoa học cấp bộ, đề tài nhánh cấp nhà nước đã và đang nghiệm thu đạt kết quả cao và có tính ứng dụng thực tế như “Điều trị thông động mạch cảnh xoang hang bằng điện quang can thiệp”, “Điều trị ung thư biểu mô gan bằng nút mạch hóa chất”, “Điều trị phình động mạch não bằng can thiệp nội mạch”…

Với phong cách cởi mở, thầy đã tạo được nhiều ấn tượng với bạn bè quốc tế, thông qua đó các thế hệ học trò được Thầy tạo điều kiện cho tiếp cận và du học để mở mang kiến thức, đồng thời sau này phục vụ đất nước.

Mặc dù hiện nay với nhiều cương vị Thầy đảm nhiệm: Phó giám đốc Bệnh viện, Trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh, Q. Giám đốc trung tâm đào tạo và chỉ đạo tuyến, Trường phòng NCKH và CNTT Bệnh viện, Chủ tịch Hội điện quang và Y học hạt nhân Việt Nam, Thầy vẫn dành thời gian giao ban chuyên môn với các thế hệ bác sĩ trong khoa, khuyến khích tinh thần học tập ngoại ngữ của các bạn trẻ để nhằm phát triển chuyên ngành sâu hơn nữa trong tương lai, và để Khoa Chẩn đoán Hình ảnh Bệnh viện Bạch Mai luôn đi đầu trong lĩnh vực Chẩn đoán hình ảnh và điện quang can thiệp cả nước.

Ở vị trí công tác nào, trong sâu thẳm trái tim, Thầy cũng luôn góp phần xây dựng sự gắn kết giữa Viện - Trường, có thể nói đó là nền tảng cơ bản giữa ‘học đi đôi với hành’, từ đó giúp các sinh viên, học viên sau đại học, giảng viên của Trường, cũng như Bác sĩ của Viện luôn trau rồi kiến thức và gắn với thực hành lâm sàng. Như nhận xét nhân dịp lễ kỷ niệm ngày nhà giáo Việt Nam tại Bệnh viện Bạch Mai của GS.TS Lê Quang Cường- Thứ trưởng Bộ Y tế, Bệnh viện Bạch Mai và Trường Đại học Y Hà Nội là nơi có sự gắn kết tốt nhất về mô hình Viện - Trường trong cả nước.

Thầy cũng luôn động viên nhắc nhở nhân viên, tác phong làm việc, sự ân cần niềm nở của Thầy và luôn coi người bệnh như người nhà mình đã tạo ấn tượng ảnh hưởng tới cách làm việc trong tôi. Có rất nhiều kỷ niệm rất sâu sắc trong những lần được làm việc cùng Thầy làm tôi nhớ mãi. Đó là trường hợp bệnh nhân trẻ tuổi, nhà quá nghèo, trong khi bệnh lí thông động mạch cảnh xoang hang sau chấn thương nếu không được điều trị sẽ gây mất thị lực và đe dọa tính mang, trong khi bệnh lý này có thể hoàn toàn điều trị khỏi được bằng can thiệp nội mạch mà không thể điều trị được bằng bất kỳ phương pháp nào, nhưng gia đình không có đủ kinh phí chi trả và có ý định bỏ về, với lương tâm nghề nghiệp và trình độ kỹ thuật sẵn có Thầy đã kêu gọi để hỗ trợ toàn bộ chi phí cho người bệnh. Kết quả là bệnh nhân đã được điều trị khỏi hoàn toàn và đã trở lại cuộc sống bình thường. Hay có những lần do tình trạng máy móc trục trặc, phải làm nhờ máy can thiệp bên Khoa Tim mạch, cả thầy trò đã miệt mài tới tận 2 giờ sáng để can thiệp cho những trường hợp ca bệnh khó, ở thời điểm nếu không tập trung có thể mắc bất kỳ sai sót, nhất là trong lĩnh vực can thiệp Thần kinh, ấy vậy mà thầy vẫn rất bình tĩnh, những thao tác khéo léo, chính xác của đôi bàn tay người làm can thiệp. Kết quả thành công sau can thiệp là niềm vui thể hiện trong ánh mắt, nụ cười, và là sự mong mỏi của gia đình người bệnh, cái đó đã xóa đi sự mệt mỏi của thầy. Từ đây, cũng là tạo niềm đam mê trong thế hệ học trò như tôi dấn thân vào lĩnh vực điện quang can thiệp.

Với những cống hiến to lớn trong công tác giảng dạy và chăm sóc sức khỏe nhân dân, thầy đã được Đảng, Nhà nước, Bộ ban ngành trao tặng các phần thưởng cao quý như: Nhà giáo nhân dân, Huân chương lao động hạng III, Bằng khen Chính phủ, Bằng khen Chủ tịch Thành phố Hà Nội, Bằng khen cấp bộ, …

Có thể nói, đây là những phần thưởng mà những người trẻ như tôi rất mơ ước tới, nhưng thiết nghĩ phần thưởng vô giá mà thầy tạo nên là các thế hệ học trò, các bác sĩ mọi miền Tổ quốc với kiến thức có được đang chăm lo sức khỏe nhân dân và tiếp nối sự nghiệp trồng người và luôn nhớ về thầy GS.TS.NGND Phạm Minh Thông. Thầy đã dành cả cuộc đời dìu dắt chúng tôi trưởng thành. Tôi thật vinh dự là học trò và đồng nghiệp của Thầy. Chúc thầy luôn luôn mạnh khỏe để tiếp tục ươm những mầm xanh cho đất nước./.