Quá tải bệnh nhân chạy thận tại Đắk Lắk

Nhiều bệnh nhân phải sang bệnh viện tư hoặc qua tỉnh khác để chạy thận định kỳ, gây  tổn hao về sức khỏe và thêm tốn kém chi phí. 

Đang chạy thận tại Bệnh viện Đa khoa Thiện Hạnh, một bệnh viện tư ở tỉnh Đắk Lắk, anh Y Mêk Siu, ở buôn Tùng Cú, xã Ea Ral, huyện Ea Hleo, tỉnh Đắk Lắk cho biết, anh điều trị ở bệnh viện tư này đã 6 tháng, bình quân mỗi tháng chi phí hết 5-8 triệu đồng tùy thuộc vào số lần chạy máy trong tuần.

Kinh tế gia đình eo hẹp nhưng Y Mêk Siu không thể chọn Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên, vì ở đó không đủ máy móc. Sức khỏe yếu, kinh tế kiệt quệ càng khiến gia đình anh rơi vào bế tắc: “Hoàn cảnh gia đình thì khó khăn, con cái còn nhỏ, đi học hết. Bố mẹ vợ cho 3,4 sào, nhưng không có nước để làm kinh tế nên chỉ trồng khoai trồng mì vậy thôi. Xác định khi nào có tiền thì chạy tiếp, không có thì thôi. Bệnh này người ta có tiền đôi khi còn không chịu nổi mà, huống chi là tôi.” 

1 tuần 2-3 lần chở vợ vượt gần 80km lên Bệnh viện Đa khoa Thiện Hạnh để chạy thận định kỳ, ông Y Nhanh, ở buôn Jari, xã Đắk Mol, huyện Đắk Song, tỉnh Đắk Nông cho biết, các bệnh viện công của Đắk Nông và Đắk Lắk đều từ chối tiếp nhận vì không đủ máy, nên ông đành phải đưa vợ vào bệnh viện tư để chạy thận.

Ngoài những buổi đưa vợ đi bệnh viện, ông Y Nhanh lại tranh thủ đi làm thuê để có tiền điều trị bệnh cho vợ: “Đi khám ở Bệnh viện vùng hồi tháng 4 năm 2023, chạy đó khoảng 3 lần, mà trong đó bác sĩ họ nói ở đây chạy quá tải quá nên không có máy nên nhờ bác sĩ trong Bệnh viện vùng chuyển hồ sơ về đây từ tháng 11/2023. Gia đình thì khó khăn, mỗi tháng mất 6 triệu nhưng đóng 3- 4 kỳ, lần nộp 500 có, 1 triệu có. Thế thôi.”

Bác sĩ Vũ Đức Thịnh, Phó khoa Cấp cứu, trưởng đơn vị thận nhân tạo, Bệnh viện Đa khoa Thiện Hạnh cho biết, Đơn vị Thận nhân tạo của Bệnh viện hiện có 19 máy, đang chạy 3 ca liên tục để điều trị cho khoảng 115 bệnh nhân. Nhằm cân đối quyền lợi của bệnh nhân và khả năng của Bệnh viện, đơn vị đã hỗ trợ chi trả theo bảo hiểm y tế và xây dựng bảng chi phí để bệnh nhân chi trả theo sức mình. Tuy nhiên, thực sự không thể đáp ứng được toàn bộ bệnh nhân.

Bác sĩ Thịnh nói: “Thật sự mà nói với tinh thần phục vụ cộng đồng nên đã tính chi phí, giá cả hợp lý tối thiểu rồi. Trong chuyên môn chúng tôi cũng cố gắng làm sao có thể điều trị tốt cho bệnh nhân và giảm số lần chạy thận cho bệnh nhân, kéo dài thời gian cho bệnh nhân. Ví dụ như bệnh nhân một thời gian chạy khỏe thì số lần chạy sẽ giảm xuống 2 lần một tuần thì đã giảm được nhiều ghánh năng về kinh tế cho bệnh nhân.”

Đắk Lắk hiện có ba đơn vị thận nhân tạo công lập là Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên, Bệnh viện Đa khoa thành phố Buôn Ma Thuột và Bệnh viện Đa khoa thị xã Buôn Hồ, tất cả đều luôn trong tình trạng quá tải. Bác sĩ Huỳnh Thị Đoan Dung, Phụ trách Khoa Hồi sức tích cực Chống độc, Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên cho biết, với 24 máy chạy thận, chia 4ca/ngày, đơn vị cũng chỉ đáp ứng tối đa được 200 bệnh nhân. Hiện trong danh sách chờ được chạy thận tại Khoa còn khoảng 600 người.

Bác sĩ Dung cho biết: “Có rất nhiều bệnh nhận không có máy để chạy chu kỳ nên rất nhiều bệnh nhân chỉ chạy cấp cứu thôi. Rất nhiều bệnh nhân họ cũng không muốn đăng ký nữa vì vô vọng quá. Số lượng bệnh nhân suy thận càng ngày càng đông nên mình nghĩ phải có rất nhiều máy nữa mới có thể đáp ứng được nổi. Cái này là một nan giải rất là nhức nhối trong Bệnh viện. Không biết làm gì cả vì máy móc không có thì chịu”

Đắk Lắk hiện có gần 1.000 bệnh nhận mắc suy thận mãn tính cần lọc máu, nhưng mới có khoảng 600 người đang được chạy thận nhân tạo tại các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh. Số còn lại, họ phải tìm đến các tỉnh ngoài để chạy thận. Để giải quyết thực trạng này, mới đây, Sở Y tế tỉnh Đắk Lắk đã tổng hợp ý kiến của Sở Kế hoạch - Đầu tư tỉnh, Sở Tài chính tỉnh gửi UBND tỉnh về việc xin hỗ trợ nguồn kinh phí để đầu tư trang thiết bị huyết học truyền máu và thận nhân tạo tại địa phương.

Ông Nay Phi La, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Đắk Lắk nói: “Sau khi Nghị định 114 có hiệu lực từ ngày 3/10 thì Sở y tế tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh tăng cường thêm các máy chạy thận nhân tạo và chia ra 4 điểm để giảm tải cho Bệnh viện Đa khoa vùng. Cánh Bắc thì tập trung ở Bệnh viện Buôn Hồ, cách phía Nam ở huyện Krông Búk, và 1 nhánh nữa ở Quốc lộ 27 thì tăng cường cho huyện Cư Quin, còn lại đầu tư cho Bệnh viện thành phố Buôn Ma Thuột với số máy cần phải đầu tư khoảng 100 máy. Như vậy mới giảm tải lượng bệnh nhân chạy thận, giảm bớt khó khăn cho người dân phải đi thành phố Hồ Chí Minh cũng như các tỉnh thành khác.”

Việc đầu tư thêm các máy chạy thận nhân tạo cho các bệnh viện công lập là cần thiết để đáp ứng nhu cầu chữa bệnh của người dân, giúp họ có cơ hội được điều trị ở gần nhà cũng như giảm tải áp lực về chi phí điều trị cho người bệnh.