Quảng Trị: Dân phản đối nạo vét luồng lạch tận thu cát ở Cửa Việt

Giữa tháng 7 năm nay, Công ty TNHH phát triển khoáng sản Duy Tân đưa tàu và sà lan thực hiện nạo vét luồng dẫn tàu thuyền vào khu neo đậu tránh trú bão Bắc Cửa Việt, thuộc huyện Gio Linh và Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. Lo lắng việc tàu lớn hút cát nạo vét lòng sông ngay trước cửa nhà dễ xảy ra sạt lở, người dân nơi đây đã phản ứng gay gắt; một số người dùng tàu cá áp sát ngăn chặn các tàu hút cát hoạt động. Chính quyền địa phương đã tổ chức buổi đối thoại với người dân để tìm hướng giải quyết.

Đội tàu khai thác cát của Công ty Duy Tân phải tạm dừng do có nhiều sai phạm.

Ông Nguyễn Khai, 41 tuổi, trú tại khu phố 1, thị trấn Cửa Việt, huyện Gio Linh cho biết, một vài đoạn bờ kè ngay trước khu dân cư bên sông Hiếu có dấu hiệu bị nứt, lún, sạt lở. Đây là khu vực Công ty TNHH phát triển khoáng sản Duy Tân đang nạo vét luồng lạch. Ông Nguyễn Khai cho biết, khi thấy nhiều sà lan và tàu tải trọng lớn hút cát ở ngay đoạn sông trước nhà, nhiều người dân dọc bờ sông đã phản ứng gay gắt.

“Từ ngày 1 đến ngày 13/7/ 2017, có một đội tàu hút cát của Công ty Duy Tân trực tiếp vào khai thác ở chính giữa lòng sông. Những hộ dân sống dọc bờ sông Hiếu, chúng tôi vô cùng lo ngại cho việc ăn ở tương lai sau này của gia đình cũng như cộng đồng. Các hộ dân lân cận đã vận động Công ty Duy Tân này ngưng hoạt động. Tôi được biết trong quá trình công ty Duy Tân khai thác cát mà chưa có tham vấn của cộng đồng”, ông Khai nói.

Người dân lo lắng, hệ thống kè dọc bờ sông bảo vệ khu dân cư sẽ hư hỏng.

Trước sự phản đối của người dân, tối 18/7, tàu của doanh nghiệp này vẫn tiến sát vào bờ hút cát ngay trước cửa nhà dân. Khi phát hiện sự việc, người dân liền báo với lực lượng biên phòng và UBND thị trấn Cửa Việt.

Ông Bùi Văn Báo, Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thị trấn Cửa Việt khẳng định, Công ty TNHH phát triển khoáng sản nạo vét cát không đúng quy định, gây nhiều lo lắng cho người dân.

“Việc thực hiện của Công ty Duy Tân là không đúng với quy định trong quyết định phê duyệt. Đó là anh nạo vét khơi thông luồng lạch xã hội hóa nhưng không phải là anh nạo vét cát lên rồi anh đổ bùn xuống lại đó. Việc công ty nạo vét sâu, cục bộ tại những vùng có thể gây ảnh sạt lở bờ sông tại khu vực này. Trong quá trình thực hiện, công ty không tổ chức tốt vai trò giám sát của cộng đồng. Tự nhiên vào rồi đùng đùng làm một cách sai hết mọi thứ, chính vì vậy gây ra bức xúc cho người dân”, Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thị trấn Cửa Việt ông Bùi Văn Báo khẳng định.

Chính quyền địa phương, các ngành chức năng tỉnh Quảng Trị đã tổ chức đối thoại giữa người dân với đại diện Công ty về vấn đề này. Tại cuộc đối thoại ngày 2/8, người dân tiếp tục lên tiếng phản đối Công ty khai thác cát không đúng với phương án được phê duyệt.

Quá trình nạo vét, doanh nghiệp chỉ lấy cát, còn bùn thì trả xuống dòng sông. Doanh nghiệp chỉ tìm những địa điểm có nhiều cát để hút; việc khai thác ồ ạt làm hỏng hệ thống kè dọc sông, ảnh hưởng đến nhà cửa, đời sống người dân ven sông. Ông Hoàng Minh Tân, Tổng Giám đốc Công ty Duy Tân thừa nhận, công ty có nạo vét, hút cát theo kiểu “nhảy cóc”:

“Những vấn đề gì chúng tôi còn khiếm khuyết, bà con xây dựng, chúng tôi xin tiếp thu. Nếu có gì vướng mắc hoặc những sai sót, chúng tôi xin sửa và chấp nhận theo ý kiến của bà con”, ông Tân phân trần.

Người dân phản đối việc nạo vét luồng lạch tận thu cát.

Theo ông Trần Lương Quang, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị, việc nạo vét luồng dẫn tàu thuyền khu neo đậu tránh trú bão Bắc Cửa Việt và Nam Cửa Việt đã được UBND tỉnh Quảng Trị cấp phép. Dự án này thực hiện theo hướng xã hội hóa, Công ty TNHH phát triển khoáng sản Duy Tân được phép bán số cát nạo vét để bù lại chi phí thực hiện dự án. Tuy nhiên, cho rằng công tác giám sát hoạt động nạo vét chưa có sự phối hợp giữa đơn vị thi công và chính quyền địa phương.

“Tôi đề nghị tạm dừng lại. Sau đó mời các Sở ngành có liên quan xem xét, đánh giá lại toàn diện từ khâu đầu tiên đến khâu cuối cùng, đến lúc khai thác. Kể cả trách nhiệm của đơn vị Duy Tân là đơn vị khai thác. Khâu nào sai, sai như thế nào, sai đến đâu, chưa họp dân, chưa tham vấn cộng đồng thì về họp lại, bổ sung vào hồ sơ…”, ông Quang nói.

Còn theo ông Hồ Xuân Hòe, Phó Giám đốc Sở NN và PTNT tỉnh Quảng Trị, việc người dân lo lắng là đúng vì không biết việc triển khai nạo vét diễn ra như thế nào? Ông Hồ Xuân Hòe đề nghị Công ty TNHH phát triển khoáng sản Duy Tân phải cung cấp hồ sơ, thông tin cho chính quyền, người dân địa phương được biết và tổ chức tham vấn cộng đồng về dự án.

“Yêu cầu công ty Duy Tân tạm dừng việc triển khai thực hiện ở ngoài hiện trường và phải chấn chỉnh về công tác tổ chức thực hiện. Đã có văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh về việc công ty Duy Tân, năng lực tổ chức triển khai dự án được đánh giá yếu. Tôi đề nghị phải thực hiện đền bù cho bà con thỏa đáng. Đối với các Sở, ban, ngành phải quản lý được vấn đề có sạt lở không, có ô nhiễm môi trường không, quản lý khai thác có đúng vị trí không, chở cát, chở bùn đi đổ ở đâu? Phải nạo vét đến đâu là hoàn chỉnh đến đó, chứ không có chuyện thi công kiểu nhảy cóc, việc bỏ bùn lấy cát là  việc nghiêm cấm”, ông Hòe cho hay.

Trước việc làm khuất tất của Công ty TNHH phát triển khoáng sản Duy Tân, người dân có quyền nghi ngờ doanh nghiệp này lợi dụng giấy phép để nạo vét tài nguyên?/.