Sai phạm dồn điền đổi thửa ở Nam Định: Mất dân chủ và sai nguyên tắc

Mặc dù ngành chức năng đã đưa ra nguyên tắc trong Dồn điền đổi thửa (DĐĐT), xây dựng nông thôn mới là: “Giữ nguyên số nhân khẩu, diện tích đã giao cho hộ gia đình, cá nhân tại thời điểm giao ổn định lâu dài năm 1994; Phải công bằng, dân chủ, công khai và phù hợp với Luật đất đai…”, thế nhưng, trong quá trình DĐĐT ở xã Yên Minh (huyện Ý Yên, Nam Định) đã xảy ra hiện tượng lãnh đạo xã  “làm ngơ” để các cán bộ thôn Quan Thiều tổ chức dồn điền, đổi thửa phân chia ruộng đất của nhân dân  sai cả về nguyên tắc lẫm chủ trương, gây bất bình cho những người trong thôn và để khiếu kiện kéo dài.

Nhiều năm đi tìm công lý

Trong đơn gửi Báo điện tử VOV.VN, gia đình chị Bùi Thị Ngọc Tuyên, trú tại thôn Quan Thiều, xã Yên Minh phản ánh: Gia đình chị có một mảnh ruộng diện tích 7.190m2 tại thôn Quan Thiều, mảnh ruộng này có một phần đất nông nghiệp do bố mẹ chị để lại và do gia đình đã chuyển nhượng, dồn đổi thêm của 14 hộ cho gia đình tại thửa đất số 162 tờ bản đồ số 28 từ năm 2009. Từ đó đến nay gia đình chị vẫn canh tác trên thửa ruộng này không có tranh chấp, khiếu kiện.

Theo chị Tuyên, Hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ đã được 2 bên ký kết theo đúng quy định của pháp luật, có trưởng thôn ký làm chứng và có trưởng ban địa chính xã ký tên. Gia đình chị cũng đã chuyển các hợp đồng chuyển nhượng này lên UBND xã để làm thủ tục theo đúng quy định của pháp luật, nhưng không hiểu vì lý do gì mà xã vẫn chưa làm thủ tục chứng nhận và làm bìa đỏ cho gia đình chị theo quy định.

Năm 2013, thôn Quan Thiều tổ chức họp dân để thực hiện dồn điền đổi thửa, mặc dù gia đình có một mảnh ruộng duy nhất và không phải dồn điền đổi thửa theo quy định của Chỉ thị 07-CT/TU, Chỉ thị 03-CT/TU, ngoài ra gia đình chị đã có đơn gửi Ban đồn điền đổi thửa (DĐĐT) của thôn Quan Thiều về việc giữ nguyên vị trí, không DĐĐT nhưng cuối cùng gia đình chị vẫn bị ép buộc phải gắp thăm để dồn điền đổi thửa.

“Tôi lại có đơn xin ghép mảnh ruộng trên với diện tích của bố mẹ tôi để gắp thăm theo thôn nhưng cũng không được đồng ý. Trong cuộc họp dân ngày 16/12/2013, ban DĐĐT thôn Quan Thiều đã đưa ra phương án ép buộc gia đình tôi không được giữ nguyên vị trí và cũng không được gắp thăm mà phải nhận phần ruộng xấu nhất ở vị trí xa và khó canh tác nhất sau khi đã chia hết cho các hộ gia đình trong thôn theo thăm” – chị Tuyên cho biết.

Thời điểm đó, dù gia đình chị Tuyên và một số gia đình khác phản ứng quyết liệt cho rằng làm như thế là không công bằng và mất dân chủ nhưng Ban DĐĐT vẫn tiến hành cho chia thăm và bốc thăm mà không quan tâm gì đến những ý kiến, phản ứng của dân.

Nhận thấy việc làm này của Ban DĐĐT thôn Quan Thiều là thiếu khách quan, sai chủ trương và có lợi ích nhóm nên bao năm qua gia đình chị đã gửi đơn thư đến các nơi để đòi quền lợi.

Tìm hiểu được biết, ngày 06/8/2002 Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Nam Định đã có Nghị quyết 02/NQ-TW về việc dồn điền, đổi thửa trong sản xuất nông nghiệp, ngày 25/7/2011 Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh có Nghị quyết chuyên đề số 07-NQ/TU của về phát triển kinh tế trang trại, gia trại giai đoạn 2011-2015, ngày 30/8/2011 Ban thường vụ tỉnh uỷ đã có Chỉ đạo và UBND tỉnh Nam Định Kế hoạch số 45/KH-UBND về việc “Tiếp tục triển khai thực hiện dồn điền, đổi thửa trong sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Nam Định”.

Mặc dù quy định và chủ trương đã rất rõ, thế nhưng công tác dồn điền đổi thửa tại thôn Quan Thiều đã bộc lộ nhiều dấu hiệu không khách quan và có lợi ích nhóm trong vụ việc này.

Làm việc với phóng viên VOV.VN ông Vũ Văn Vui, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Ý Yên cho biết: việc khiếu kiện lâu nay của gia đình chị Tuyên huyện cũng đã biết và đã nhiều lần yêu cầu xã Yên Minh giải quyết.

“Quan điểm của huyện là sai đâu phải xử lý đến đó và phải giải quyết dứt điểm vụ việc để huyện còn về đích nông thôn mới. Chỉ vì có khiếu kiện ở Quan Thiều mà xã, huyện chưa thể về đích nông thôn mới được”, ông Vui cho biết.

Giải quyết theo kiểu “kiến bò miệng chén”

Việc làm sai trái của ban DĐĐT thôn Quan Thiều và xã Yên Minh đã quá rõ ràng. Tuy nhiên, có vẻ như chính quyền xã Yên Minh đang cố tình “phớt lờ” chỉ đạo của huyện, của tỉnh, giải quyết vụ việc theo kiểu “kiến bò miệng chén”, khiến dư luận người dân địa phương bức xúc.

Nguyên là Bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn Quan Thiều, ông Nguyễn Trọng Nghi cho biết: Bản thân ông đã được tập huấn tất rất kỹ, mọi chế độ chính sách của Đảng và Nhà nước về DĐĐT. Trong văn bản thì có các văn bản 07, 05 và 03 (Nghị quyết 07 của tỉnh, Nghị quyết 05 của huyện và Nghị quyết 03 của xã về DĐĐT- PV) đấy là hệ thống văn bản từ tỉnh đến huyện, đến xã… “Ở đây tôi thấy các anh ấy (Ban DĐĐT –PV) làm không đúng với chỉ đạo của đảng ủy, cấp trên… nhưng mà các anh ấy cứ cố tình làm, dẫn đến mất dân chủ”.

Những sai phạm của Ban DĐĐT thôn Quan Thiều, xã Yên Minh đã được nêu cụ thể trong báo cáo số 26/BC-TCT của Tổ công tác do Phó chánh thanh tra huyện Ý Yên làm tổ trưởng khi được giao đi thanh tra, xác minh đơn thư khiếu nại của chị Tuyên cũng như những việc làm sai trái tại thôn Quan Thiều, xã Yên Minh.

Trong bản kết luận ngày 06/10/2015 ký nêu rõ: Yêu cầu Ban chỉ đạo DĐĐT xã Yên Minh nghiêm túc kiểm điểm những tồn tại trong việc lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành công tác DĐĐT tại thôn Quan Thiều. Chỉ đạo thôn Quan Thiều khắc phục những tồn tại, sai sót trong công tác DĐĐT của thôn.

Tuy nhiên, sau nhiều cuộc họp, UBND xã Yên Minh vẫn cố tình không xử lý dứt điểm vụ việc. Việc này gây bức xúc nhiều trong người dân trong thôn, trong xã.

Ông Nguyễn Văn Bộ, thôn Quan Thiều, xã Yên Minh cho rằng: “Chính quyền địa phương ở đây làm việc này là quá sai, vì đây đã có 4 góc ruộng đã có 4 cột mốc rồi, người ta chuyển nhượng, đổi ruộng cho nhau xong, có giấy tờ ký kết rồi. Bây giờ lại còn rũ ra để cho 3 người cùng canh tác gây khó khăn, hỗn loạn cho địa phương…”.

Để tìm hiểu rõ hơn về vụ việc, phóng viên VOV.VN đã có buổi làm việc trực tiếp với lãnh đạo UBND xã Yên Minh. Theo đó, ông Phạm Văn Thạo, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Yên Minh, khẳng định, việc chia nhỏ một lô đất đã hợp khối của nhà anh Thạo, chị Tuyên ở thôn Quan Thiều cho 3 hộ gia đình khác là có thật.

“Khu đất đó gia đình chị Tuyên và các hộ dân khác mua bán với nhau, bằng giấy tờ trao tay, mới có trưởng thôn và địa chính xã xác nhận. Tuy nhiên thì gia đình vẫn chưa lên để làm các thủ tục sang nhượng đất, thủ tục hợp pháp (chưa sang tên làm sổ đỏ-PV)”, ông Chỉ tịch UBND xã Yên Minh khẳng định.

Về những sai phạm trong DĐĐT ở thôn Quan Thiều, ông Thạo cho rằng, những kết luận của đoàn Thanh tra huyện đã kết luận là hoàn toàn đúng. Cụ thể ở đây là ông Phạm Hồng Luân - Bí thư chi bộ - Phó ban DĐĐT thôn thôn lúc bấy giờ do có mâu thuẫn trước đó với nhà bà Di, anh Hoàng và chị Tuyên nên đã tự ý lôi kéo, lấy ý kiến số đông để át đi và cố tình làm sai.

Việc xử lý những cán bộ sai phạm theo kết luận, ôngThạo cho rằng… rất khó, vì Ban DĐĐT  thôn thì sau đó đã giải tán, ông Bí thư chi bộ thôn cũ cũng xin nghỉ nên không xử lý được.

Ông Nguyễn Hữu Sơn, Chủ tịch UBND xã Yên Minh lúc đó, thì sau khi làm kiểm điểm, nhận lỗi nay lên làm… Bí thư Đảng ủy xã?!.

Theo ông Thạo, xã đang cân nhắc cho gia đình chị Tuyên được gắp thăm lại, trúng đâu sẽ lấy đó. Nhưng việc làm này còn “khó như lên giời” vì đất đã chia cho các hộ dân rồi, giả sử chị Tuyên có gắp được thì cũng không ai trả ruộng./.