Sạt lở đê biển ĐBSCL: Thảm họa đến từng ngày

Không chỉ sạt lở bờ sông, thời gian gần đây tình trạng sạt lở đê biển ở các tỉnh, thành ĐBSCL như ở Trà Vinh, Kiên Giang, Tiền Giang đang diễn biến hết sức phức tạp, đe dọa cuộc sống của hàng ngàn hộ dân.

Tỉnh Kiên Giang có bờ biển chạy dài hơn 200 km. Trong đó có tuyến đê biển dài hơn 130 km. Những năm qua, tuyến đê biển ở địa phương này bị sạt lở ngày càng nhanh và mức độ sạt lở ngày càng nghiêm trọng.

Tuyến đê biển từ Xẻo Rô đến Tiểu Dừa có chiều dài khoảng 70 km được thiết kế xây dựng trong giai đoạn từ năm 2000 – 2005 hiện đang bị sạt lở nghiêm trọng nhất. Nhiều đoạn đê bị sạt lở hết phần đê cũ, biển cách chân đê khoảng 30 mét, có những đoạn sạt lở hết lưu không đê phía đồng, đê thấp, mái đê hầu như không còn theo hiện trạng ban đầu.

Nguy hiểm hơn, khi đê biển báo động sạt lở nhưng ở nhiều đoạn đê người dân vẫn cứ lấn chiếm trồng hoa màu, cất nhà tạm làm ảnh hưởng đến cao trình đê và mái đê. Đã có hơn 400 hộ dân đã bị lập biên bản vi phạm nhưng vẫn chưa được xử lý nên tình trạng lấn chiếm đê biển để làm nhà, trồng hoa màu, thậm chí đào ao nuôi cá vẫn tiếp tục diễn ra.

Ông Trần Trí Khai, Hạt phó Hạt quản lý đê cho biết, trong công tác quản lý đê hiện nay, vấn đề khó khăn nhất là tình trạng lấn chiếm còn diễn ra rất nhiều, địa phương vẫn chưa áp dụng hình thức xử phạt theo nghị định 139 của Chính phủ quy định khiến việc xử lý vi phạm còn rất hạn chế.

Ở tỉnh Tiền Giang có khoảng 36 km bờ biển, kéo dài từ vàm Soài Rạp trên sông Soài Rạp ở phía Bắc đến vàm Cửa Đại trên sông Tiền ở phía Nam. Trong số đó, có 21 km bờ biển thuộc địa bàn huyện Gò Công Đông và 15 km bờ biển thuộc địa bàn huyện Tân Phú Đông.

Hiện nay, trên tuyến bờ biển này đang xảy ra tình trạng sạt lở nhiều nơi với tốc độ ngày càng nhanh và nghiêm trọng, đe dọa đến an toàn cho tính mạng và tài sản nhân dân cũng như cơ sở hạ tầng ven biển Tiền Giang. Sạt lở còn làm biến đổi cảnh quan và ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi sinh, môi trường vùng ven biển.

Hiện tượng sạt lở ở đê biển Tiền Giang diễn ra hầu như quanh năm, nhưng trầm trọng nhất vào các tháng mùa khô, trùng với thời điểm gió chướng đang thổi mạnh. Nhiều đoạn bị sạt lở vào chiều sâu hàng chục mét, đến tận chân đê biển, đe dọa an toàn đê biển Gò Công. Những nơi sạt lở nặng nhất thuộc địa bàn các xã Tân Điền, Tân Thành thuộc huyện Gò Công Đông; Cồn Cống, Cồn Bà, huyện Tân Phú Đông.

Tại cồn Cống (Tân Phú Đông), ông Nguyễn Văn Tuấn - Trưởng ban Quản lý và Khai thác các Dự án nuôi trồng thủy sản, Sở NN&PTNT tỉnh Tiền Giang cho biết, từ năm 2013 đến nay, sạt lở đã làm mất khoảng 7 ha đất đuôi cồn Cống. Còn ở tuyến đê xung yếu Tân Điền, huyện Gò Công Đông dài khoảng 5 km. Cũng do sạt lở nặng trong các tháng mùa khô vừa qua nên sóng biển đã tấn công vào tận chân đê.

Ba năm trở lại đây các hộ dân sinh sống tại ấp Cồn Phụng, xã Long Hòa, huyện Châu Thành, tỉnh Trà Vinh cũng luôn sống trong cảnh nơm nớp lo âu vì sạt lở xảy ra bất cứ lúc nào, nhất là mùa mưa bão. Bình quân mỗi mùa mưa đi qua khu đất cồn rộng hơn 3 km vuông này bị xâm thực 20 m - 30 m, chạy dài hàng trăm mét. Đáng lo ngại hơn là hiện có 90 trong tổng số 113 hộ dân sống tại đây có nhà cửa nằm trực diện với cửa Cung Hầu ra biển, tài sản lẫn tính mạng luôn bị đe dọa.

Ông Trần Văn Hơn, người đã một lần dời nhà nhưng vẫn chưa thể an tâm vì khu đất mới nhà ông tiếp tục xuất hiện vết nứt.

“Mong muốn lớn nhất của người dân nơi đây là có được kè chắn sóng. Ai cũng muốn bám đất giữ làng do ông bà để lại và cố thủ chừng nào chịu không nổi mới rút vì miếng đất là miếng cơm. Những ngày nước lớn mọi người phải thức đêm, đóng từng bao đất để chặn dưới cồn, được bao nhiêu hay bấy nhiêu với tinh thần chung là cố thủ”, ông Hơn tâm sự./.