Khai mạc Hội nghị Bộ trưởng về Ô nhiễm nhựa và Rác thải đại dương do Việt Nam đồng chủ trì

Tối 1/9, 19h - 22h giờ Hà Nội (tức 14h – 17h Trung Châu Âu) (CET) đã diễn ra các nội dung của ngày làm việc thứ nhất với Phiên khai mạc Hội nghị Bộ trưởng về Ô nhiễm nhựa và Rác thải đại dương do các Bộ đối tác của 4 nước Ecuador, CHLB Đức, Ghana và Việt Nam đồng chủ trì, với sự hỗ trợ của Chương trình Môi trường Liên hợp quốc UNEP.

Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tuyến kết hợp trực tiếp tại Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), Genève, Thụy Sỹ vào 2 ngày 1 và 2/9/2021. Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam - Nguyễn Quế Lâm đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường tham dự và có bài phát biểu khai mạc tại Hội nghị. Cùng tham dự với Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Quế Lâm tại đầu cầu Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam còn có đại diện lãnh đạo các bộ, ngành; các đơn vị trực thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường và Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam.

Hội nghị Bộ trưởng về ô nhiễm nhựa và rác thải đại dương do các Bộ đối tác của 4 nước Ecuador, CHLB Đức, Ghana và Việt Nam đồng chủ trì với mục tiêu giữ cho chủ đề ô nhiễm nhựa và rác thải đại dương được đẩy lên cao trên chương trình nghị sự, xây dựng động lực và ý chí chính trị để thúc đẩy một chiến lược toàn cầu chặt chẽ nhằm giải quyết vấn đề ô nhiễm nhựa và rác thải đại dương.

Hội nghị là diễn đàn cho các cuộc tham vấn không chính thức dựa trên các nhiệm vụ từ kỳ họp thứ 3 và thứ 4 của UNEA (UNEA 3/7 và 4/6) về giải quyết vấn đề rác thải đại dương và vi nhựa; những phát hiện của nhóm chuyên gia đặc biệt về rác thải đại dương và vi nhựa, hướng tới kỳ họp lần thứ 5 của Hội đồng Môi trường Liên hợp quốc (UNEA 5.2) sẽ được tổ chức vào tháng 2/2022.

Ô nhiễm rác thải nhựa là vấn đề cấp bách toàn cầu

Phát biểu tại Phiên khai mạc của Hội nghị, Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Quế Lâm cho biết, ô nhiễm nhựa và rác thải đại dương đang trở thành một vấn đề cấp bách toàn cầu, đe dọa đến các hệ sinh thái, chất lượng môi trường và môi trường sống của con người và các loài sinh vật trên thế giới. Thực tế đó, đòi hỏi thế giới phải chung tay khẩn trương hành động để giải quyết thách thức nghiêm trọng này trước khi quá muộn.

Nhận thức được tầm quan trọng của việc cần phải giải quyết vấn đề ô nhiễm nhựa đại dương, Chính phủ Việt Nam đặc biệt quan tâm và nỗ lực giải quyết thông qua việc đổi mới căn bản trong chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường và bằng những hành động thiết thực, điển hình như: Thông qua Luật Bảo vệ môi trường 2020, trong đó luật hóa các nội dung liên quan đến chất thải nhựa như quản lý, tái sử dụng, tái chế, xử lý và phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn về nhựa; Ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về quản lý rác thải nhựa đại dương đến năm 2030; Bên cạnh đổi mới về chính sách, Việt Nam cũng tăng cường các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức của người dân trong việc tiêu dùng và thải bỏ sản phẩm nhựa; Tăng cường nghiên cứu khoa học, đổi mới và chuyển giao công nghệ. Việt Nam đã thiết lập một cơ chế đối tác cho phép doanh nghiệp sản xuất và cơ quan chính phủ hợp tác trong giải quyết vấn đề ô nhiễm chất thải nhựa.

Với tinh thần “Việt Nam – thành viên có trách nhiệm của Liên hợp quốc” và tiếp tục khẳng định những cam kết chính trị với cộng đồng quốc tế trong giải quyết ô nhiễm nhựa, Việt Nam đã chủ động, tích cực tham gia quá trình xây dựng và đã có những đóng góp bước đầu đối với việc hình thành một Thỏa thuận toàn cầu về ô nhiễm nhựa đại dương. Việt Nam ủng hộ và sẵn sàng tham gia thảo luận để cùng xây dựng về một Thỏa thuận về ô nhiễm nhựa đại dương trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, trong khuôn khổ của Liên hiệp quốc, vì một đại dương xanh, hành tinh xanh, hòa bình, ổn định và thịnh vượng.

Tháng 6 vừa qua, Việt Nam cũng đã cùng 78 Quốc gia Thành viên Liên Hợp Quốc và Liên Minh Châu Âu ủng hộ Tuyên bố Ngày Đại Dương về Ô nhiễm nhựa, qua đó kêu gọi việc thành lập Uỷ ban đàm phán Liên chính phủ tại UNEA 5.2 để nhanh chóng bắt đầu tiến trình đàm phán cho một thoả thuận toàn cầu mang tính ràng buộc pháp lý về ô nhiễm nhựa.

Nhân dịp này, Việt Nam kêu gọi các đại biểu tham dự Hội nghị tập trung thảo luận về các giải pháp huy động sự tham gia của các quốc gia trong việc giải quyết vấn đề ô nhiễm nhựa, rác thải đại dương, đề xuất những mô hình sản xuất, tiêu thụ bền vững sản phẩm nhựa; các bước quyết định tiếp theo, bao gồm việc ủng hộ Dự thảo Nghị quyết UNEA 5.2 về việc thành lập Uỷ ban Đàm phán, đã được một số quốc gia tiên phong đồng soạn thảo, để xúc tiến đàm phán về một khuôn khổ pháp lý toàn cầu về ô nhiễm nhựa. 

“Tôi đánh giá cao sự ủng hộ của quý vị đối với dự thảo Tuyên bố Bộ trưởng của Hội nghị. Tôi mong rằng, Hội nghị sẽ đạt được những kết quả thiết thực, góp phần xây dựng động lực và ý chí chính trị để thúc đẩy một chiến lược toàn cầu chặt chẽ nhằm chấm dứt tình trạng ô nhiễm nhựa và rác thải biển, vì một tương lai biển sạch”, Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Quế Lâm nhấn mạnh.

Hội nghị ngày thứ nhất tiếp tục với các nội dung: Cập nhật về hiện trạng ô nhiễm nhựa và rác thải đại dương gần đây; Tóm tắt kết quả của các Cuộc họp trù bị chuẩn bị cho Hội nghị Bộ trưởng đã được tổ chức ngày 27- 28/5 và 28-29/6/2021 và trình bày về dự thảo Tuyên bố Bộ trưởng.

Ngày thứ 2 của Hội nghị sẽ diễn ra các nội dung quan trọng về các bước trong tiến trình hướng tới Kỳ họp thứ 5 của Hội đồng Môi trường Liên hợp quốc (UNEA 5.2), đặc biệt là phiên Đối thoại cấp cao, các đại diện cấp cao sẽ được mời đưa ra các tuyên bố về lập trường mang tính quốc gia, đặc biệt là về kết quả mong muốn đối với Kỳ họp thứ năm của Hội đồng Môi trường LHQ (UNEA 5.2) và các ý kiến liên quan đến Tuyên bố Bộ trưởng. Cũng tại Phiên đối thoại cấp cao này, các đại diện cấp cao sẽ được mời xem xét thông qua Tuyên bố Bộ trưởng./.