Nhập nhằng gỗ lậu nằm la liệt tại Trung tâm bảo tồn voi Đắk Lắk

Chỉ mất khoảng 5 phút đi ô tô, qua đoạn đường đất dài chừng 1km, từ trụ sở Trung tâm bảo tồn voi Đắk Lắk vào rừng, ngay cạnh một chốt bảo vệ rừng và ngay bên đường, chúng tôi đã tiếp cận được hiện trường bãi tập kết gỗ trái phép. Những lóng gỗ lớn, nhỏ nằm la liệt trên một khoảnh rừng đã bị phá trắng, ở đầu mỗi lóng gỗ, những vết cưa còn khá mới, một số vẫn còn ứa nhựa và cơ quan kiểm lâm đã đánh dấu kiểm tra từng lóng gỗ.

Gỗ tập kết tại đây gồm nhiều chủng loại như căm xe, cà chít, dầu và nhiều kích cỡ, chủ yếu có đường kính từ 20-30cm. Theo quan sát của chúng tôi, có 4 bãi gỗ nằm gần nhau và nằm giữa lâm phần của Trung tâm bảo tồn voi Đắk Lắk, thuộc Khoảnh 2, Tiểu khu 462, xung quanh vẫn là rừng khộp tự nhiên.

Chỉ tay về bãi gỗ trái phép, một cán bộ Trung tâm bảo tồn voi Đắk Lắk cho biết, tại vị trí này, trung tâm đang triển khai dự án chuồng voi. Tuy nhiên, không rõ vì sao, lại xuất hiện những bãi gỗ trái phép ở ngay trên diện tích này.

Ông Huỳnh Trung Luân, Giám đốc Trung tâm bảo tồn voi Đắk Lắk thông tin, dự án làm chuồng nuôi voi được tỉnh phê duyệt trên diện tích 3,21ha, được phép khai thác trắng. Việc khai thác gỗ tại dự án có sự giám sát của Hạt Kiểm lâm huyện Buôn Đôn, sự phối hợp của Trung tâm và đã hoàn thành khai thác trong tháng 6/2021. Kết thúc tận thu được 152m3 gỗ các loại và đã được Sở Tài chính Đắk Lắk bán thanh lý toàn bộ cũng trong tháng 6/2021. Hiện nay còn 10 m3 gỗ các loại đơn vị khai thác chưa vận chuyển hết, vẫn còn tại khu vực dự án chuồng voi. 

Ông Luân cảm thấy bất ngờ khi đầu tháng 7/2021, các cơ quan chức năng phát hiện bãi gỗ trái phép ngay tại khu vực đơn vị triển khai dự án. Theo vị giám đốc trung tâm bảo tồn voi, đơn vị được giao diện tích rừng chỉ có 200ha, trụ sở cơ quan ngay trên lâm phần và có đến 4 nhân viên trực tiếp bảo vệ rừng, thuê thêm 2 người địa phương cùng tham gia, liên tục nhiều năm tại đơn vị không xảy ra vụ phá rừng nào. Vụ việc phát hiện bãi gỗ trái phép lại xảy ra đúng thời điểm đơn vị triển khai dự án và 4 nhân viên bảo vệ rừng đi cứu hộ voi ở Đắk Nông. Vụ việc xảy ra đã hơn 2 tháng nhưng Trung tâm chưa có báo cáo vì Hạt Kiểm lâm huyện đang tiến hành điều tra.

Về nghi vấn lợi dụng triển khai dự án để hợp thức hoá gỗ trái phép, ông Luân cho rằng: “Đó mới là ý kiến phản ánh từ bên ngoài chứ chưa ai khẳng định được cái này. Chúng tôi là chủ rừng đang thường xuyên phối hợp kiểm tra chặt chẽ hiện trường để cùng với cơ quan điều tra tìm ra thủ phạm, sớm đưa vụ này ra ánh sáng. Chúng tôi làm công tác bảo tồn nên ý thức rất cao về bảo vệ rừng”.

Bà H’Lan Niê Buôn Dap, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Buôn Đôn cho biết qua kiểm tra sơ bộ, có 27m3 gỗ các loại được phát hiện tập kết tại khu vực Trung tâm bảo tồn voi thực hiện chuyển đổi rừng dự án làm chuồng voi và toàn bộ số gỗ này không nằm trong số gỗ dự án. Qua kiểm tra, một số gốc cây và lóng gỗ là phù hợp tại hiện trường, nhưng một số lóng gỗ không phù hợp, nghi là được khai thác nơi khác và tập kết về đây.

Theo bà H’Lan, vụ việc không phải do Trung tâm bảo tồn voi phát hiện mà do Chi cục Kiểm lâm phối hợp với Hạt kiểm lâm Buôn Đôn và Đội kiểm lâm cơ động số 1 phát hiện. Việc điều tra kéo dài đến 2 tháng chưa xong là vì phải chờ kết quả giám định của cơ quan cấp trên, nhưng hiện tại đã sắp hoàn thiện hồ sơ. Vụ việc đủ yếu tố cấu thành tội phạm, đủ khối lượng để khởi tố vụ án hình sự để chuyển hồ sơ sang cơ quan Công an để tiếp tục điều tra, làm rõ.

Bà H’lan khẳng định trong bất kỳ trường hợp nào, Trung tâm bảo tồn voi phải chịu trách nhiệm đầu tiên vì để xảy ra vụ việc trên lâm phần của đơn vị: “Hiện tại thì chưa phát hiện được đối tượng khai thác số lâm sản, cho nên khởi tố vụ án xong sẽ chuyển cho Công an để Công an tiếp tục làm. Dù như thế nào, xảy ra trên trên lâm phần mà chủ rừng đang quản lý thì trách nhiệm trước mắt phải là anh được nhà nước giao quản lý, bảo vệ rừng đó. Chủ rừng phải chịu trách nhiệm đầu tiên, Luật Lâm nghiệp quy định rõ ràng rồi".

Với diện tích rừng nhỏ, lực lượng bảo vệ rừng hùng hậu bậc nhất trong các đơn vị chủ rừng ở Tây Nguyên, 6 người bảo vệ 200ha,liên tục nhiều năm Trung tâm bảo tồn voi Đắk Lắk không phát hiện vụ phá rừng, khai thác gỗ trái phép nào. Thế nhưng, ngay thời điểm đơn vị này triển khai dự án chuyển đổi rừng để làm chuồng voi thì lại xảy ra vụ việc hàng trăm lóng gỗ các loại, khối lượng lên đến 27m3 được tập kết ngay tại khu vực làm dự án, gần sát số gỗ hợp pháp chưa được chuyển đi. Nếu trà trộn chúng với nhau thì sẽ vàng thau lẫn lộn, dễ dàng bị tuồn ra khỏi rừng. Số gỗ trái phép không hề nhỏ, việc tập kết phải mất nhiều thời gian, cần phương tiện cơ giới, nhưng chủ rừng đang trong thời gian thực hiện dự án; nhiều cán bộ, nhân viên thường xuyên vào khu vực này nhưng lại không phát hiện. Những dấu hiệu bất thường này cần được các cơ quan chức năng tỉnh Đắk Lắk và huyện Buôn Đôn làm rõ./.