TP HCM: Đìu hiu phòng khám bác sĩ gia đình

Thành phố Hồ Chí Minh đặt ra mục tiêu đến năm 2015, 100% trạm y tế tại thành phố sẽ triển khai phòng khám bác sĩ gia đình. Hiện tại tuy có nhiều phòng khám bác sĩ gia đình đã đi vào hoạt động, nhưng lại thiếu vắng bệnh nhân, thậm chí thiếu vắng cả bác sĩ chuyên về lĩnh vực y học gia đình.

Hơn 1 năm, có 2 lượt bệnh nhân đến khám

Bảng hiệu Phòng khám bác sĩ gia đình tại Trạm y tế phường 1, quận Gò Vấp thông báo mở cửa từ 7h30 đến 16h thứ 4 và thứ 6 hàng tuần. Thế nhưng khi đến đây vào buổi sáng thứ 4, chúng tôi không hề thấy bóng dáng một bệnh nhân nào đến khám.

(Ảnh minh họa)

Bác sĩ Đặng Thị Bé, Trưởng trạm y tế phường 1, quận Gò Vấp cho biết: Phòng khám bác sĩ gia đình của trạm bắt đầu hoạt động từ tháng 7/2013 nhưng sau hơn 1 năm chỉ mới có 2 lượt bệnh nhân đến khám tại trạm và 4 lượt nhờ bác sĩ đến khám tại nhà.

Bác sĩ Bé nói: “Ở đây hoàn toàn miễn phí kể cả mỗi lần khám, tư vấn, nhưng sau hơn 1 năm hoạt động thì gần như không hiệu quả. Khi bệnh nhân đến thì họ đồng ý khám, tư vấn; nhưng khi kê toa thuốc để ra ngoài mua thì bệnh nhân từ chối ngay, bởi họ nói sẽ đi khám bảo hiểm y tế để được thuốc”.

Còn tại Trạm y tế phường 24 quận Bình Thạnh, sau 3 tháng triển khai cũng chỉ có 6-7 lượt bệnh nhân đến khám, dù đã nơi đây đã cố gắng thu hút bệnh nhân bằng cách lồng ghép tư vấn để khám bác sĩ gia đình trong hoạt động khám chữa bệnh hàng ngày.

Điều dưỡng Đỗ Thị Vân Hồng, Phó trưởng Trạm y tế phường 24, quận Bình Thạnh cho rằng: “Việc triển khai bác sĩ gia đình gặp khó do thiếu nguồn nhân lực. Một bác sĩ ở trạm phải kiêm nhiệm nhiều việc như quản lý trạm, chuyên môn, đứng đầu ban chăm sóc sức khỏe, nâng cao trình độ chuyên môn. Kiêm nhiệm nhiều không đi sâu nữa. Do đó thậm chí có trang thiết bị nhưng cũng không sử dụng được do không có người”.

Tình hình khám chữa bệnh bác sĩ gia đình tại một số trạm y tế khác trên địa bàn thành phố cũng tỏ ra không mấy khả quan, lượt bệnh nhân đến khám chỉ đếm trên đầu ngón tay. Như tại quận Gò Vấp, sau 6 tháng triển khai phòng khám bác sĩ gia đình tại 5 trạm y tế phường thì chỉ thu hút được 9 bệnh nhân.

Quận 5 sau 4 tháng triển khai phòng khám bác sĩ gia đình tại 3 trạm y tế nhưng chỉ có 4 bệnh nhân. Quận Bình Thạnh dù đã được phê duyệt triển khai 6 phòng khám bác sĩ gia đình tại trạm y tế nhưng trên thực tế chỉ có 2 phòng khám hoạt động và lượng bệnh nhân ở những nơi này sau 3 tháng cũng chỉ chỉ khoảng 6-7 lượt bệnh nhân.

Ngay cả ở Trạm y tế phường 9, quận 10 là nơi đầu tiên của thành phố thực hiện phòng khám bác sĩ gia đình tại trạm y tế thì nơi này qua hơn 1 năm hoạt động cũng chỉ lập được 70 hồ sơ bệnh án bác sĩ gia đình.

Việc kém hiệu quả trong hoạt động của những phòng khám bác sĩ gia đình tại các trạm y tế xuất phát từ rất nhiều nguyên nhân. Một phần từ tâm lý, thói quen của người dân khi có bệnh thì chỉ tìm đến khám ở bệnh viện. Như trường hợp của bà Ngô Thị Hường, nhà chỉ cách Trạm y tế phường 10, quận 10 vài bước chân nhưng chưa khi nào bà đi đến phòng khám bác sĩ gia đình ở đây. Bà Hường cho biết: “Tôi còn khỏe nên sẽ vẫn đến bệnh viện. Khi nào về già, không đi nổi thì chắc mới gọi bác sĩ gia đình. Chứ giờ đến bệnh viện cũng tốt lắm. Đi bệnh viện vẫn tốt hơn”.

Tuy nhiên, trở ngại lớn nhất chính là chưa thực hiện được việc khám chữa bệnh bảo hiểm y tế ban đầu tại trạm y tế vì vậy chưa thu hút được người bệnh. Hiện mới chỉ có 82 trạm y tế được Bảo hiểm xã hội thành phố cấp mã số khám chữa bệnh bảo hiểm ban đầu, chiếm 25% tổng số trạm y tế tại thành phố. 

Điều đáng nói là nếu rào cản về bảo hiểm y tế được giải quyết, thì hệ thống bác sĩ gia đình tại trạm y tế vẫn phải đối mặt với vấn đề cam go hơn nữa đó là nguồn nhân lực. Tìm một bác sĩ cho trạm y tế phường xã đã khó, việc động viên lực lượng này đi học bác sĩ gia đình còn khó hơn.

Bác sĩ Nguyễn Duy Thái, Phó Giám đốc Trung tâm y tế dự phòng quận Bình Thạnh cho biết: “Vừa rồi chúng tôi cử 7 bác sĩ đi học bác sĩ gia đình. Lúc đầu anh chị em không đi, nhưng động viên thì anh em cũng đi. Bởi vì người ta muốn học chuyên sâu để có thể mở phòng mạch cải thiện đời sống, vì đời sống y tế dự phòng rất khó khăn”.

Điều quan trọng là tay nghề của bác sỹ

Để tạo niềm tin cho người bệnh thì vấn đề quan trọng nhất chính là tay nghề của các bác sĩ gia đình. Nhưng đây là điều mà ngành y tế thành phố đã bỏ quên khi quyết tâm mở rộng hệ thống phòng khám bác sĩ gia đình. Vì đa phần bác sĩ tại trạm y tế là từ y sĩ học chuyên tu để trở thành bác sĩ đa khoa, sau đó được cử đi học thêm 10 tháng về bác sĩ gia đình.

Bác sĩ Nguyễn Thị Kim Oanh, Trạm trưởng Trạm y tế phường 9, quận 10 – nơi có lượng bệnh nhân tham gia khám bác sĩ gia đình có thể xem là nhiều nhất thành phố chia sẻ rất thẳng thắn về vấn đề này: “Vấn đề cơ sở vật chất chỉ là thứ cấp. Vì ở đây, có những bệnh nhân ở quận khác, thậm chí ở ngoại thành cũng đăng ký bác sĩ gia đình. Trong phòng khám bác sĩ gia đình, con người là quan trọng nhất. Khi nào mình thấy người bác sĩ đó có đạt tiêu chuẩn bác sĩ gia đình thì mới nên triển khai”.

Hiện tại, mô hình phòng khám bác sĩ gia đình đã được triển khai tại 99 trạm y tế và 21 bệnh viện quận, huyện và thành phố đặt ra mục tiêu đến năm 2015 sẽ có 100% Trạm y tế phường xã có phòng khám bác sĩ gia đình.

Tuy nhiên, điều khiến dư luận băn khoăn là khi các trạm y tế chưa đạt đủ tiêu chuẩn về mô hình bác sĩ gia đình và cũng chưa phát huy tác dụng, chưa được nhiều người dân tìm đến thì liệu có nên mở rộng quy mô hoạt động của mô hình này?./.