TS trẻ thuyết phục Thủ tướng về dự án “mắt thần” cho người khiếm thị

Mới đây, tại buổi gặp gỡ với hơn 70 nhà khoa học trẻ tiêu biểu, chỉ sau 10 phút được thuyết phục bởi chính người sáng chế, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng ngay lập tức quyết định: Chính phủ sẽ hỗ trợ toàn bộ kinh phí thực hiện Đề án Sản xuất 300.000 kính "mắt thần" dành cho người khiếm thị.

Tác giả của công trình sáng chế mang tính bước ngoặt với người khiếm thị ấy là Tiến sĩ Nguyễn Bá Hải, Phó Giám đốc Trung tâm Bồi dưỡng Giáo viên và Đào tạo nhân lực công nghệ cao, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh, là công dân trẻ tiêu biểu toàn quốc năm 2014 và cũng là người từng có 5 sáng chế quốc tế khi ở tuổi 28.

Phiên bản mới của kính mắt thần nặng 200gr  (ảnh: KT)

Thật dễ dàng đồng cảm với niềm vui của những người mù khi tự mình đi lại sau khi sử dụng sản phẩm kính "mắt thần". Đây là công trình mà Tiến sĩ Hải cùng các cộng sự của mình ấp ủ và dành trọn tâm huyết cho những mảnh đời luôn khát khao ánh sáng.

Nhìn bề ngoài, phiên bản "mắt thần" mới nhất giống như kính mắt thông thường, nhưng thực chất đây là một loại kính điện tử gọn nhẹ, tích hợp cả chức năng báo thức, định vị, nghe nhạc. Trong khoảng cách từ 50 cm đến 3 m được lập trình sẵn, kính sẽ nhận diện các vật cản trái phải, trên dưới, đứng yên hay di động. Sau đó sẽ báo rung cho người sử dụng biết để chọn hướng đi an toàn.

Nói về sự ra đời của ý tưởng "mắt thần", Tiến sĩ Nguyễn Bá Hải cho biết: “Hàng ngày đi làm qua Hội người mù quận Thủ Đức nên tôi nghĩ sao mình không áp dụng ngay kiến thức học bên Hàn Quốc về robot sinh học. Robot không có mắt, không có tai, mũi, lưỡi nhưng nó vẫn có thể di chuyển tránh được vật cản. Đó là ý tưởng đầu tiên giúp tôi tạo ra được thiết bị đeo giúp người khiếm thị tránh được vật cản”.

Năm 2012, lần đầu tiên Tiến sĩ Hải cho ra đời đôi “mắt thần” có khả năng giúp người mù biết được những vật xung quanh mình ở đâu, to hay nhỏ, cao hay thấp, xa hay gần…

Chiếc “mắt thần” thuở ban đầu ấy có tên là "SPKT Eye", hay còn được người mù gọi là “Chiếc nón kỳ diệu”. Bởi khi ấy sáng tạo này có hình dạng một chiếc nón bảo hiểm, rất cồng kềnh, nặng gần 2kg và có giá lên đến 20 triệu đồng. Sau hơn 9 lần cải tiến, đến nay phiên bản mắt thần trở nên gọn nhẹ như một chiếc mắt kính bình thường, trọng lượng chỉ khoảng 200gr với giá giảm đến chục lần, chỉ còn hơn 2 triệu đồng một chiếc. Niềm hạnh phúc của người tiến sĩ trẻ là thấy được nụ cười rạng rỡ của những người mù, khi họ tự đi lại một cách dễ dàng.

Tiến sĩ Nguyễn Bá Hải nói: “Đó là hạnh phúc tinh khiết nhất trong cuộc đời mình cảm nhận được khi những người khó khăn, thiếu thốn đi giác quan để đi lại, nhưng mình có thể bù đắp được cho họ bằng công nghệ. Mình thấy việc làm đó hết sức đẹp và nhân văn”.

Nhiều đơn vị ngỏ lời mua bản quyền sản phẩm độc đáo và nhiều ý nghĩa này với mức giá không hề rẻ, nhưng Tiến sĩ Hải đã từ chối và ngỏ ý tìm nhà tài trợ để sản xuất gửi tặng người khiếm thị.

Hiện nay, Việt Nam có khoảng 1,2 triệu người khiếm thị ở nhiều mức độ khác nhau, trong đó có khoảng 300.000 người bị mù hoàn toàn. Đó là một phần lý do mà Thủ tướng Chính phủ nhanh chóng bị thuyết phục bởi sản phẩm rất hữu ích này. Tiến sĩ Hải cũng cho biết, sáng chế đã được đứng tên, công nhận và cấp bằng nhưng nếu nhà nước cần thì anh sẵn sàng tặng lại. Tin tưởng vào tài năng và tâm huyết của vị Tiến sĩ trẻ, Nhà Giáo ưu tú, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đỗ Văn Dũng, Hiệu trưởng trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh nói: “Hải cố gắng dành hết sức lực của mình để truyền đạt kiến thức mình đã được học, nghiên cứu cho thế hệ tương lai - thế hệ có thể giúp nước ta vươn lên những tầm cao mới, theo kịp các nước trong khu vực trong lĩnh vực khoa học công nghệ. Tôi tin Hải sẽ làm được điều đó”.

Tiến sĩ Hải còn có nhiều sáng chế ý nghĩa khác như: máy pha cà phê, robot dạy tiếng Anh… Riêng sản phẩm "mắt thần" cho người khiếm thị sẽ còn có nhiều phiên bản tiên tiến hơn trong tương lai không xa. Bởi theo quyết tâm của vị tiến sĩ tuổi 32 này, anh còn mong muốn giúp người mù thấy được cả hình ảnh, màu sắc và có thể đọc sách. Khi ấy "mắt thần" Việt Nam sẽ ra nước ngoài, để khoa học vì cộng đồng sẽ chắp cánh cho những ước mơ không giới hạn./.