Vĩnh biệt giáo sư, nhạc sĩ Nguyễn Lân Tuất
VOV.VN -Ông ra đi ở tuổi tám mươi, để lại cho đời bao di sản vô giá về âm nhạc
Giáo sư, TSKH Nghệ thuật- nhà soạn nhạc Nga ưu tú gốc Việt Nguyễn Lân Tuất vừa qua đời ngày 29/4/2014 tại Liên bang Nga, sau một thời gian mắc bệnh hiểm nghèo, hưởng thọ 80 tuổi. Lễ tiễn đưa ông vào ngày 1/5 tại thành phố Novoxibir.
Giáo sư Nguyễn Lân Tuất chỉ huy dàn nhạc |
Bị ốm suốt chục ngày qua, tôi không thể bay về Novoxibir để nhìn thấy anh lần cuối, lòng nghẹn ngào một niềm ân hận sâu xa. Niềm ân hận đó càng trào dâng lên khi tôi một mình ngồi xem lại băng video buổi biễu diễn mừng năm mới do anh chỉ huy dàn nhạc. Nhìn những tràng vỗ tay không dứt, nhìn những bó hoa tươi thắm của khán giả tặng anh, nhìn những khuôn mặt đầy xúc cảm và biết ơn của công chúng Nga dành cho anh - Nhạc sĩ Nguyễn Lân Tuất, sau khi kết thúc những nốt nhạc cuối cùng trong đêm biễu diễn, lồng tôi không khỏi bồi hồi xúc động và tự hào. Cảm xúc đó gắn với một niềm tiếc thương, khi tôi chợt hiểu rằng, con người đó đã ra đi mãi mãi, và sẽ không biết đến bao giờ, cộng đồng người Việt Nam mới có lại được một tài năng âm nhạc như thế!
Bao nhiêu năm sống ở Nga, tôi có được hai lần hưởng trọn niềm tự hào vẹn tròn như vậy.
Lần đầu tiên tôi gặp anh ở Hội trường Đại sứ quán năm 1996, ngay sau khi Ban Công tác Cộng đồng được thành lập. Anh mặc bộ complê trắng, tóc chải bồng bềnh, tươi cười đi lại, bắt tay và đưa cacvidit cho mọi người, phấn khởi hồn nhiên và có phần ngỡ ngàng trước sự trọng thị của anh em cán bộ Sứ quán và anh em văn nghệ. Đó là một sự hội nhập ban đầu của một người sau ba chục năm thu mình lại trước sự bủa vây của dư luận và thế sự, giờ đây đến lúc tự cởi trói cho mình.
Nửa năm sau, anh tham gia vào chuyến về nước đầu tiên do Hội Doanh nghiệp tổ chức. Theo lịch của cuộc hành trình, chuyến đi sẽ xuất phát từ Moscow, về Hà Nội dự mấy cuộc gặp gỡ của Quốc hội, Bộ Ngoại giao, Bộ Thương mại. Trong những ngày đó, anh Nguyễn Lân Tuất luôn là nhân vật chính, anh đăng đàn phát biểu, kể về nước Nga, kể về âm nhạc Nga, kể về mình, dường như sự dồn nén sau bao nhiêu năm giờ đây mới có cơ hội bày tỏ.
Nhạc sĩ Nguyễn Lân Tuất |
Mấy hôm trước, nhạc sĩ Hồng Hà gọi điện cho tôi rất khuya, báo tin anh Nguyễn Lân Tuất nguy kịch lắm, gia đình ở Hà Nội đã cho người sang rồi. Tôi đề nghị Hồng Hà và sau đó là Châu Hồng Thuỷ cố gắng tìm được điện thoại người nhà anh Nguyễn Lân Tuất hoặc một ai trong Hội Đồng hương ở thành phố Novoxibir để liên lạc. Một là để nắm thông tin, hai là chủ động để chuẩn bị....Vì đơn giản là tôi sợ. Bao nhiêu năm ở Nga, có những con người cao quý ra đi mà chúng tôi thiếu chu đáo trong lễ tiễn đưa, tôi sợ sự vô tình.
Giáo sư Nhikulin, một bậc thầy và là một người bạn lớn của Việt Nam, một chuyên gia việt Nam học hàng đầu mất đi, ở Moscow có bao nhiêu học trò của ông, vì thiếu thông tin, chỉ có mỗi tôi và anh Lê Minh Dần kịp đến được nghĩa trang trong buổi lễ tang.
Rồi Giáo sư Nguyễn Tài Cẩn, nhà ngôn ngữ học nổi tiếng nhất Việt Nam qua đời ở Moscow mà chỉ có mấy anh em chúng tôi mang hai vòng hoa khiêm nhường đến viếng...
Chiều 29/4, sau khi nghe tin Nhạc sĩ Nguyễn Lân Tuất tạ thế, tôi báo ngay cho anh Châu Hồng Thuỷ, Hồng Hà cùng anh em trong các Hiệp hội ở Nga, và chỉ sau hai tiếng, tạp chí nguoibanduong, baonga đã kịp thời đăng Tin buồn và bài viết rất đầy đủ về thân thế, sự nghiệp do anh Châu Hồng Thuỷ dày công tổng hợp. Và trên các trang báo cũng đã đăng ngay các bức điện chia buồn của Đại Sứ quán, Hội Người Việt... Và tôi không còn lo nữa, vì anh em trong Hội Văn học Nghệ thuật đã có kế hoạch chuẩn bị chu đáo gửi tới gia quyến thư chia buồn, vòng hoa cho tang lễ.
Anh ra đi ở tuổi tám mươi, tuổi mà nhà thơ Đỗ Phủ cho rằng xưa nay hiếm, để lại cho đời bao di sản vô giá về âm nhạc. Ngày 1/5/2014, tôi không có mặt trong dòng người tiễn đưa anh về miền cực lạc trong những bản nhạc anh sáng tác, đưa anh đến đỉnh vinh quang; mong anh hãy nhận lấy sự ân hận muộn màng và sự kính trọng của tôi, một người con nước Việt./.