Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng: Quản lý dịch vụ viễn thông ở mức tối thiểu, phạt nghiêm

Xin đổi tên Quỹ Dịch vụ viễn thông công ích thành Quỹ Dịch vụ phổ cập

Giải trình một số ý kiến của đại biểu Quốc hội tại phiên thảo luận về dự án Luật Viễn Thông (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, quỹ dịch vụ viễn thông công ích thực ra là quỹ dịch vụ phổ cập. Quốc gia nào cũng phải đặt mục tiêu phổ cập viễn thông, phổ cập Internet, phủ sóng vùng sâu, vùng xa biên giới, hải đảo, nhất là để phát triển kinh tế số, xã hội số.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, nếu nhà nước nhận lấy trách nhiệm phổ cập bằng ngân sách nhà nước, các nhà mạng có xu thế chỉ đầu tư ở những nơi đông dân và có lãi cao. Vì thế, nhà nước phải đầu tư rất nhiều. Bởi vậy, đa số các quốc gia đều chọn cách yêu cầu nhà mạng phải có trách nhiệm phổ cập.

“Có hai cách để nhà mạng thực hiện việc này. Một là yêu cầu các nhà mạng phải phủ sóng rộng. Cách này có khó khăn cho các nhà mạng nhỏ. Hai là các nhà mạng đóng góp vào quỹ phổ cập theo doanh thu. Nhà mạng to đóng nhiều, nhỏ đóng ít. Sau đó, nhà nước dùng quỹ này để phổ cập dịch vụ. Đa số các quốc gia đều theo cách thứ hai này”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho hay.

Tại Việt Nam, quỹ này cơ bản lại giao cho chính các nhà mạng thực hiện, tức là cơ bản nhà mạng nhận lại tiền đóng góp của mình để thực hiện phổ cập dịch vụ từ 2G đến 3G, 4G, 5G và tiếp tục.

Bộ trưởng cho rằng, quỹ đã góp phần tích cực để Việt Nam có vùng phủ sóng rộng, người dân được phổ cập dịch vụ, có điện thoại vào nhóm đầu trên thế giới. Tuy nhiên vừa qua vận hành của quỹ có một số bất cập, như giải ngân chậm, cần phải điều chỉnh các quy định trong dự thảo luật theo hướng xác định rõ mục tiêu, cách thức thu, quản lý, sử dụng quỹ vận hành tốt hơn, thay vì dừng hoạt động của quỹ như ý kiến của nhiều đại biểu.

“Riêng quỹ dịch vụ phổ cập, ngoài phủ sóng vùng khó khăn còn hỗ trợ bà con vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, cả thiết bị và chi phí sử dụng dịch vụ ở mức cơ bản. Các chương trình giảm nghèo của nhà nước đều có dùng quỹ này để hỗ trợ bà con, xin phép Quốc hội xem xét tiếp tục cho duy trì kỳ này. Bộ TT&TT sẽ báo cáo của Chính phủ xin Quốc hội cho đổi tên quỹ thành Quỹ Dịch vụ phổ cập, thay đổi một số cơ chế để khắc phục các tồn tại. Bộ TT&TT cũng sẽ gửi các đại biểu báo cáo bổ sung về hoạt động của quỹ thời gian vừa qua”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đề xuất.

Trung tâm dữ liệu chưa có quy định chuyên ngành về điều kiện kinh doanh

Về trung tâm dữ liệu và dịch vụ điện toán đám mây, theo Bộ trưởng cũng phải được quản lý ở đâu đó để chính danh giải quyết các tranh chấp, các vấn đề phát sinh giữa doanh nghiệp để đảm bảo chất lượng với khách hàng, để Nhà nước đảm bảo sự phát triển theo chiến lược, quy hoạch, tiêu chuẩn và quy chuẩn.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, Luật Đầu tư đã xác định trung tâm dữ liệu là ngành nghề kinh doanh có điều kiện nhưng đến nay chưa có quy định chuyên ngành về điều kiện kinh doanh trung tâm dữ liệu đưa vào viễn thông để quản lý, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển hạ tầng viễn thông đã chuyển sang hạ tầng số; Trung tâm dữ liệu và điện toán đám mây cung cấp dịch vụ thông qua mạng viễn thông giống như dịch vụ viễn thông giá trị gia tăng.

“Bộ TT&TT sẽ đề xuất Chính phủ chỉnh lý quy định theo hướng quản lý mềm giống như nhiều quốc gia khác để tạo ra sự phát triển mạnh mẽ của loại hình hạ tầng và dịch vụ này, nhưng vẫn đảm bảo an toàn an ninh và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Trung tâm dữ liệu có tính hạ tầng phát triển phải phù hợp với quy hoạch nên cần đăng ký. Điện toán đám mây dịch vụ nên chỉ cần thông báo. Các thủ tục đăng ký, thông báo có thể làm trực tuyến dựa trên cam kết của doanh nghiệp mà không tiền kiểm”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho hay.

“Về tỷ lệ góp vốn của nhà đầu tư nước ngoài sẽ cho phép đến 100%. Các doanh nghiệp trong và ngoài nước đều quản lý như nhau. Không bảo hộ ngược”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh.

Dịch vụ viễn thông quản lý tối thiểu, xử phạt nghiêm minh

Về dịch vụ viễn thông, đây là các dịch vụ nhắn tin loại giống như dịch vụ viễn thông cơ bản nhưng được cung cấp bởi công nghệ Internet. Quan điểm của Bộ TT&TT là quản lý dịch vụ không phụ thuộc vào công nghệ nhưng dịch vụ viễn thông thì không có hạ tầng. Người dùng dễ thay đổi nhà cung cấp do thủ tục đăng ký dịch vụ đơn giản, thị trường rất cạnh tranh vì nhiều nhà cung cấp.

“Do vậy, quản lý phải ít hơn, mềm hơn dịch vụ viễn thông truyền thống. Quản lý dịch vụ viễn thông chủ yếu là ở khía cạnh liên quan đến lợi ích công cộng”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định.

“Quản lý ở mức tối thiểu nhưng xử phạt nghiêm minh, quản lý cơ bản dựa trên những gì mà nhà cung cấp dịch vụ đã có để tránh phát sinh thêm chi phí tuân thủ. Quản lý sẽ không phân biệt nhà cung cấp dịch vụ lớn hay nhỏ, thu tiền hay không thu tiền, trong nước hay ngoài nước vì quản lý đã ở mức tối thiểu thì không cần phân biệt. Yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ phải minh bạch thông tin đối với khách hàng về giá, điều kiện hợp đồng, chất lượng dịch vụ nếu có; Yêu cầu nhà cung cấp dịch vụ bảo mật thông tin của khách hàng cung cấp thông tin cho cơ quan điều tra khi có yêu cầu”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nêu rõ.

Hạ tầng viễn thông là hạ tầng thiết yếu, được Nhà nước ưu tiên xây dựng, bảo vệ và hỗ trợ doanh nghiệp viễn thông triển khai hạ tầng. Khi sang 5G, 6G, tần số cao nên phủ sóng hẹp cần nhiều trạm phát sóng phục vụ không chỉ con người mà còn là vạn vật cần dung lượng lớn. Do vậy, hạ tầng sẽ tăng gấp bội nên sẽ càng cần hơn việc chia sẻ dùng chung hạ tầng luật sửa đổi quy định rõ ràng hơn về thẩm quyền của Chính phủ, Bộ TT&TT, Bộ Xây dựng và UBND cấp tỉnh về quy hoạch, tiêu chuẩn, quy chuẩn về xử lý tranh chấp đối với xây dựng hạ tầng viễn thông…/.