Đẩy mạnh kết nối chia sẻ dữ liệu phục vụ phát triển TMĐT, nâng cao hiệu quả quản lý thuế

Hiệu quả trong công tác kết nối, chia sẻ dữ liệu phục vụ phát triển TMĐT

Tại Chỉ thị số 18/CT-TTg ngày 30/5/2023 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh kết nối, chia sẻ dữ liệu phục vụ phát triển TMĐT, chống thất thu thuế, đảm bảo an ninh tiền tệ nêu rõ, trong những năm gần đây, kinh tế số Việt Nam đã có sự phát triển mạnh mẽ với sự đóng góp quan trọng của TMĐT. Chính vì vậy, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành nhiều chính sách, quy định liên quan. Các bộ ngành, cơ quan cũng đã tổ chức thực hiện, triển khai các giải pháp cải cách hành chính, cắt giảm thủ tục hành chính, hiện đại hóa, ứng dụng CNTT trong lĩnh vực thuế, thương mại điện tử,… từ đó góp phần hỗ trợ, thúc đẩy việc ứng dụng rộng rãi TMĐT trong doanh nghiệp và cộng đồng, xây dựng thị trường lành mạnh, có tính cạnh tranh và phát triển bền vững.

Theo Bộ Tài chính, phát triển thương mại điện tử là một xu thế tất yếu trong cuộc cách mạng 4.0. Hiện nay, thương mai điện tử của Việt Nam, theo đánh giá của Bộ Công Thương, là 20,5 tỷ USD và sẽ đạt 30,5 tỷ USD vào năm 2025. Việt Nam được xác định là quốc gia có tăng trưởng về thương mại điện tử nhanh nhất khu vực Đông Nam Á. Từ đó đặt ra yêu cầu về quản lý thuế, quản lý về chất lượng hàng hóa, chống lừa đảo.

Thực hiện Chỉ thị 18 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã đẩy mạnh và chia sẻ dữ liệu thương mại điện tử, chống thất thu thuế, Bộ Tài chính đã quyết liệt triển khai và đạt những kết quả tích cực. Về xây dựng và chia sẻ dữ liệu, hiện nay việc chia sẻ dữ liệu thuế, mã số thuế định danh theo căn cước công dân, đến 3/6/2024 đã đạt 97,57%. Đây là một sự tích cực của ngành tài chính bởi phải làm sạch dữ liệu, tập hợp dữ liệu, công nghệ phù hợp thì mới chia sẻ được.

Cùng với Bộ Công Thương, Bộ tài chính đã chia sẻ dữ liệu về 929 sàn giao dịch thương mại điện tử tương ứng với 847 doanh nghiệp là chủ sở hữu sàn giao dịch TMĐT (1 doanh nghiệp có thể sở hữu nhiều sàn) và 284 ứng dụng bán hàng trên mạng.  Chúng ta cũng đã thống nhất danh mục dữ liệu kết nối, chia sẻ với Bộ Tài chính (Cơ quan thuế) 130 tổ chức hoạt động trong lĩnh vực viễn thông, quảng cáo, phát thanh, truyền hình.

Về kê khai, nộp thuế, Bộ Tài chính đã áp dụng định danh và xác thực điện tử đối với cá nhân thực hiện đăng ký kê khai, nộp thuế; dịch vụ chữ ký số, viễn thông, tên miền; cá nhân mở tài khoản thanh toán tại ngân hàng thương mại và tổ chức tín dụng; đang triển khai khuyến khích các sàn giao dịch TMĐT áp dụng đối với tổ chức, cá nhân kinh doanh trên sàn.

Về kết quả quản lý thuế với thương mại điện tử tại Việt Nam, triển khai hóa đơn điện tử, máy khởi tạo tính tiền, Bộ Tài chính đã triển khai hoá đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Đến nay đã có 61.009 cơ sở kinh doanh áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền với số lượng hóa đơn đã sử dụng là 464,8 triệu hóa đơn.

Cũng theo số liệu quản lý thuế đến năm 2024 thì ngành thuế đang quản lý 123.759 người nộp thuế có hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực TMĐT, trong đó cá nhân là 88.147, doanh nghiệp bán hàng hóa thông qua sàn giao dịch TMĐT là 35.131, doanh nghiệp là chủ sở hữu sàn giao dịch TMĐT là 361, doanh nghiệp lớn hoạt động quảng cáo trên môi trường mạng là 24, nhà cung cấp nước ngoài (NCCNN) không có cơ sở kinh doanh cố định tại Việt Nam là 96.

Về số thu Ngân sách Nhà nước, số liệu quản lý thuế trong 2 năm gần nhất đã ghi nhận kết quả thu thuế từ các tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh TMĐT năm 2022 là 83 nghìn tỷ đồng; năm 2023 số thuế đã nộp là 97 nghìn tỷ đồng, 5 tháng đầu năm 2024 số thuế đã nộp trên 50 nghìn tỷ đồng. Lũy kế đến nay đã có 96 NCCNN đã kê khai, nộp thuế với số thuế là trên 15,6 nghìn tỷ đồng.

Về phía Bộ Công thương, hiện nay, Cổng Dịch vụ công của Bộ đã kết nối toàn diện với Cổng Dịch vụ công quốc gia. Theo quy định xác thực điện từ, Cổng Dịch vụ công của Bộ Công Thương sẽ phủ về định danh cá nhân đăng ký tài khoản trên Cổng và chỉ sử dụng VNeID là tài khoản duy nhất trong thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công trên môi trường điện từ thông qua việc cá nhân có thể sử dụng tài khoản đã được xác thực trên Cổng Dịch vụ công quốc gia để khai báo hồ sơ trên Cổng Dịch vụ công Bộ Công Thương.

Bộ Công Thương cũng đã hoàn thành kết nối với Tổng cục Thuế, chuyển dữ liệu của 48.348 thông tin website/ứng dụng TMĐT bán hàng và 1.218 website/ứng dụng cung cấp dịch vụ TMĐT, phục vụ cho công tác quản lý thuế TMĐT.

Những số liệu kể trên cho thấy, việc chia sẻ dữ liệu đã, đang đóng vai trò quan trọng trong việc triển khai các mục tiêu chuyển đổi số quốc gia nói chung và phục vụ công tác điều hành, quản lý thuế TMĐT, tránh thất thu một cách hiệu quả.

Không “ngủ quên trong chiến thắng”

Tại Hội nghị sơ kết 1 năm tháo gỡ “điểm nghẽn” trong triển khai Đề án 06 và đẩy mạnh kết nối, chia sẻ dữ liệu phục vụ phát triển TMĐT, chống thất thu thuế diễn ra hồi tháng 6 năm nay, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đánh giá cao những thành tựu mà các Bộ ngành, tổ chức và địa phương trong cả nước đã thực hiện được thời gian qua. Bên cạnh những kết quả nổi bật đã đạt được của Đề án 06, Thủ tướng nêu rõ, chúng ta tuyệt đối không được chủ quan, tự mãn, "ngủ quên trong chiến thắng".

Việc triển khai Đề án 06 và kết nối, chia sẻ dữ liệu trong thời gian tới vẫn đối mặt với một số tồn tại, hạn chế cần phải nỗ lực tháo gỡ. Đầu tiên là hạn chế về tiến độ xây dựng thể chế, cơ chế, chính sách vẫn còn chậm so với yêu cầu. Tiếp đến là việc phát triển hạ tầng số vẫn còn nhiều bất cập, chưa khắc phục được tình trạng manh mún, cát cứ thông tin, chia cắt và co cụm dữ liệu, vẫn còn các thôn bản “trắng” sóng, “lõm” sóng, tỷ lệ tái sử dụng thông tin, dữ liệu số hóa phục vụ giải quyết hành chính vẫn còn thấp, chưa đáp ứng yêu cầu. Việc kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với cơ sở dữ liệu, hệ thống thông tin của các bộ, ngành, địa phương còn chưa đồng bộ, tương thích về mặt kỹ thuật.

Bên cạnh đó, việc triển khai định danh và xác thực điện tử, đồng bộ dữ liệu dân cư với dữ liệu hộ tịch, thuế, ngân hàng, viễn thông... còn chậm; định danh, xác thực cá nhân, tổ chức, triển khai hóa đơn điện tử còn gặp nhiều khó khăn, rào cản. Công tác an ninh mạng, an toàn thông tin ở nhiều nơi còn chưa được quan tâm đúng mức, tình trạng tấn công mạng có xu hướng gia tăng. Vẫn còn tình trạng chưa bảo đảm về an toàn thông tin, lộ lọt dữ liệu công dân, gây ảnh hưởng tiêu cực đến phát triển kinh tế - xã hội và đời sống của người dân. Việc quản lý thuế, nhất là thu thuế với dịch vụ livestream, thương mại điện tử, dịch vụ ăn uống ở các địa phương… còn thất thoát. Công tác tuyên truyền về triển khai Đề án 06 chưa được thường xuyên, liên tục, nhất là về mô hình hay, cách làm tốt, hiệu quả để các nơi tham khảo, học tập, nhân rộng.

Theo Thủ tướng, trong thời gian tới, để hoàn thành thắng lợi các mục tiêu chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, trong đó có việc triển khai hiệu quả Đề án 06 và phát triển thương mại điện tử, nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế, nhiệm vụ đặt ra cho chúng ta là hết sức nặng nề nhưng vô cùng quan trọng và không kém phần vẻ vang.