Các nước đang mở cửa du lịch quốc tế như thế nào?

Du lịch quốc tế đang dần được khôi phục khi nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ đã mở cửa, còn một số khác đang lên kế hoạch đón khách ngay trong năm nay. Ở châu Âu là Pháp, Tây Ban Nha, Hy Lạp…; khu vực Trung Mỹ và Caribbean là Dominica, Mexico, Costa Rica… còn châu Phi là Seychelles, Tanzania… Một số điểm đến châu Á đã mở cửa gồm Maldives, Sri Lanka và sắp tới là Phuket (Thái Lan), Bali (Indonesia).

Vaccine và các tiêu chuẩn chung

Hầu hết những nơi mở du lịch quốc tế đều yêu cầu du khách xuất trình bằng chứng về việc đã tiêm đầy đủ vaccine ngừa Covid-19; hoặc có kết quả xét nghiệm âm tính Covid-19; hoặc đã bình phục sau khi mắc Covid-19. Đây được coi là yếu tố tiên quyết cho một chuyến du lịch nước ngoài trong giai đoạn bình thường mới.

Chứng nhận này có thể là dạng giấy hoặc điện tử, dùng ngôn ngữ bản địa và tiếng Anh, cùng với một mã QR và sự chứng thực của cơ quan chức năng. Chứng nhận ghi rõ thời gian tiêm hoặc xét nghiệm, loại vaccine hoặc loại xét nghiệm. Ở châu Âu, chứng nhận vaccine dự kiến được gọi là "EU Digital COVID certificate" (EUDCC). 

Với những giấy tờ như trên, cùng nơi xuất phát không nằm trong danh sách hạn chế, người nước ngoài có thể nhập cảnh với mục đích du lịch mà không bị cách ly. Một số nước đòi hỏi thêm một vài biểu mẫu, có thể yêu cầu khách cách ly trong thời gian ngắn hoặc thêm một lần xét nghiệm tại nơi đến, tùy thuộc vào nơi du khách khởi hành. Ví dụ Thái Lan yêu cầu thêm bảo hiểm du lịch chi trả tối thiểu 100.000 USD cho việc chữa trị Covid-19, xác nhận đặt phòng ít nhất 14 đêm và một số giấy tờ khác. 

Bên cạnh các tiêu chuẩn để nhập cảnh, các quy tắc về phòng chống dịch và nới lỏng giãn cách cho cơ sở dịch vụ, điểm tham quan trong nước cũng được thực hiện đồng thời. Ví dụ như tại Pháp, việc đeo khẩu trang là bắt buộc cả trong nhà và bên ngoài; các nhà hàng chỉ sử dụng 50% công suất, còn khu vực ngoài trời được mở 100% với bàn tối đa 6 người. Thái Lan khuyến cáo du khách thực hiện quy tắc DMHTTA (gồm giãn cách, khẩu trang, rửa tay, đo nhiệt độ, xét nghiệm, cài ứng dụng truy vết).

Các kế hoạch linh hoạt

Đặc điểm chung của các kế hoạch mở cửa du lịch quốc tế là tính linh hoạt cao, nhằm thích ứng nhanh chóng với các diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19. Đa số các quốc gia giới hạn các nước được nhập cảnh, ngoại trừ số ít như Tây Ban Nha, Maldives, Nepal, Seychelles… không giới hạn về quốc gia khởi hành.

Nhiều nước châu Âu đang vận hành một bản đồ linh hoạt với các mã màu, trong đó màu sắc thể hiện tình hình dịch bệnh mới nhất của từng quốc gia cùng các biện pháp hạn chế tương ứng. Màu sắc được cập nhật thường xuyên; du khách hoặc chính quyền chỉ cần đối chiếu vào bản đồ để đưa ra quyết định. Các thông tin, hướng dẫn cụ thể cũng sẵn sàng trên trang web để du khách có sự chuẩn bị tốt nhất trước chuyến đi. 

Chính sách của Hong Kong (Trung Quốc) thì linh hoạt về thời gian cách ly. Du khách sẽ phải cách ly 7 ngày nếu đến từ nước nguy cơ thấp, 14 ngày nếu từ nơi nguy cơ trung bình và cao, 21 ngày nếu từ nơi nguy cơ rất cao. Du khách từ các nước có nguy cơ đặc biệt cao không được phép nhập cảnh.

Một số nước khác chỉ mở cửa du lịch từng phần, với một số khu vực địa lý, loại hình và thị trường nhất định. Indonesia thí điểm mở cửa Bali, Batam và Bintan; trong khi Thái Lan chọn Phuket là nơi thử nghiệm trước khi nhân rộng mô hình ra những nơi khác. Hàn Quốc đang xúc tiến mở lại du lịch theo đoàn, với một số quốc gia và vùng lãnh thổ như Singapore, Đài Loan (Trung Quốc), Thái Lan, đảo Guam (Mỹ).

Các “bong bóng du lịch” cũng được các nước xây dựng với tính linh hoạt cao, dễ điều chỉnh và giảm áp lực hơn việc mở cửa toàn bộ. Một số hành lang du lịch đã được triển khai như Palau – Đài Loan (Trung Quốc), Baltic (Estonia, Latvia, Lithuania), UAE – Israel… Bong bóng du lịch sẽ hiệu quả nếu được áp dụng với thị trường nguồn quan trọng của quốc gia đó. Ví dụ thị trường Australia chiếm 40% lượng khách quốc tế nên bong bóng du lịch Trans-Tasman sẽ có ý nghĩa lớn với New Zealand. 

Tối đa hóa trải nghiệm và ưu đãi

Không dễ để đón khách quay lại, vậy nên các quốc gia và điểm đến đều cố gắng hết sức để đơn giản hóa các thủ tục; đồng thời triển khai các chương trình khuyến mại, ý tưởng độc đáo để du khách có những trải nghiệm tốt nhất.

Các phần mềm được phát triển để nhập cảnh thuận tiện, nhà chức trách dễ dàng truy vết và cập nhật thông tin nhanh chóng tới du khách. Công nghệ số cũng được tận dụng để các nước tiếp tục quảng bá hình ảnh hoặc tạo ra các tour du lịch ảo, giúp điểm đến duy trì thương hiệu và cập nhật thông tin tới du khách.

Nhiều chương trình khuyến mãi và ý tưởng phục vụ mới lạ đã ra đời. Chính phủ Maldives là quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai chương trình khách hàng thân thiết. Theo đó, khách du lịch sẽ được tích điểm và nhận thưởng, dựa trên số lần đến thăm và thời gian lưu trú. Thái Lan cũng tung ra hàng loạt gói sản phẩm riêng cho khách quốc tế, như "cách ly chơi golf", "cách ly tại du thuyền" hay "1 USD 1 đêm" tại Phuket khi mở cửa trở lại. 

Thức thời hơn, nhiều nước dùng vaccine Covid-19 để thu hút khách, như San Marino đã tiêm vaccine cho du khách nước ngoài và Maldives cũng có kế hoạch tương tự. Một số khách sạn tại Singapore tuyên bố chi trả toàn bộ chi phí chữa trị nếu khách mắc Covid-19 trong quá trình lưu trú. Rất nhiều quốc gia như Mexico, Síp, Malta... triển khai chương trình kích cầu như trợ giá, tặng tiền, tặng phòng nghỉ, tặng dịch vụ vô cùng ưu đãi để khuyến khích du khách quay trở lại.

Những hạn chế

Nhìn chung, việc mở cửa đón khách quốc tế vẫn tương đối phức tạp về thủ tục, hạn chế về điểm đến và tiềm ẩn nhiều phiền toái cho khách du lịch. Một trong những vấn đề lớn nhất là chưa có sự đồng bộ và phối hợp toàn diện giữa các quốc gia, khiến cho du khách và doanh nghiệp có thể gặp rắc rối khi chính sách bất ngờ thay đổi.

Tại châu Âu, dù EUDCC được thiết kế để áp dụng ở 27 quốc gia thành viên EU, nhưng tính đến ngày 14/6 mới chỉ có 12 quốc gia chấp nhận sử dụng. Một số quốc gia không thuộc EU có thể sẽ phát triển loại chứng nhận riêng của họ; điều đó có nghĩa du khách từ ngoài EU, nếu muốn đi tour châu Âu sẽ phải tìm hiểu kỹ xem chứng nhận Covid của mình có thể đi tới đâu.

Ngoài khác biệt về loại chứng nhận, các nước còn khác nhau về bản đồ mã màu và những chính sách kiểm dịch tương ứng với từng nước. Vừa qua, chỉ ít ngày sau khi “bật đèn xanh” cho các tour du lịch Bồ Đào Nha, chính phủ Anh bất ngờ yêu cầu du khách về từ Bồ Đào Nha sẽ phải cách ly. Việc này khiến cho nhiều du khách Anh phải bỏ dở kỳ nghỉ, đồng nghĩa với thiệt hại tài chính và nỗi thất vọng. Sân bay tại Bồ Đào Nha bỗng nhiên quá tải vì du khách ồ ạt trở về Anh trước khi lệnh cách ly có hiệu lực. Các khách sạn tại Bồ Đào Nha lại chứng kiến việc hủy phòng hàng loạt. 

Thêm vào đó, sau khi nhập cảnh, du khách nước ngoài sẽ phải cài thêm ứng dụng truy vết của điểm đến. Mỗi quốc gia lại có ứng dụng riêng của mình, ví dụ Pháp là TousAntiCovid, Bỉ là Coronalert, Đức là Corona-Warn-App… Như vậy, nếu muốn du lịch nhiều nước châu Âu, có lẽ điện thoại của du khách sẽ đầy kín những ứng dụng này.

Trong báo cáo mới nhất tháng 5/2021, Tổ chức Du lịch thế giới (UNWTO) nhận định rằng, hiện nay đang có quá nhiều hình thức và yêu cầu nhập cảnh giữa các quốc gia. Việc thiếu sự phối hợp và các giao thức chung sẽ gây khó khăn cho sự phục hồi của du lịch quốc tế./.