Mùa vàng trên Mù Cang Chải

Mù Cang Chải là một huyện vùng cao thuộc tỉnh Yên Bái, cách Hà Nội khoảng 360km. Đây là nơi sinh sống của các dân tộc như Mông, Dao, Thái và người Kinh, trong đó người Mông chiếm hơn 90% dân số toàn huyện. Mù Cang Chải đang ở thời điểm đẹp nhất trong năm (từ giữa tháng 9 tới cuối tháng 10) với những ruộng bậc thang uốn lượn như những đợt sóng vàng.

Nằm ở độ cao hơn 1.000m so với mặt nước biển, ruộng bậc thang Mù Cang Chải được hình thành từ nhiều đời nay do tập quán canh tác của người Mông và do địa hình có độ dốc lớn, lại bị chia cắt mạnh nên rất khó trồng lúa theo phương thức nương rẫy. Vì thế, người dân ở đây đã chọn những quả đồi thấp, có diện tích rộng và độ dốc vừa phải, đồng thời tận dụng nguồn nước suối từ trên núi tràn xuống ruộng để khai khẩn ruộng bậc thang. Việc canh tác lúa nước của người Mông trên những thửa ruộng bậc thang đã trở thành nét văn hóa độc đáo ở Mù Cang Chải.

Đến Mù Cang Chải mùa này ai ai cũng sững sờ trước cảnh quan thiên nhiên đa đầy chất thơ của vùng núi tây bắc, nơi nổi tiếng với những thửa ruộng bậc thang được xếp hạng Danh thắng quốc gia

Dọc theo quốc lộ từ Tú Lệ, Nghĩa Lộ lên Mù Cang Chải, bạn sẽ được chiêm ngưỡng những thung lũng rộng hút tầm mắt, thửa ruộng tầng tầng lớp lớp lượn sóng theo sườn núi, ngọn núi này nối tiếp ngọn núi khác. Thời điểm này ở Mù Cang Chải lúa đang chín vàng trĩu hạt, vàng rượi trên ruộng. Trong nắng thu vàng, Mù Cang Chải trở nên quyến rũ hơn bởi những thửa ruộng lúa bậc thang hệt như một tấm thảm đa màu với gam vàng là chủ đạo phối hợp với nhau một cách hài hòa và độc đáo: chỗ này vàng xanh, nơi kia vàng nhạt, góc kia ngả vàng ruộm xen lẫn màu nâu của đất lộ ra sau khi gặt... Lác đác trên những thửa ruộng bậc thang là những ngôi nhà nhỏ hoặc những chòi canh lúa của người dân. Xa xa dưới thung lũng thấp thoáng bóng người đang lom khom gặt lúa. Đôi nơi, những chú trâu tròn căng thủng thẳng đứng gặm cỏ. Trên thửa ruộng đã gặt có những em nhỏ chạy nhảy, vui đùa. Trên đỉnh núi cao mây vẫn lơ lửng trôi, dưới chân núi là những dòng suối uốn lượn. Tất cả tạo nên một bức tranh đồng quê đẹp giản dị, và thật hiền hòa.

Mù Cang Chải cũng có 2 vụ lúa thu hoạch vào tháng 4-5 và tháng 9-10. Nhưng do phải phụ thuộc vào nguồn nước nên tháng 9- 10 mới là vụ chính. Vụ tháng 10, sản lượng không thua kém những cánh đồng 10 tấn ở dưới xuôi. Vụ xuân người dân tập trung trồng lúa ở những ruộng thấp, còn những ruộng bậc trên đồi cao thường bỏ không vì không đủ nước tưới cho lúa. Vụ này năng suất lúa cũng rất thấp. Thời gian còn lại trong năm, người dân chủ yếu trồng ngô để lấy thức ăn cho gia súc hoặc làm mèn mén thay cơm.

Mù Cang Chải có khoảng 700ha ruộng bậc thang, trong đó gần ½ tập trung ở 3 xã: La Pán Tẩn, Chế Cu Nha, Dế Su Phình. Ruộng bậc thang không chỉ cho năng suất cao và ổn định, góp phần cải thiện đời sống dân cư, góp phần hạn chế việc chặt phá rừng làm nương rẫy mà còn làm nên danh thắng kỳ vĩ. Năm 2007, ruộng bậc thang ở 3 xã này đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng là di tích danh thắng cấp quốc gia. Cho đến nay đồng bào nơi đây vẫn còn gìn giữ và bảo tồn các tập tục, các nghi thức cũng như tín ngưỡng trong việc khai khẩn và canh tác ruộng bậc thang.

Các thửa ruộng bậc thang ở ba xã La Pán Tẩn, Chế Cu Nha và Zế Xu Phình đang là điểm du lịch thu hút đông đảo nhiều du khách trong và ngoài nước tới thăm quan, thưởng ngoạn, những người nghiên cứu, đặc biệt là dân phượt săn ảnh. Thời điểm lý tưởng nhất để tham quan ruộng bậc thang là vào mùa cấy lúa (tháng 5), mùa lúa non (tháng 6 - 7) và đẹp nhất là vào mùa lúa chín (tháng 9 - 10). Nhiều người đã tới Mù Cang Chải nhiều lần nhưng vẫn muốn được quay lại nơi này.

Cùng chiêm ngưỡng các sắc màu của ruộng bậc thang ở Mù Cang Chải:

Bằng đôi tay lao động cần cù, chăm chỉ, đồng bào Mông đã khai khẩn núi đồi thành những thửa ruộng bậc thang đẹp tuyệt vời.

Những thửa ruộng bậc thang tuyệt đẹp trải dài từ Tú Lệ, Nghĩa Lộ đến Mù Cang Chải

Xa xa là một chòi canh nép bên cạnh những thửa ruộng trùng điệp.

Lúa đổ vàng ruộm trên các thửa ruộng bậc thang hòa quyện cùng thiên nhiên kỳ vĩ tạo nên bức tranh nhiều mầu sắc.

Lúa gặt xong sẽ được phơi tại ruộng khoảng vài ngày cho khô rồi đập lấy hạt, đóng bao mang về. Rơm cũng được phơi luôn ngoài ruộng rồi mới mang về cho trâu ăn.

Hằng năm cứ vào mùa lúa chín (giữa tháng 5 và tháng 10), danh thắng ruộng bậc thang Mù Cang Chải thu hút rất nhiều khách du lịch trong và ngoài nước, nhiếp ảnh gia, nhà nghiên cứu đến tham quan.

Trên triền núi cạnh đường quốc lộ,, những bậc ruộng như những bậc thang bắc tít lên trời cao

Xen lẫn những thửa ruộng màu vàng rượi là sắc nâu của các thửa ruộng đã được gặt.

Ruộng bậc thang như một bức tranh đa màu sắc, tạo cho người xem cảm giác yên ả.

Một ngôi nhà của người Mông. Cho đến nay đồng bào nơi đây vẫn còn gìn giữ và bảo tồn các tập tục, các nghi thức cũng như tín ngưỡng trong việc khai khẩn và canh tác ruộng bậc thang.

Sắc xanh đậm của cây cối, sắc xanh pha vàng của những cánh đồng lúa hòa trong nắng thu làm cho không gian Tây Bắc thêm đa sắc

Nép mình bên các thửa ruộng bậc thang là dòng suối uốn lượn, hiền hòa chảy.

Vùng Tây Bắc đất nước nổi tiếng với những thửa ruộng bậc thang độc đáo, những ngọn núi hùng vĩ và những con người thân thiện, mến khách.

Đến La Pán Tẩn, Chế Cu Nhai, Dế Su Phình ngắm ruộng bậc thang uốn lượn như những những đợt sóng sẽ cảm nhận rõ hơn cả về cảnh quan thiên nhiên đẹp và hùng vĩ ở nơi này.

Giữa các “bậc thang” có những bờ nhỏ để giữ nước. Những bờ này tạo nên đường vân mềm mại cho các cung ruộng bậc thang. Nhìn từ xa, những bậc ruộng giống như những bậc cầu thang. Nhưng lại gần mới thấy mỗi bậc cách nhau cả mét.