Bến Tre nỗ lực cùng cả nước gỡ thẻ vàng EC

Bến Tre có chiều dài 65 km bờ biển đi qua địa phận 10 xã thuộc 3 huyện Bình Đại, Ba Tri, Thạnh Phú. Đoàn tàu khai thác hải sản của địa phương có đến trên 2.760 phương tiện, trong đó có hơn 2.000 tàu khai thác xa bờ. Tổng sản lượng khai thác hải sản hàng năm hơn 200.000 tấn. Bến Tre hiện có dịch vụ hậu cần nghề cá khá đồng bộ với 3 Cảng cá Ba Tri, Bình Đại và Thạnh Phú. Lượng thủy sản tại 3 Cảng cá tương đối ổn định (Cảng cá Bình Đại 21.600 tấn/năm, Cảng cá Ba Tri 32.000 tấn/năm, Thạnh Phú 8.000 tấn/năm).

Tỉnh Bến Tre xác định ngành thủy sản là một trong những thế mạnh mũi nhọn để phát triển kinh tế, nhất là khi Tỉnh ủy Bến Tre có Nghị quyết số 04 phát triển tỉnh về hướng Đông. UBND tỉnh ban hành nhiều chương trình, kế hoạch để phát triển kinh tế biển với vai trò chủ lực, trong đó có Kế hoạch thực hiện Đề án “Phòng chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo không theo quy định đến năm 2025”.

Đặc biệt, từ khi Luật thủy sản năm 2017 có hiệu lực, Bến Tre cùng với cả nước tập trung quyết liệt trong công tác tuyên truyền, quản lý chuyển đổi từ nghề cá truyền thống sang nghề khai thác có trách nhiệm và phát triển bền vững. Tỉnh đã xây dựng chương trình truyền thông chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) theo Chỉ thị số 45 của Thủ tướng Chính phủ.

Địa phương đã thành lập Ban Chỉ đạo 689 tỉnh từ năm 2017, hàng năm có kiện toàn và có kế hoạch hoạt động cụ thể, cuối năm có tổng kết đánh giá và đưa ra nhiều giải pháp thiết thực để thực hiện và đạt kết quả khá tốt. Nhờ vậy mà ngư dân Bến Tre đã nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành nghiêm các quy định của nhà nước trong khai thác biển.

Ông Trần Văn Ích, ngư dân tại xã Tân Thủy, huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre cho biết, ông làm nghề đánh bắt hải sản gần 20 năm. Hiện tại, gia đình ông có 3 tàu khai thác biển; trong đó có 1 tàu đánh bắt xa bờ. Gần đây dù nghề đánh bắt hải sản có gặp khó khăn nhưng tàu của ông luôn chấp hành các quy định, tuyệt đối không vi phạm vùng biển nước ngoài

“Mình làm nghề cào biển, từ khi giá dầu lên cho tới giờ công việc bấp bênh do chi phí làm giảm đồng lãi, bạn tàu cũng khó kiếm hơn trước. Tàu cá có gắn thiết bị giám sát hành trình và luôn ở chế độ mở, khi tàu ra biển có ghi chép nhật ký và về cảng báo cáo đầy đủ. Giờ tàu cá bắt sai tuyến, vượt vượt ranh giới sẽ bị phạt ngư dân nào cũng chấp hành đầy đủ các quy định của nhà nước”, ông Ích cho biết.

Các ngành chức năng của Bến Tre như Bộ đội Biên phòng, Chi cục thủy sản, Ban quản lý Cảng cá đã kết hợp với chính quyền 3 huyện ven biển, tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, kiểm tra, giám sát tàu cá hoạt động. Cấp ủy chính quyền các địa phương có tàu cá còn phân công cán bộ, đảng viên phụ trách từng hộ chủ tàu cá, tuyên truyền, vận động ngư dân không vi phạm IUU. Năm nay, qua hình thức tuyên truyền qua tin nhắn SMS đến chủ tàu cá và thuyền trưởng là hơn 2.350 số với 37 lượt tin nhắn của 3 nhà mạng Viettel, Mobiphone, Vinaphone; những nội dung tin nhắn được các cơ quan chức năng tỉnh chọn lọc từ Luật Thủy sản, Nghị định số 42 của Chính phủ và các văn bản các cấp có liên quan đến hoạt động khai thác thủy sản.

Tại huyện Bình Đại có đoàn tàu khai thác hải sản gồm 1.166 phương tiện; trong đó có 580 tàu khai thác xa bờ. Năm nay, ngư dân địa phương khắc phục khó khăn, có kế hoạch chủ động trong khai thác để tiết kiệm chi phí, đảm bảo hiệu quả. Ước tính cả năm nay đạt sản lượng hơn 86.200 tấn thủy sản các loại. Điều đáng ghi nhận là qua công tác tuyên truyền, kiểm tra giám sát của các ngành, các cấp thời gian gần đây các tàu cá ở địa phương đều chấp hành tốt các cảnh báo của Ủy ban châu Âu (EC) về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định, không có trường hợp nào vi phạm vùng biển nước ngoài.

Ông Huỳnh Văn Mai, Phó Chủ tịch UBND huyện Bình Đại cho biết, huyện xử lý rất quyết liệt chủ tàu cá vi phạm IUU. Các ghe đánh bắt gần bờ đã đăng ký, đăng kiểm hết chỉ còn vài chiếc. “Đđối với các ghe, tàu không thực hiện tốt chỉ thị, huyện đề nghị Biên phòng, Công an xử lý quyết liệt. Khi nghe thông tin tàu đêm nay xuất bến, các lực lượng sẽ có mặt ở xóm, ấp kiểm tra tàu. Chủ tịch huyện cũng đã chỉ đạo xã nào làm không xong phải tự chịu trách nhiệm trước huyện”, ông Mai cho hay.

Đến nay ở Bến Tre, tất cả tàu tham gia khai thác xa bờ đều lắp đặt thiết bị giám sát hành trình và duy trì khi hoạt động, công tác cập - rời cảng chấp hành tốt, bảo đảm thủ tục đầy đủ khi đi khai thác như giấy tờ đăng ký, đăng kiểm, giấy phép khai thác, ghi nhật ký khai thác. Theo thống kê trên thiết bị giám sát hành trình, từ đầu năm 2023 đến nay, lượng phương tiện khai thác thủy sản vượt ranh giới giảm mạnh so với những năm trước; đặc biệt không có tàu cá nào bị bắt giữ do đánh bắt trên vùng biển nước ngoài.

Ông Nguyễn Minh Cảnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre cho biết thêm, đến nay Bến Tre đã ký kết hợp tác với 8 tỉnh ven biển từ Cà Mau đến Bình Thuận trong công tác quản lý tàu cá. Bến Tre cũng ký kết phối hợp với Cảnh sát biển vùng III, Vùng IV trong công tác chống khai thác IUU, qua triển khai đã đem lại hiệu quả nhất định. “Với việc tập trung quyết liệt của cả hệ thống chính trị, sự vào cuộc tích cực của các ngành, các cấp, đặc biệt là ý thức của bà con trong khai thác ngày càng được nâng cao, đến nay tất cả các tàu khai thác xa bờ đều được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, cập, rời cảng đều chấp hành tốt các quy định”, ông Cảnh khẳng định.

Chung tay cùng tháo gỡ "thẻ vàng" vừa là nhiệm vụ, cũng là đòi hỏi cấp thiết của cuộc sống để ngư dân Bến Tre góp phần cùng cả nước vừa bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc, vừa đánh bắt đạt hiệu quả cao, làm giàu bền vững từ biển.