DOC đưa ra quyết định không công bằng đối với tôm Việt Nam

Ngày 12/8, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) chính thức quyết định áp mức thuế chống trợ cấp đối với tôm nước ấm đông lạnh nhập khẩu từ Việt Nam.

Như vậy, doanh nghiệp xuất khẩu tôm Việt Nam đang đối mặt với nguy cơ sản phẩm tôm bị đánh thuế 2 lần tại thị trường Mỹ. Theo Hiệp hội Thủy sản Việt Nam cũng như các doanh nghiệp, đây là quyết định không công bằng, gây ảnh hưởng lớn tới đời sống của hơn 600.000 lao động trong ngành nuôi và chế biến xuất khẩu tôm Việt Nam.

Theo quyết định cuối cùng của Bộ Thương mại Mỹ, Công ty Thuỷ sản Minh Quí - một trong hai bị đơn sẽ phải chịu mức thuế 7,88%; thuế suất đối với bị đơn thứ hai là công ty Thuỷ sản Nha Trang là 1,15%. Các công ty xuất khẩu còn lại của Việt Nam sẽ chịu mức thuế 4,52%.

Phán quyết của Bộ Thương mại Mỹ xuất phát từ vụ kiện của Liên minh công nghiệp tôm vùng Vịnh Mỹ (COGSI) với cáo buộc ngành tôm của một số nước, trong đó có Việt Nam đã nhận các khoản trợ cấp không chính đáng từ Chính phủ.

Ông Nguyễn Hữu Dũng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho rằng, quyết định này không công bằng và đây là vụ kiện phi lý: “Tôi thấy quyết định này hoàn toàn vô lý là vì tôm Việt Nam và Mỹ hoàn toàn khác nhau. Tôm của Mỹ là tôm đánh ở biển. Còn tôm Việt Nam là tôm nuôi. Hai chuyện này khác nhau không liên quan đến nhau, không cạnh tranh trực tiếp với nhau. Thực chất, các nhà sản xuất của Mỹ muốn bảo hộ bằng luật của Mỹ. Đấy là quyết định chưa có tiền lệ. Càng nhân sự vô lý lên gấp bội”.

Theo ông Lê Hữu Tình, Phó Giám đốc Công ty Thủy sản Đắc Lộc, tỉnh Phú Yên, cáo buộc mà phía Mỹ đưa ra là thiếu cơ sở. Vì trên thực tế, người nuôi tôm và ngay cả các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu ở Việt Nam tiếp cận vốn vay từ ngân hàng còn khó khăn, nói gì đến việc nhận trợ cấp từ phía Chính phủ. Vì vậy, nếu ngành tôm Việt Nam bị áp mức thuế chống trợ cấp tại thị trường Mỹ, thì không chỉ gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp chế biến xuất khẩu mà còn tác động lớn tới đời sống của hơn 600 ngàn người trong ngành nuôi trồng chế biến xuất khẩu tôm ở Việt Nam.

Ông Hữu Tình nói: “Đây là cạnh tranh không công bằng, vì tôm Việt Nam không được bảo hộ, nay lại bị đánh thuế chống trợ cấp làm cho tôm Việt Nam cạnh tranh thấp đi. Doanh nghiệp và Hiệp hội Thủy sản cần có tiếng nói chung đi đến kết luận là tôm Việt Nam không nhận được hỗ trợ từ Nhà nước. Việt Nam có điều kiện thuận lợi, nguồn lao động dồi dào, giá nhân công rẻ, nên tôm Việt Nam nuôi được tốt hơn so với các nước khác chứ nông dân Việt Nam không được bảo trợ nuôi tôm”.

DOC đưa ra quyết định hết sức phi lý (Ảnh minh họa, nguồn: báo tin tức/TTXVN)

Bộ Thương mại Mỹ đã chính thức ra lệnh cho Tổng cục Hải quan và Bảo vệ biên giới của nước này tiến hành thu khoản tiền ký quỹ, tương ứng với mức thuế suất chống trợ cấp từ các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu tôm vào thị trường Mỹ kể từ sau ngày 4/6/2013.

Bà Phạm Hương Giang, Phó Trưởng ban Phòng vệ thương mại – Cục Quản lý cạnh tranh, Bộ công thương cho biết, thực tế, vụ việc này còn phải phụ thuộc vào quyết định cuối cùng của Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ (ITC), dự kiến công bố vào ngày 26/9 tới. Nếu Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ xác nhận các doanh nghiệp Mỹ không bị thiệt hại thì vụ kiện sẽ chấm dứt hoàn toàn, toàn bộ các khoản tiền ký quỹ đã thu sẽ được hoàn trả cho các doanh nghiệp.

Bà Phạm Hương Giang nói: “Hiện nay Cục Quản lý cạnh tranh - Bộ Công thương đang phối hợp với luật sư tư vấn của Chính phủ cũng như phía hiệp hội và doanh nghiệp bị đơn để làm rõ hơn về phương pháp tính biên độ trợ cấp  đối với tôm tươi, tức là nguyên liệu đầu vào. Do hiện nay mức thuế suất rất cao. Trong trường hợp cần thiết và phát hiện có sai sót trong cách tính toán của cơ quan điều tra Chính phủ Việt Nam đề nghị Bộ Thương mại Hoa kỳ xem xét sửa đổi kết luận về chương trình này”.

Hiện nay, các doanh nghiệp xuất khẩu tôm Việt Nam đang chịu mức thuế chống bán phá giá trong vụ việc điều tra chống bán phá giá của Bộ Thương mại Mỹ trước đây, với mức thuế dao động từ 0,53% - 2,76%. Vì thế, nếu áp thêm mức thuế chống trợ cấp nữa thì mức thuế xuất khẩu tôm của Việt nam vào Mỹ sẽ rất cao vì cùng lúc chịu 2 thứ thuế, sản phẩm sẽ giảm sức cạnh tranh trên thị trường xuất khẩu. Do đó, điều mong muốn của doanh nghiệp và người nuôi tôm lúc này là cơ quan chức năng cần khẩn trương phối hợp thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ ngành sản xuất, xuất khẩu tôm của Việt Nam./.