Hơn 100 tác giả bị chậm trả tiền Giải thưởng Nhà nước, Bộ Tài chính nói gì?

Cụ thể, tại công văn số 9814/BTC-HCSN về việc chi trả tiền thưởng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về văn học, nghệ thuật, Bộ Tài chính cho biết, đã nhận được công văn số 6795/VPCP-KTTH ngày 2/9/2023 của Văn phòng Chính phủ thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái về việc chi trả tiền thưởng kèm theo Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về văn học, nghệ thuật: “Bộ Tài chính khẩn trương chủ trì, phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch báo cáo, đề xuất Thủ tướng Chính phủ trước ngày 5/9/2023 về việc bố trí kinh phí chi tiền thưởng tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về văn học, nghệ thuật, bảo đảm đúng quy định”.

Trước báo cáo của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc chưa bố trí kinh phí chi trả tiền giải thưởng nhà nước về văn học nghệ thuật, Bộ Tài chính cho biết, cuối tháng 5/2023 đã gửi văn bản gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL).

Theo văn bản này, Bộ Tài chính "giải thích", Nghị định 90/2014 của Chính phủ quy định, Bộ VHTTDL có trách nhiệm bố trí kinh phí cho hoạt động: tổ chức xét tặng của Hội đồng cấp cơ sở do Chủ tịch Hội Văn học, nghệ thuật chuyên ngành Trung ương thành lập; Hội đồng chuyên ngành cấp Nhà nước và Hội đồng cấp Nhà nước; tổ chức lễ trao tặng “Giải thưởng Hồ Chí Minh", Giải thưởng Nhà nước về văn học, nghệ thuật và các chi phí liên quan khác theo quy định của pháp luật.

Tiền thưởng “Giải thưởng Hồ Chí Minh”, “Giải thưởng Nhà nước" về văn học, nghệ thuật được bố trí trong kinh phí của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

"Kinh phí chi tiền thưởng cho tập thể, cá nhân được bố trí trong dự toán của bộ, ban, ngành, tỉnh, đoàn thể trung ương, được chi từ nguồn ngân sách của cấp mình, không có quy định giao dự toán cho Bộ VHTTDL để chi thưởng. Theo đó, đề nghị Bộ VHTTDL báo cáo Thủ tướng Chính phủ việc tổ chức Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật và nguồn kinh phí chi tiền thưởng theo đúng quy định", Bộ Tài chính cho biết.

Sau đó, vào tháng 6/2023, Bộ VHTTDL báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc đề nghị Bộ Tài chính bổ sung dự toán ngân sách nhà nước năm 2023 để chi trả tiền thưởng cho 13 tác giả đồng tác giả được tặng truy tặng “Giải thưởng Hồ Chí Minh" và 101 tác giả, đồng tác giả được truy tặng "Giải thưởng Nhà nước". Tổng số tiền đề nghị bổ sung hơn 30,8 tỷ đồng.

"Qua nghiên cứu nội dung báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính nhận thấy Bộ VHTTDL chưa tiếp thu, làm rõ ý kiến Bộ Tài chính đã tham gia tại công văn vào cuối tháng 5/2023", Bộ Tài chính thông tin thêm.

Từ thực tế trên, để có cơ sở báo cáo cấp có thẩm quyền bổ sung kinh phí chi trả tiền thưởng, Bộ Tài chính kiến nghị Phó Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ VHTTDL tiếp thu ý kiến của Bộ Tài chính. Theo đó, Bộ VHTTDL bổ sung báo cáo danh sách tác giả nhận nhận thưởng kèm theo tên đơn vị, cơ quan (bộ, ban, ngành, địa phương) và dự toán kinh phí bổ sung cho từng đơn vị, cơ quan tương ứng theo phân cấp ngân sách nhà nước hiện hành. Trong đó, phân định rõ nguồn ngân sách trung ương, ngân sách địa phương và gửi Bộ Tài chính tổng hợp báo cáo cấp có thẩm quyền bổ sung kinh phí theo quy định.

Trước đó, sáng 27/9, nhà văn Nguyễn Văn Thọ - một trong những tác giả được trao Giải thưởng Nhà nước cho biết chưa được liên hệ để nhận thưởng. Nhà văn Nguyễn Văn Thọ cho rằng, nhiều tác giả tuổi cao, có cuộc sống khó khăn đang trông chờ khoản tiền này. Bởi khoản tiền này không chỉ có giá trị vật chất mà còn mang giá trị tinh thần, động viên văn nghệ sĩ rất lớn. 

"Đã bốn tháng trôi qua nhưng chúng tôi không hề được Bộ Tài chính giải thích lí do ở sự trì trệ này. Sự trì trệ không đáng có, chưa khi nào có tiền lệ làm rất nhiều anh chị em, nhất là các cụ văn nghệ sĩ đã già, nhiều người đều ở lứa 70 đến trên 90 tuổi. Đây là biểu hiện không tích cực, nó làm chúng tôi nghĩ tới sự không nghiêm cẩn thi hành chủ trương của Đảng và Nhà nước đối xử, đãi ngộ với anh em văn nghệ sĩ, những người trong các cuộc kháng chiến bảo vệ và xây dựng đất nước đã được Nhà nước xác lập công trạng để đãi ngộ", nhà văn Nguyễn Văn Thọ bức xúc.