HSBC: TPP giúp giảm các tổn thất phát sinh từ quan liêu

Bộ phận nghiên cứu của Ngân hàng HSBC vừa đưa ra một số dự báo tác động của TPP tới các nền kinh tế thành viên, trong đó có Việt Nam. HSBC nhận định TPP sẽ mở cửa các thị trường và tăng cường khung quy định đối với ứng xử thương mại, giảm quan liêu và sự bất ổn. Đó là một hiệp định có khả năng giải quyết những vấn đề mới phát sinh và cho phép sự gia nhập của các thành viên mới.

TPP cho phép sửa đổi để giải quyết vấn đề phát sinh trong tương lai

Phân tích kỹ hơn, HSBC cho hay: TPP là một hiệp định siêu lớn bao gồm một nhóm 12 thành viên trong vùng Thái Bình Dương. Các thành viên TPP sở hữu GDP trị giá 28.000 tỷ USD và dân số 870 triệu người, chiếm 25% tổng thương mại toàn cầu và tạo thành một khu vực thương mại lớn hơn NAFTA. Tính về GDP gộp, khu vực TPP còn lớn hơn EU.

TPP được kỳ vọng tăng cơ hội việc làm và thu nhập cho người lao động (Ảnh minh họa: KT)

Một vài nước lớn xung quanh khu vực Thái Bình Dương chưa tham gia vào TPP, nổi bật là Trung Quốc cũng như Indonesia, Hàn Quốc, Thái Lan và Philippines. Nhưng Hiệp định quy định việc chào đón sự gia nhập của những thành viên mới muốn tham gia. Các thành viên của TPP hy vọng đặt ra những tiền lệ về chính sách thương mại quan trọng thông qua hiệp định này. TPP là loại hiệp định cho phép sửa đổi để giải quyết các vấn đề liên quan tới thương mại mới phát sinh trong tương lai.

Dẫn thông tin tại cuộc họp báo tại Atlanta và trong thông cáo báo chí của Nhà Trắng, các chuyên gia của HSBC chỉ ra một vài chi tiết của Hiệp định đã được công bố. Trong đó, phần lớn nhưng không phải tất cả thuế suất đều được dỡ bỏ khi hiệp định được thực hiện đầy đủ. Việc loại bỏ 18.000 loại thuế suất đang được các thành viên TPP áp dụng đối với hàng xuất khẩu của Mỹ. Nhưng cũng có những ngoại lệ đối với miễn thuế (ví dụ liên quan tới một số sản phẩm nông nghiệp nhạy cảm) và trong trường hợp khi thuế suất sẽ được loại bỏ sau một thời gian dài (ví dụ lên tới 15 năm đối với một số phụ tùng ô tô Mỹ nhập từ Nhật Bản).

Đối với một số loại dược phẩm mới được coi là chế phẩm sinh học, thỏa thuận bảo hộ 5 năm đối với các dữ liệu thử nghiệm thỏa mãn yêu cầu của pháp luật, cũng như một vài bảo hộ cộng thêm thông qua các khung bảo vệ quốc gia khác nhau. Trong quá trình thảo luận, đại diện các thành viên TPP đã bày tỏ mong muốn thúc đẩy những cải tiến trong lĩnh vực dược theo một phương thức cân bằng với những biện pháp khuyến khích phù hợp.

Cũng có một vài thảo luận về cải thiện thâm nhập thị trường đối với sản phẩm sữa tại Nhật Bản và Canada, cải thiện thâm nhập vào thị trường đường của Mỹ cũng như các điều khoản cho phép sự gắn kết về mặt pháp lý, quy định về xuất xứ đối với sản phẩm tự động hóa và chuẩn hóa quy trình hải quan.

Đổi mới và năng suất được cải thiện

Nhấn mạnh ý nghĩa của TPP, HSBC cho rằng: Hiệp định TPP đạt thỏa thuận vào thời điểm quan trọng khi nền kinh tế toàn cầu tiếp tục có dấu hiệu trì trệ. Bởi trước hết, đây là một hiệp định bao trùm một khu vực kinh tế lớn hàm ý về một tín hiệu tích cực. Một chính sách rộng lớn và kết nối đại diện cho một bước tiến về phía các cải cách thể chế đang rất cần thiết đối với các nền kinh tế và cho thấy tính khả thi của những ý tưởng tương tự trong bối cảnh hiện tại của kinh tế toàn cầu.

Thứ hai, khi được phê chuẩn, hiệp định sẽ kéo dài trong một số năm kéo theo việc tạo lập một chương trình tự do hóa trong trung tới dài hạn. Điều này sẽ góp phần hình thành kỳ vọng và dẫn tới những cải cách sâu rộng hơn về các vấn đề sẽ phát sinh hoặc tại các nền kinh tế sẽ tham gia mới.

Thứ ba, việc tích cực mở rộng thị trường thông qua cải cách chính sách thương mại theo quy mô lớn như vậy có thể thúc đẩy tăng trưởng theo một phương thức hòa hợp (bao hàm ý nghĩa về những hiệu ứng năng động). Việc mở rộng thị trường có thể đem lại cơ hội về kinh tế dựa trên quy mô và chuyên môn hóa. Việc tiếp cận các nguyên liệu đầu vào cạnh tranh có thể giúp các doanh nghiệp trở nên cạnh tranh hơn, trong khi việc mở rộng thị trường sẽ đặt họ vào cuộc cạnh tranh lớn hơn. Kết quả là sự đổi mới và năng suất được cải thiện.

Thứ tư, TPP sẽ đem lại những lợi ích trực tiếp và trong thời gian ngắn đối với người tiêu dùng xét về khả năng tiếp cận các sản phẩm cạnh tranh. Các nhà sản xuất cũng sẽ thu lợi từ thuế thương mại hạ xuống. Việc thúc đẩy thương mại sẽ giúp giảm các tổn thất phát sinh từ quan liêu tại hay xuyên biên giới liên quan tới các sản phẩm thương mại.

Tuy đánh giá TPP đã thể hiện sự đóng góp tích cực trong việc thay đổi các cuộc đối thoại kinh tế mang tầm vóc toàn cầu. Nhưng, HSBC cũng lưu ý: Bước tiếp theo sẽ là một cuộc thảo luận công khai về các điều khoản thực tế và tiến trình phê duyệt. Có thể sẽ có những thách thức liên quan tới những điều này. Việc gia tăng mở cửa thông qua TPP sẽ bao hàm những điều chỉnh và những quan ngại có liên quan sẽ cần được giải quyết như một phần của các cuộc thảo luận. Tuy nhiên, ngay khi các quốc gia phê duyệt và TPP được đưa vào thực hiện, những lợi ích lâu dài của hiệp định sẽ bắt đầu tích lũy một cách liên tục./