Khuyến nghị doanh nghiệp Việt Nam khi xuất khẩu vào thị trường Ai Cập

Trong bối cảnh hoạt động thương mại quốc tế phải đối mặt với nhiều rủi ro tiềm ẩn về tranh chấp thương mại, thậm chí là lừa đảo và gian lận, ngày 17/8, ông Nguyễn Duy Hưng, Trưởng Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Ai Cập cho biết, Ai Cập là đối tác thương mại lớn thứ 2 của Việt Nam tại thị trường châu Phi, chiếm 19% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào châu lục này trong năm 2022. Thương mại song phương có rất nhiều triển vọng khi thị trường Ai Cập với hơn 100 triệu dân ngày càng quan tâm đến các mặt hàng nông sản của Việt Nam.

Tuy nhiên, tranh chấp và gian lận thương mại là 1 vấn đề tồn tại trong giao dịch thương mại quốc tế, các DN xuất khẩu của Việt Nam luôn phải tính đến, trong bối cảnh thị trường có nhiều biến động. Từ các vụ tranh chấp thương mại giữa DN Việt Nam và doanh nghiệp sở tại trong thời gian qua, có thể được chia làm 2 loại. Thứ nhất, tranh chấp thương mại xuất phát từ yếu tố khách quan tại thị trường. Đây là tranh chấp khá phổ biến trong thời gian qua, chủ yếu liên quan đến vấn đề các ngân hàng Ai Cập chậm thanh toán do thiếu ngoại tệ. Điều này khiến hàng hóa có thể phải nằm chờ nhiều ngày tại cảng, dẫn đến các chi phí phát sinh liên quan đến kho bãi.

Thứ hai, tranh chấp có dấu hiệu gian lận thương mại và lừa đảo. Tranh chấp này thường liên quan đến hợp đồng ký ‎qua môi giới khi DN xuất khẩu không liên lạc trực tiếp với nhà nhập khẩu, mọi thông tin đều phải qua bên môi giới. Ngoài ra, nhà nhập khẩu cũng có thể lấy lý do để chậm thanh toán hoặc thanh toán thành nhiều đợt. Bên nhập khẩu sau đó liên tục trễ hẹn và cuối cùng gây sức ép đòi giảm giá hoặc không thanh toán tiền hàng đợt cuối.

Trước các tình huống trên, ông Nguyễn Duy Hưng khuyến nghị các DN Việt Nam xuất khẩu vào thị trường Ai Cập cần chú ý một số vấn đề. Thứ nhất, DN Việt Nam cần xem xét kỹ các điều khoản hợp đồng ký với DN nhập khẩu, đặc biệt về điều khoản liên quan giao nhận hàng và hình thức thanh toán, cũng như bổ sung điều khoản xử lý các phát sinh để giảm thiểu rủi ro, đặc biệt trong trường hợp hàng hóa phải lưu tại cảng nhiều ngày do vấn đề chậm thanh toán từ phía đối tác.

Thứ hai, DN nên hạn chế ký kết hợp đồng qua môi giới. Khi ký hợp đồng với bên môi giới, cần làm rõ trách nhiệm của bên môi giới trong việc thu hồi đầy đủ tiền hàng hoặc các điều kiện liên quan đến thanh toán tiền hoa hồng. Các hợp đồng cần phải có điều khoản thanh toán trước với mức ít nhất 30% giá trị hợp đồng theo thông lệ tại địa bàn.

“Ngoài ra, khi có bất cứ yêu cầu thay đổi nào từ phía nhà nhập khẩu, DN Việt Nam cần kiểm tra, xác thực lại thông tin người gửi và yêu cầu đối tác gửi văn bản chính thức để có cơ sở giải quyết khi xảy ra tranh chấp. Hiện Ai Cập đang thực hiện cải cách các thủ tục hải quan và xuất nhập khẩu, nên DN Việt Nam cũng cần cập nhật các thay đổi liên quan trước khi ký hợp đồng xuất khẩu. DN xuất khẩu cần thông báo sớm cho Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Ai Cập về những vấn đề vướng mắc trong quá trình thực hiện hợp đồng để nhận được hỗ trợ, tư vấn kịp thời”, ông Hưng khuyến nghị.