Lấy phiếu tín nhiệm: Cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm được ủng hộ

Sau khi Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết xác nhận kết quả lấy phiếu tín nhiệm đối với 44 người giữ chức vụ do Quốc hội bầu, phê chuẩn, PV VOV2 đã có cuộc trao đổi với bà Tạ Thị Yên, Đại biểu QH khóa XV, Phó trưởng ban Công tác đại biểu tại phòng thu trực tiếp của VOV2. Bà Tạ Thị Yên nhấn mạnh, tất cả các đại biểu đều đã phát huy tinh thần trách nhiệm cao, đánh giá công tâm, thận trọng, khách quan và chính xác mức độ tín nhiệm đối với từng chức danh do Quốc hội bầu và phê chuẩn.

Công tâm, khách quan và chính xác trong lấy phiếu tín nhiệm

PV: Thưa bà Tạ Thị Yên, trước hết bà đánh giá và nhận xét như thế nào về kết quả của việc lấy phiếu tín nhiệm lần này?

Bà Tạ Thị Yên: Kết quả lấy phiếu đã thể hiện sự công tâm, khách quan và trách nhiệm của đại biểu Quốc hội trong việc ghi phiếu, đánh giá sát thực tế với từng nhân sự được lấy phiếu, phản ánh đúng thực trạng của đời sống kinh tế xã hội, giúp cho người được lấy phiếu thấy được kết quả để tiếp tục rèn luyện, phấn đấu tốt hơn nữa. Điều đáng mừng là tất cả các nhân sự được lấy phiếu đều có kết quả phiếu ở mức an toàn, một số ngành như giáo dục, khoa học công nghệ, công thương, văn hoá, y tế, giao thông trong thời gian qua đã có nhiều cố gắng để khắc phục những tồn tại hạn chế trước đây, hầu hết tư lệnh ngành đều mới và là lần đầu tiên nắm giữ các trọng trách nên cần có thêm thời gian để trải qua thử thách, kinh nghiệm để làm tốt hơn nữa các vị trí này.

Kết quả lấy phiếu tín nhiệm sẽ là căn cứ, là cơ sở để người được lấy phiếu nhận thấy được trách nhiệm của mình trước đồng bào, cử tri cả nước để tiếp tục phấn đấu, rèn luyện, nâng cao hơn nữa chất lượng và hiệu quả công tác; đồng thời là cơ sở, căn cứ quan trọng để cơ quan, tổ chức có thẩm quyền xem xét quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng cán bộ.

PV: Đây là lần thứ 4 Quốc hội tiến hành lấy phiếu tín nhiệm. Thời gian qua, việc lấy phiếu tín nhiệm đã thu được những kết quả bước đầu quan trọng, giúp nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước. Tuy nhiên, so với những lần trước, đâu là điểm mới đáng chú ý của lần lấy phiếu tín nhiệm này, thưa bà ?

Bà Tạ Thị Yên: Đây là lần đầu tiên Quốc hội tiến hành lấy phiếu tín nhiệm theo Nghị quyết 96/2023/QH15 với rất nhiều đổi mới quan trọng về đối tượng lấy phiếu tín nhiệm, căn cứ đánh giá mức độ tín nhiệm, hệ quả đối với người được lấy phiếu tín nhiệm và việc công khai kết quả lấy phiếu tín nhiệm.

Căn cứ đánh giá mức độ tín nhiệm đã quy định cụ thể theo từng nội dung về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, việc chấp hành Hiến pháp và pháp luật; về kết quả thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao, phù hợp với đối tượng được lấy phiếu tín nhiệm tại Quốc hội. Hồ sơ, báo cáo của người được lấy phiếu tín nhiệm cũng đã được gửi đến ĐBQH từ rất sớm, đảm bảo thời gian theo yêu cầu tại Nghị quyết 96. Ban Công tác đại biểu đã tham mưu Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Kế hoạch tổ chức lấy phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn và dự kiến danh sách những người được lấy phiếu tín nhiệm tại kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XV từ tháng 8/2023.

Đổi mới trong cách thức tính kết quả các mức tín nhiệm đó là các mức tín nhiệm được tính trên tỷ lệ phần trăm so với tổng số phiếu thu về khi đại biểu Quốc hội thực hiện việc lấy phiếu tín nhiệm. Kết quả lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm được công khai tại kỳ họp Quốc hội và công khai trên phương tiện thông tin đại chúng (Đây không phải điểm mới, các nhiệm kỳ trước cũng đã công khai). Quy định này nhằm phát huy hiệu quả trong hoạt động lấy phiếu tín nhiệm và để cử tri, Nhân dân cùng tham gia giám sát hoạt động lấy phiếu tín nhiệm tại Quốc hội.

PV: Ngoài cơ sở từ báo cáo của người được lấy phiếu tín nhiệm, theo bà, mỗi đại biểu Quốc hội cần ý thức trách nhiệm của mình như thế nào từ lắng nghe ý kiến của cử tri, cũng như qua các kỳ giám sát để đánh giá công tâm, khách quan và chính xác và có những lá phiếu chất lượng với từng chức danh do Quốc hội bầu, phê chuẩn?

Bà Tạ Thị Yên: Với cương vị là ĐBQH, để đánh giá công tâm, khách quan, chính xác và có lá phiếu chất lượng với từng chức danh do Quốc hội bầu, phê chuẩn, trước hết tôi đã nghiên cứu dựa trên các báo cáo về kết quả thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao, phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, ý thức tổ chức kỷ luật của người được lấy phiếu tín nhiệm. Ngoài ra, tôi còn căn cứ vào kết quả thực hiện nhiệm vụ được giao của ngành, lĩnh vực do người được lấy phiếu tín nhiệm phụ trách chỉ đạo, điều hành. Kết quả này được đánh giá qua báo cáo của ngành, qua công tác giám sát, khảo sát, hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn..

Thông tin từ dư luận xã hội phản ảnh qua các kênh thông tin truyền thông, báo chí cũng là một kênh để tôi cũng như nhiều đại biểu tham khảo trong quá trình nghiên cứu để lấy phiếu tín nhiệm. Tuy nhiên, theo tôi, quan trọng nhất, để đánh giá được một con người phải có quá trình nghiên cứu, theo dõi, xem xét một cách hết sức thận trọng và khách quan về những thông tin liên quan đến người được lấy phiếu cần được theo dõi ngay từ khi họ nhận nhiệm vụ. Tôi cho rằng, các vị ĐBQH đã rất ý thức, trách nhiệm và công tâm, khách quan khi đánh giá mức độ tín nhiệm của từng chức danh được lấy phiếu tín nhiệm tại kỳ họp thứ 6 này.

PV: Có những chức danh hoạt động rất rõ nét, song cũng có những vị trí hoạt động chiều sâu, "ẩn mình", đại biểu quốc hội liệu có gặp khó trong việc đánh giá quá trình công tác, thưa bà?

Bà Tạ Thị Yên: Tôi cho rằng, đại biểu Quốc hội không gặp khó khăn trong việc đánh giá quá trình công tác của người được lấy phiếu. Bởi việc đánh giá đều phải căn cứ vào chức trách, nhiệm vụ được giao của họ và người được lấy phiếu tín nhiệm đã có báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao, phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, ý thức tổ chức kỷ luật gửi đại biểu Quốc hội. Ngoài ra, tại các kỳ họp Quốc hội, đại biểu Quốc hội đã được báo cáo, thông tin đầy đủ về tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội thuộc trách nhiệm của từng cấp, từng ngành; thông tin về kết quả giám sát, khảo sát, kết quả thanh tra, kiểm toán liên quan đến lĩnh vực người được lấy phiếu được giao phụ trách... nên đại biểu Quốc hội không thấy gặp khó khăn gì trong việc đánh giá.

PV: Thực tế với những cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám va chạm... có thể dễ bị "mất phiếu" khi lấy phiếu tín nhiệm, những người ít va chạm, chịu khó quan hệ lại được “tín nhiệm” cao. Điều này có đáng lo ngại không, thưa bà? Qua các lần lấy phiếu tín nhiệm vừa rồi, tính công tâm, khách quan được thể hiện trong các lá phiếu tín nhiệm như thế nào, liệu có tình trạng nể nang, né tránh?

Bà Tạ Thị Yên: Tôi nghĩ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám va chạm mà vì lợi ích chung, vì nước, vì nhân dân và cử tri thì chắc hẳn sẽ được ủng hộ. Đó cũng là điều mà các đại biểu mong muốn và kỳ vọng ở các vị lãnh đạo do Quốc hội bầu và phê chuẩn.

Nghị quyết 96/2023/QH15 quy định nguyên tắc lấy phiếu tín nhiệm đó là: Bảo đảm quyền và đề cao trách nhiệm của đại biểu Quốc hội trong việc lấy phiếu tín nhiệm; Dân chủ, khách quan, công tâm, công khai, minh bạch; bảo đảm đánh giá đúng thực chất kết quả thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn và phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống của người được lấy phiếu tín nhiệm. Như vậy, việc đánh giá mức độ tín nhiệm là quyền và cũng là trách nhiệm của ĐBQH.

Hơn nữa, đây là một trong những hoạt động giám sát quan trọng của Quốc hội nên các đại biểu cũng như người được lấy phiếu tín nhiệm cần thực hiện nghiêm túc Nghị quyết 96/2023/QH15 và các quy định khác của pháp luật có liên quan, bảo đảm thực chất, góp phần tăng cường niềm tin của cử tri và Nhân dân. Kết quả lấy phiếu qua 4 lần vừa qua đều phản ánh đúng thực chất kết quả thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn và phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống của người được lấy phiếu tín nhiệm.

Kết quả lấy phiếu tín nhiệm là “liều thuốc tốt” xóa bỏ tâm lý sợ trách nhiệm

PV: Thực tế thời gian qua, dư luận hết sức lo ngại khi có một bộ phận lãnh đạo sợ sai, sợ trách nhiệm nên không dám làm, đùn đẩy. Thưa bà Yên, liệu rằng qua việc lấy phiếu tín nhiệm lần này có tạo nên sự bứt phá, xoá bỏ tâm lý sợ trách nhiệm của một bộ phận cán bộ lãnh đạo hiện nay?

Bà Tạ Thị Yên: Mục tiêu của việc lấy phiếu tín nhiệm nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội; nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước; góp phần đánh giá uy tín và kết quả thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao của người được lấy phiếu tín nhiệm, giúp họ thấy được mức độ tín nhiệm của mình để tiếp tục phấn đấu, rèn luyện, nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác; làm cơ sở để cơ quan, tổ chức có thẩm quyền xem xét quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng cán bộ. Do đó, căn cứ vào mức độ tín nhiệm, người được lấy phiếu sẽ "tự soi", "tự sửa" và tiếp tục phấn đấu, rèn luyện, khắc phục những hạn chế, nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác.

PV: Khi có kết quả lấy phiếu tín nhiệm, cơ quan chức năng sẽ công khai trên phương tiện thông tin đại chúng. Công dân và cử tri sẽ giám sát việc công khai kết quả này như thế nào, thưa bà?

Bà Tạ Thị Yên: Kết quả lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm phải được công khai trên phương tiện thông tin đại chúng để cử tri và Nhân dân biết, chậm nhất là 03 ngày kể từ ngày Nghị quyết xác nhận kết quả lấy phiếu tín nhiệm được thông qua. Để giám sát việc công khai này, cử tri chỉ cần tra thông tin trên báo chí, truyền hình để xem việc công khai này có đúng quy định hay không.

PV: Các nhân sự được lấy phiếu tín nhiệm đều là những vị trí lãnh đạo rất quan trọng. Bởi vậy nhiều người kỳ vọng, sau đợt này những người được lấy phiếu tín nhiệm sẽ soi lại mình để có những giải pháp mới trong việc triển khai hoàn thành các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội đã đặt ra ngay từ đầu nhiệm kỳ và thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội Đảng XIII. Còn với cá nhân bà, bà có kỳ vọng và niềm tin như thế nào về sự bứt phá của của các vị trí được lấy phiếu tín nhiệm đợt này?

Bà Tạ Thị Yên: Cá nhân tôi tin tưởng rằng, qua lần lấy phiếu tín nhiệm này, những người được lấy phiếu tín nhiệm sẽ có những giải pháp mới trong việc triển khai, thực hiện nhiệm vụ, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước, nâng cao chất lượng, hiệu quả phục vụ nhân dân và vì mục tiêu phát triển chung của đất nước.

PV: Trân trọng cảm ơn bà!