Khoảng trống tên lửa phòng không

Sau cuộc họp báo đầy biến động tại Phòng Bầu dục vào 28/2, trong đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Phó Tổng thống JD Vance đã chỉ trích Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vì không dành đủ lời cảm ơn cho Washington sau những khoản viện trợ từ trước đến nay, Ukraine và các đồng minh đang phải vật lộn để thay thế các loại vũ khí quan trọng nhất do Mỹ sản xuất trong kho vũ khí của Kiev.

Đáng chú ý là tên lửa phòng không. Hầu như mọi loại vũ khí khác Ukraine cần, họ đều có thể tự chế tạo hoặc mua từ các đồng minh châu Âu. Nhưng trong số các nước phương Tây, Mỹ gần như độc quyền, nhưng không hoàn toàn về các tên lửa đất đối không tốt nhất cùng các bệ phóng và radar hỗ trợ chúng.

Tuy nhiên, điều đó đang thay đổi. Nó bắt buộc phải thay đổi nếu Ukraine có ý định tiếp tục chiến đấu.

Các bệ phóng tên lửa đất đối không, đặc biệt là 6 tổ hợp Patriot, đang bảo vệ các thành phố lớn của Ukraine khỏi các tên lửa nguy hiểm nhất của Nga, bao gồm cả tên lửa đạn đạo đạn đạo siêu thanh cực kỳ khó đánh chặn.

"Phòng không là một trong những nhu cầu cấp thiết nhất của Ukraine", Bộ trưởng Quốc phòng Na Uy Bjørn Arild Gram cho hay.

Tuy nhiên, trước những thay đổi của chính quyền Tổng thống Trump, Ukraine và châu Âu không thể trông chờ vào sự ủng hộ liên tục của Mỹ. Tuy nhiên, không phải vô cớ mà Thủ tướng Đức đắc cử Friedrich Merz kêu gọi châu Âu đạt được “sự độc lập chiến lược”.

Chỉ 2 ngày sau cuộc họp báo thảm họa ở Nhà Trắng, ông Zelensky đã gặp các nhà lãnh đạo châu Âu tại London để vạch ra con đường phía trước cho Ukraine và các đồng minh còn lại của nước này.

Tại hội nghị, Thủ tướng Anh Keir Starmer cam kết tài trợ 2 tỷ USD để cung cấp cho Ukraine 5.000 tên lửa phòng không tầm ngắn Martlet do công ty Thales của Pháp sản xuất tại một nhà máy ở Belfast. Cùng lúc đó, công ty Kongsberg của Na Uy đã công bố kế hoạch hợp tác với một công ty Ukraine để sản xuất tại Ukraine tên lửa đất đối không cho 13 tổ hợp phòng không tầm trung NASAMS mà nước này đang sở hữu.

Tuy nhiên, không sáng kiến nào giải quyết được vấn đề phòng không tầm xa của Ukraine. Martlets có thể tấn công máy bay không người lái của Nga và các mối đe dọa trên không nhỏ hơn khác từ khoảng cách 8km. NASAMS có thể tấn công các mối đe dọa ở cao hơn và nhanh hơn từ khoảng cách 40km. Tuy nhiên, Patriot có thể đánh chặn chiến đấu cơ, máy bay không người lái và hầu hết tên lửa đạn đạo di chuyển nhanh nhất ở khoảng cách 96km hoặc xa hơn.

Ukraine đã nhận được tên lửa cho các tổ hợp Patriot của mình theo từng đợt nhỏ và nhanh chóng sử dụng chúng. Hiện dường như không có kho dự trữ tên lửa Patriot lớn ở Ukraine và chúng có thể cạn kiệt nhanh chóng khi Mỹ ngừng viện trợ.

Có thể Bộ Ngoại giao Mỹ, dưới sự chấp thuận của Ngoại trưởng Marco Rubio sẽ cấp phép cho nhà máy tên lửa Patriot mới ở Đức, do công ty Raytheon của Mỹ và nhà sản xuất tên lửa châu Âu MBDA cùng điều hành để bán Patriot cho Ukraine. Tuy nhiên, nhà máy đó vẫn đang trong quá trình xây dựng và khó có thể hoàn thành lô tên lửa đầu tiên cho tới năm 2027.

Hoặc có thể tên lửa đất đối không tầm xa hoàn toàn do Ukraine sản xuất - SD-300 cuối cùng sẽ hoàn thành quá trình phát triển và sớm đi vào sản xuất hàng loạt. Nhiều khả năng, các nước châu Âu sẽ phải trang bị cho Ukraine toàn bộ hệ thống phòng không châu Âu cùng loại với Patriot ngay lập tức.

Vũ khí mới của Nga khiến Ukraine phải dè chừng

VOV.VN - Với khả năng phát hiện vị trí pháo binh của đối phương một cách chính xác, hệ thống BUH1a Sova (còn được gọi là “Tai Cú”) của Nga đang khiến quân đội Ukraine phải dè chừng.

Nỗ lực của Ukraine và châu Âu

Hiện chỉ có một lựa chọn thực tế, đó là SAMP/T, một "Patriot châu Âu" do MBDA và liên doanh Eurosam của Thales đồng sản xuất. Ukraine có 2 tổ hợp SAMP/T nhưng sẽ cần thêm một số tổ hợp nữa, cùng như hàng trăm tên lửa Aster.

Tuy nhiên, Eurosam đã từng mất gần 4 năm kể từ khi ký hợp đồng đến khi chế tạo và chuyển giao tên lửa Aster. Liên doanh trên cam kết sẽ rút ngắn thời gian đó xuống còn 18 tháng vào năm tới nhưng ngay cả như vậy cũng không đủ nhanh do cuộc xung đột ở Ukraine đang nóng lên từng ngày.

Chính phủ Pháp không hài lòng về sự chậm chạp của Eurosam. Mùa thu năm ngoái, Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Sébastien Lecornu đã đe dọa sẽ sử dụng luật mới của Pháp để buộc MBDA phải tích trữ vật liệu nhằm đẩy nhanh quá trình sản xuất tên lửa. Ông Lecornu cho biết: "Rõ ràng là nếu tốc độ sản xuất quá chậm thì đó là bởi sự xao lãng trong quá trình làm việc và không có đủ nguyên liệu thô hoặc linh kiện dự trữ".

Áp lực đã phát huy tác dụng. Cách đây 1 năm, chính phủ Pháp kỳ vọng MBDA giao lô đầu tiên trong số 400 tên lửa Aster mới trị giá 2,2 tỷ USD cho Ukraine. Paris cũng kỳ vọng sẽ bàn giao hầu như toàn bộ số tên lửa mới cho Kiev.

Vì vậy, nhiều tên lửa Aster hơn đang trên đường đến Ukraine như một phương án dự phòng và có khả năng thay thế cho Patriot do Mỹ sản xuất. Tất nhiên, Kiev cũng sẽ cần thêm tổ hợp SAMP/T và radar. Quá trình Ukraine giảm phụ thuộc vào các hệ thống phòng không Mỹ đã bắt đầu và chắc chắn nó sẽ được đẩy nhanh.

Hệ thống phòng không mới Gravehawk có giúp Ukraine giành lợi thế?

VOV.VN - Một hệ thống vũ khí mới của Anh - Đan Mạch đã ngụy trang các vũ khí tầm ngắn thời Liên Xô trong các thùng chứa để bắn hạ mục tiêu. Khi các nhà lãnh đạo họp tại Paris để thảo luận về cuộc xung đột ở Ukraine, một số người hy vọng sẽ có một hệ thống vũ khí mới có thể mang lại lợi thế cho lực lượng Kiev.