Bán đảo Crimea sôi sục, thế giới phản ứng

Ngày hôm qua (1/3), Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc tổ chức cuộc họp khẩn lần thứ thứ hai về tình hình Ukraine sau khi Hội đồng Liên bang Nga (tức Thượng viện Nga) chấp thuận đề xuất của Tổng thống Vladimir Putin về việc sử dụng các lực lượng vũ trang của Nga trên bán đảo Crimea. 

Biểu tình ở Crimea (ảnh: therealconservative)

Ông Ban Ki-moon kêu gọi các bên tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine cũng như việc lập lại trật tự và đối thoại trực tiếp giữa các bên liên quan để giải quyết cuộc khủng hoảng hiện nay.

 “Chúng tôi đã xem những thông tin mới nhất nhưng chưa có bình luận cụ thể vào lúc này,” ông Ban Ki-moon nói. “Điều mấu chốt hiện nay là phải lập lại trật tự và đối thoại trực tiếp. Điều mà chúng tôi cần ở tất cả các bên là những cái đầu lạnh và thật sự bình tĩnh để giải quyết vấn đề này”.

  >> Đọc thêm: Thượng viện Nga phê chuẩn đưa quân vào Ukraine

Trước đó, thể theo lời kêu gọi của Chủ tịch Thượng viện và Chủ tịch Hạ viện của Quốc hội Nga về biện pháp đối phó với tình hình bất ổn gia tăng tại Ukraine và đặc biệt là tại bán đảo Crimea, nơi đa số dân cư là người nói tiếng Nga, Tổng thống Putin đã đệ trình Hội đồng Liên bang đề nghị được sử dụng các lực lượng vũ trang Liên bang Nga trên lãnh thổ Ukraine “cho đến khi tình hình chính trị tại nước này trở lại bình thường”.

Quyết định này có hiệu lực ngay lập tức vì theo Hiến pháp Nga, việc sử dụng lực lượng vũ trang của nước này ở nước ngoài chỉ đòi hỏi có sự phê chuẩn của Hội đồng Liên bang mà không nhất thiết phải có sự nhất trí của Duma quốc gia (Hạ viện).

Cũng trong ngày hôm qua, Hội đồng Duma quốc gia (Hạ viện) Nga đã thông qua 2 văn kiện, gồm tuyên bố của Hội đồng thay mặt các nghị sĩ Duma bày tỏ lo ngại về tình hình chính trị xã hội tại Ukraine và văn kiện thứ 2 kêu gọi Tổng thống Nga áp dụng các biện pháp ổn định tình hình tại Crimea và sử dụng mọi khả năng để bảo vệ người dân Crimea trước bạo lực và hành vi vô luật pháp. Ngoài ra, Duma Nga cũng sẽ đề nghị Ủy ban Venise của Hội đồng châu Âu và Hội đồng liên nghị viện Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG) xem xét tính hợp pháp của các quyết định và thủ tục lập pháp tại Ukraine.

Trước tình hình trên bán đảo Crimea đang sôi sục, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jose Manuel Barroso nhấn mạnh rằng xung đột tại đây phải được giải quyết thông qua các biện pháp hòa bình.

  >> Xem thêm: Nga tập trận sát Ukraine, Mỹ lo ngại “Gruzia” thứ 2

Thủ tướng Đức Angela Merkel cho biết, trong cuộc điện đàm với Tổng thống Putin hôm 28/2 vừa qua, bà nhấn mạnh rằng cần phải tránh mọi động thái khiến căng thẳng leo thang: “Chúng tôi đã bày tỏ mối quan ngại về tình hình ở Crimea. Điều chúng tôi học được từ quá khứ là xung đột phải được giải quyết một cách hòa bình và dân chủ. Chúng tôi phải làm tất cả những gì có thể để những nguyên tắc này được bảo toàn ở Ukraine”.

Pháp và Anh hôm qua cũng bày tỏ sự bàng hoàng trước những diễn biến xấu đi một cách nhanh chóng trên bán đảo Crimea, đồng thời kêu gọi tất cả các bên tránh để căng thẳng leo thang. Tuy nhiên, chính phủ Nga nêu rõ, bất cứ động thái can thiệp quân sự nào ở Crimea đều phù hợp với những thỏa thuận với Ukraine về việc thuê căn cứ hải quân ở thành phố cảng Sevastopol đến năm 2047. Hơn nữa, Thủ tướng nước cộng hòa tự trị Crimea Sergei Aksenov cũng đã yêu cầu Nga “giúp đảm bảo hòa bình và ổn định tại vùng lãnh thổ Crimea”.

Tuy nhiên, trong 1 diễn biến liên quan, quyền Tổng thống Ukraine Aleksander Turchinov hôm qua tuyên bố việc cơ quan lập pháp Crimea bầu ông Aksenov làm người đứng đầu chính quyền Crimea là vi phạm hiến pháp Ukraine vì chức vụ này phải do Tổng thống đề xuất. Ông đề nghị cơ quan lập pháp Crimea hủy bỏ quyết định này.

Ông Turchinov cũng đặt quân đội Ukraine trong tình trạng báo động, đồng thời cảnh báo bất cứ sự can thiệp quân sự nào từ bên ngoài vào lúc này cũng có thể dẫn đến chiến tranh. Trong cuộc điện đàm với Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev, Thủ tướng Arseny Yatsenyuk kêu gọi Nga rút quân về căn cứ và cũng cảnh báo, hành động can thiệp quân sự này có thể hủy hoại quan hệ giữa 2 nước.

  >> Đọc thêm: Liệu bán đảo Crimea có tách khỏi Ukraine?

Trong khi đó, Đặc phái viên của Liên Hợp Quốc đến Ukraine Robert Serry đã không thể đến thị sát tình hình bán đảo Crimea theo yêu cầu của Tổng thư ký Ban Ki-moon vì những xung đột tại khu vực này. Ông Serry được lệnh đến Crimea nhằm nỗ lực giảm căng thẳng leo thang tại khu vực này sau cuộc họp khẩn đầu tiên của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về tình hình Ukraine hôm 28/2 vừa qua. Hôm nay, Đặc phái viên của Liên Hợp Quốc về Ukraine sẽ có mặt ở Geneva để báo cáo và tham vấn cho Tổng thư ký Ban Ki-moon về các bước đi tiếp theo trong việc ứng phó với tình hình tại Ukraine./.