Hàng loạt nghị sỹ Philippines lên án mạnh mẽ báo cáo điều tra vụ tàu cá bị tàu Trung Quốc đâm chìm

"Chính phủ nên đệ trình vụ kiện chống lại tàu Trung Quốc gây ra vụ đâm chìm tàu cá Philippines Gem-Ver 1 và sau đó bỏ rơi 22 thuyền viên trên biển", Thượng nghị sĩ Sherwin Gatchalian đưa ra bình luận không lâu sau khi giới chức Philippines công bố  báo cáo điều tra vụ tai nạn trên bãi Cỏ Rong hôm 9/6.

Tàu cá Phlippines được kéo về bờ sau khi bị đâm. (Ảnh: GN).

"Thực tế rất rõ ràng là họ bị bỏ lại ở đó và gần như đã chết. Họ không hề nhận được sự giúp đỡ nào từ người đâm mình. Nói cách khác, chúng ta phải tìm kiếm công lý cho ngư dân của mình", ông Gatchalian nhấn mạnh. 

Cũng theo vị Thượng nghị sỹ, vụ việc có thể được đệ trình lên tòa án Philippines vì tính nghiêm trọng của nó. 

Theo kết quả điều tra của Lực lượng tuần duyên và Cơ quan hàng hải Philippines, tàu Trung Quốc không được nêu tên mà chỉ được đề cập là "một tàu cá không xác định" không chủ động thực hiện các biện pháp tránh va chạm với tàu cá Philippines. 

Các nhà điều tra nêu rõ tàu Trung Quốc ban đầu rời đi sau cú va đâm nhưng bất chợt dừng lại rồi quay ngược về nơi vừa xảy ra va chạm khoảng 50 m. Điều này cho thấy thủy thủ đoàn Trung Quốc nhận thức được việc ngư dân Philippines gặp nạn.

"Nhưng thay vì giải cứu các nạn nhân của mình, tàu Trung Quốc tắt đèn và di chuyển tiếp. Các thủy thủ Philippines được một tàu cá Việt Nam giải cứu nhiều giờ sau đó", báo cáo có đoạn.

Các nhà điều tra khẳng định, hành động không cung cấp hỗ trợ cho người gặp nạn trên biển này của tàu Trung Quốc vi phạm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) và Công ước quốc tế về an toàn sinh mạng con người trên biển (SOLAS). 

Theo báo cáo, vào thời điểm xảy ra vụ va đâm, bầu trời đầy sao, tầm nhìn rõ ràng và biển lặng. 

Ông Gatchalian kêu gọi chính chính phủ mạnh tay để ngăn chặn các vụ việc tương tự lặp lại bằng cách yêu cầu các bên liên quan đứng ra chịu trách nhiệm. 

"Nếu họ thấy chính quyền yếu kém trong việc đưa ra phán ứng, nếu chúng ta không khởi kiện và truy đuổi trách nhiệm của những người đã đâm ngư dân của chúng ta, vụ việc sẽ được gạt sang một bên và có nguy cơ lặp lai", ông cảnh báo.  

Trong khi đó, 2 nghị sỹ Carlos Zarate và Eufemia Cullamat thuộc đảng Bayan Muna nói rằng cuộc điều tra vụ tai nạn cho thấy chính quyền đang muốn hạ thấp vụ việc. 

"Báo cáo nói rõ ràng rằng tàu Trung Quốc đâm vào tàu Gem-Ver khi biển lặng và không có chướng ngại, thủy thủ đoàn của họ bỏ rơi ngư dân của chúng ta. Nhưng thay vì lên án và bắt họ phải chịu trách nhiệm, Duterte và các quan chức của ông ta hành động như thể họ là bị cáo của Trung Quốc vậy", ông Zarate nói. 

Báo cáo không nói rõ tàu Trung Quốc có cố tình đâm Gem-Ver 1 hay không, chỉ cho biết một phần đuôi của Gem-Ver 1 bị phá hủy khiến nước tràn vào bên trong thân làm chìm tàu. 

Thượng nghị sĩ Panfilo Lacson đặt nghi vấn liệu những người điều tra có kiểm tra về thiệt hại của con tàu để xác minh vụ đâm là cố ý hay vô ý hay không. 

"Nếu không, điều đó giải thích tại sao báo cáo không đưa ra kết luận về vấn đề này trong khi nó là một khía cạnh quan trọng của cuộc điều tra", ông Lacson cho hay. 

Theo bản báo cáo được công bố hôm 6/7, vào thời điểm xảy ra tai nạn, tàu cá Philippines chở quá số người quy định, 22 thuyền viên cũng chưa được đào tạo bài bản trước khi ra khơi. F / B Gemver có những thiếu sót nhất định, trong đó có việc thiếu quan sát và chú ý khi neo đậu tàu. 

"Thủy thủ đoàn không tuân thủ một số quy định về hàng hải và đánh bắt cá. Thuyền trưởng không chỉ định một người trông coi để báo hiệu về các nguy hiểm mà con tàu phải đối mặt", Global Nation dẫn một đoạn trong báo cáo nêu rõ. 

Ông Jay Batongbacal, Giám đốc Viện Hàng hải và Luật Biển tại Đại học Philippines nói ông không đồng ý với kết luận này vì khẳng định "nó vẽ ra một bức tranh xấu xí về ngư dân Philippines"./.