Iran tố Mỹ có hành vi sai trái với thỏa thuận hạt nhân lịch sử

Mỹ dù không tuyên bố rút khỏi thỏa thuận này, song lại mới công bố thêm những cá nhân và thực thể tại Iran vào danh sách trừng phạt. Hành động của Mỹ khiến Iran không thể ngồi yên.

Lãnh tụ tinh thần tối cao của Iran, Đại giáo chủ Ali Khamenei. (Ảnh: Tehran Times)

Ngày 17/9, Lãnh tụ tinh thần tối cao của Iran, Đại giáo chủ Ali Khamenei cảnh báo sẽ phản ứng mạnh mẽ trước bất cứ “hành động sai trái” nào của Mỹ liên quan đến thỏa thuận hạt nhân năm 2015 giữa Iran và nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc cùng với Đức).

Phát biểu trên truyền hình nhà nước, ông Khamenei nhấn mạnh “Iran sẽ luôn đứng vững và bất cứ hành động sai trái nào của chính quyền Mỹ liên quan đến thỏa thuận hạt nhân sẽ phải đối mặt với sự phản ứng từ nước Cộng hòa Hồi giáo”.

Thỏa thuận hạt nhân Iran được ký kết tháng 7/2015 còn được gọi là Kế hoạch Hành động toàn diện chung (JCPOA) đã bị đẩy tới bờ vực đổ bể kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump lên nắm quyền. Ngay từ chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ, ông đã gọi thỏa thuận hạt nhân Iran là “thảm họa” và là “thỏa thuận tồi tệ nhất” từng được đàm phán.

Mới đây nhất, ông chủ Nhà Trắng đã phê chuẩn các biện pháp trừng phạt mới chống Iran liên quan đến chương trình tên lửa của nước này. Theo nữ phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert, có rất nhiều vấn đề mà JCPOA không thể giải quyết hoặc không đề cập tới.

“Đã có nhiều tranh luận nổ ra kể từ sau khi JCPOA”, bà Heather Nauert nêu rõ. “Tôi không nói rằng thỏa thuận này phải chịu trách nhiệm cho những tranh cãi, mà là Iran đã có những hành xử xấu trong nhiều vấn đề. Chúng ta đã thấy những gì Iran làm ở Syria, khi tiếp tục cung cấp vũ khí cho Hezbollah… Đó là lý do chúng tôi lo ngại về Kế hoạch Hành động toàn diện chung và là lý do chúng tôi tìm kiếm chính sách toàn diện với Iran”.

Phản ứng về động thái của Mỹ, Iran đã cáo buộc chính Mỹ mới có hành vi sai trái và vi phạm thỏa thuận hạt nhân. Iran đã tranh thủ các cuộc gặp với giới chức Nga và châu Âu để kêu gọi những sức ép buộc Mỹ tuân thủ thỏa thuận hạt nhân.

Ngoại trưởng Iran Javad Zarif phát biểu sau cuộc gặp giữa tuần qua với Tổng thống Nga Putin đã khẳng định không thể đàm phán lại thỏa thuận hạt nhân giữa Tehran và nhóm P5+1. Ông nêu rõ một thỏa thuận tốt hơn Kế hoạch Hành động toàn diện chung là “hoàn toàn không tưởng”, và đã đến lúc Mỹ phải tuân thủ thỏa thuận như Iran.

Tổng thống Iran Hassan Rouhani cũng hi vọng Liên minh châu Âu (EU) sẽ thúc ép Mỹ tuân thủ các cam kết của thỏa thuận hạt nhân Iran. Trong cuộc gặp với Chủ tịch Phòng Đại diện Bỉ Siegfried Baracke khi ông này tới thăm Tehran, Tổng thống Rouhani mong muốn EU gửi thông điệp mạnh mẽ này tới chính quyền Mỹ. Trong khi, phía Iran đã cam kết thực hiện các nghĩa vụ của mình và điều này đã được Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) xác nhận nhiều lần.

Phát biểu mới nhất hôm qua, Tổng thống Iran Hassan Rouhani cho biết trong bài phát biểu trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc sắp tới, ông sẽ nêu rõ một số điểm cho thấy những hành vi sai trái của Mỹ liên quan đến thỏa thuận hạt nhân được coi là lịch sử này./.