Mỹ cắt viện trợ cho Pakistan: Thêm vết rạn trong quan hệ đồng minh?

Bộ Quốc phòng Mỹ hôm qua (1/9) thông báo hủy bỏ khoản viện trợ 300 triệu USD cho Pakistan, với lí do nước này chưa đạt được hiệu quả trong cuộc chiến chống các nhóm cực đoan.

Bước đi của Mỹ đưa ra ngay trước chuyến thăm Pakistan của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho thấy Mỹ đang muốn gia tăng sức ép lên chính phủ mới của Pakistan, yêu cầu cần có biện pháp quyết liệt nhằm đối phó với những tay súng ẩn náu trên lãnh thổ nước mình.

Thông báo cắt viện trợ Pakistan cho thấy Mỹ vẫn chưa hài lòng với các bước đi của quốc gia này trong cuộc chiến chống khủng bố. Ảnh minh họa: Hindustan Times.

Trong một thông báo, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ khẳng định: “Do Pakistan thiếu các hành động quyết định trong việc ủng hộ Chiến lược Nam Á, khoản tiền 300 triệu USD còn lại đã được đưa vào chương trình mới".

Người phát ngôn này cho biết thêm, Lầu Năm Góc sẽ chi số tiền trên cho các ưu tiên khẩn cấp khác nếu được Quốc hội phê duyệt. Ngoài khoản tiền trên, Mỹ cũng đã cắt một khoản viện trợ trị giá 500 triệu USD cho Pakistan vào đầu năm nay, nâng tổng số tiền viện trợ bị cắt lên tới 800 triệu USD.

Hoạt động cắt viện trợ cho Pakistan diễn ra trong bối cảnh an ninh của Afghanistan thời gian qua xấu đi nhanh chóng, có thể ảnh hưởng đến chiến lược của Mỹ tại  Afghanistan. Mỹ và một số nước từ lâu đã chỉ trích Pakistan chưa quyết liệt trong việc xóa bỏ là “ thiên đường an toàn “ cho các mạng lưới cực đoan, cho phép chúng tiến hành các vụ tấn công qua biên giới tại Afghanistan.

Tổng thống Mỹ Donald Trump còn cho rằng, Pakistan nhận các khoản tài trợ của Mỹ nhưng chỉ đáp lại bằng những “dối trá và lừa gạt”. Pakistan ngay lập tức phủ nhận các cáo buộc này.

Đề cập mối quan hệ với Mỹ gần đây, tân Ngoại trưởng Pakistan - Shah Mehimood Qureshi nhận định: “Chúng tôi hiểu mong muốn của Mỹ nhưng họ cũng cần phải hiểu những yêu cầu của chúng tôi. Đây không phải là một mối quan hệ đơn phương. Đây là mối quan hệ song phương. Trong một mối quan hệ song phương thì luôn hướng đến những mục tiêu chung. Vì vậy, Pakistan không chỉ hiểu mong muốn của Mỹ mà còn muốn họ hiểu cả mong muốn của chúng tôi”.

Quyết định cắt viện trợ của Mỹ đưa ra chỉ vài ngày trước chuyến thăm Pakistan của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo. Ông Pompeo dự kiến có cuộc gặp với Thủ tướng mới của nước này Imran Khan. Cuộc chiến chống khủng bố sẽ là một nội dung được đề cập chính trong chuyến thăm. Với thông báo cắt viện trợ Pakistan cho thấy Mỹ vẫn chưa hài lòng với các bước đi của quốc gia này trong cuộc chiến chống khủng bố và sẽ tiếp tục gia tăng sức ép lên bộ máy an ninh của Pakistan. 

Bước đi mới nhất của Mỹ có thể là một cú giáng mạnh vào mối quan hệ giữa Mỹ và Pakistan vốn không êm ả thời gian qua. Giới quan sát cho rằng, thời điểm đưa ra quyết định khá nhạy cảm khi chính phủ của Thủ tướng Imran Khan vừa mới nhậm chức và kinh tế Pakistan gặp nhiều khó khăn.

Dự trữ ngoại hối của Pakistan giảm mạnh trong năm qua và nước này đang quyết định liệu có tìm kiếm hỗ trợ từ Quĩ Tiền tệ Quốc tế hay các quốc gia thân thiện như Trung Quốc hay không. Thủ tướng Pakistan - Imran Khan đã phải ra quyết định không tham dự phiên họp của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc trong tháng này để tập trung vào các vấn đề kinh tế của đất nước./.