Phát biểu trong cuộc họp báo sáng 3/7, Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Suga xác nhận thông tin tàu cần cẩu cỡ lớn của Trung Quốc đang lắp đặt một nhà giàn tại địa điểm cách đường trung tuyến giữa hai nước 26 km về phía Tây.

Ông Suga cho biết: “Trong bối cảnh đường ranh giới trên biển Hoa Đông chưa được xác định, Nhật Bản không chấp nhận việc Trung Quốc tiến hành khai thác đơn phương tại vùng biển chồng lấn giữa hai nước. Thông qua con đường ngoại giao, Nhật Bản đã thể hiện với Trung Quốc sự quan ngại sâu sắc của mình đối với hoạt động của chiếc tàu cần cẩu và khẳng định rằng Nhật Bản không chấp nhận hoạt động khai thác đơn phương”.

Theo báo chí Nhật Bản, việc Trung Quốc lắp đặt thiết bị khai thác dầu khí mới được bắt đầu vào tháng 4 nhưng đến tháng 5 vừa qua, máy bay tuần tra của Lực lượng tuần duyên Nhật Bản mới phát hiện ra. Phía Nhật Bản cho rằng việc lắp đặt có thể kết thúc trong tháng 7 này.

Bên cạnh vấn đề quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, Nhật Bản và Trung Quốc cũng có tranh cãi xung quanh việc phân định vùng đặc quyền kinh tế tại biển Hoa Đông. Trong khi Nhật Bản chủ trương sử dụng đường trung tuyến giữa hai nước thì Trung Quốc sử dụng thuyết thềm lục địa kéo dài để yêu cầu vùng đặc quyền kinh tế mở rộng đến sát quần đảo Okinawa của Nhật Bản.

Trước đó, vào tháng 6 năm 2008, Nhật Bản và Trung Quốc đã đạt được thỏa thuận khai thác chung mỏ khí tự nhiên nằm trên đường trung tuyến có tên gọi Shirakaba( (theo tiếng Nhật)/ Xuân Hiểu (theo tiếng Trung). Tuy nhiên, thỏa thuận này vẫn chưa được thực thi do sự thiếu lòng tin giữa hai bên./.